Çok sık veya uzun uçuş yapan yolcuların sağlıkları diğer yolculardan daha fazla risk taşıyor. Sık uçan yolcular tecrübeli olsalar dahi seyahatlerinde yaşadıkları sağlık problemlerine bazen çözüm bulamayabiliyorlar. Uzun süre uçakta oturarak, hareketsiz seyahat eden yolcularda bel, boyun ağrıları ve damar hastalıkları son dönemlerde sık sık gündeme geliyor.
Doktorlar uzun süre hareketsiz kalan yolcuların kan dolaşımında sıkıntı yaşadıklarına dikkat çekiyorlar. Özellikle uzun uçuşlarda fazla hareket alanı bulamayan yolcular büyük risk taşıyor. Hareketsiz yolcunun kan dolaşımı daha durgun hale geliyor ve kan pıhtılaşması riski ortaya çıkıyor. Damarlardan kalbe doğru olan kan akışı, baldır kası pompası tarafından yapılıyor. Bu sebeple havada hareketsiz kalmak büyük sağlık problemlerini beraberinde getiriyor. Yukarıda vurguladığımız nedenlerle uçak yolculuğu, “Derin Ven Trombozu (DVT)” adı verilen bir tür kan pıhtısı geliştirme riskini artırabiliyor.
Uçak yolculuğu ile ilgili bir başka sorun da dehidrasyon yani vücutta su kaybıdır. Bu da bedeni kan pıhtılaşmasına yatkın hale getirebilir.
Varis (kompresyon) çorabı hayat kurtarır
Ohio Eyalet Üniversitesi Wexner Tıp Merkezi’nde Damar Hastalıkları ve Cerrahisi Bölümü‘nden Doç. Dr. Michael Go, “Varis (kompresyon) çorapları, yürümeseniz bile baldır kaslarının kasılma işlevini taklit ettiğinden DVT riskini azaltmak için faydalıdır” diyor.
“Varis çorapları uzun bir uçak yolculuğundan sonra yaşanan bacak şişmesini önlemede de iyidir” vurgusunu yapan Go, bu hususlarda sorunları olanların varis çorabı olmadan özellikle uzun uçuş yapmamasını öneriyor. Varis çorabı, uçuşlarda yaşayacağınız damar sorunlarını azaltıyor ve her hangi bir kan pıhtılaşmasına engel oluyor. Basitçe söylemek gerekirse, varis çorapları alt bacaklarınıza dışarıdan basınç uyguluyor ve adından da anlaşılacağı üzere damarları sıkıştırarak kanın akmasını sağlıyor.
Varis çorapları ne zaman giyilmeli?
Özellikle dört saat veya daha uzun süren uçuşlar kan pıhtılaşması olasılığı açısından daha fazla risk oluşturuyor. Bu sebeple, DVT riski yüksek olanların, seyahat öncesi kompresyon (varis) çorapları ve diğer bireysel odaklı önleyici tedbirler için mutlaka doktoruna danışması iyi olacaktır. Uçuşta kan pıhtılaşması riski genel olarak düşük oluyor. Ancak havada geçirilen süre uzadıkça risk de artıyor. Bu nedenle, dört veya beş saatten uzun uçuşlarda varis çorabı giyilmesini tüm kalp-damar hastalıkları doktorları öneriyor. Özellikle de geçmişte bacak şişmesi veya kan pıhtılaşması geliştirdiyseniz veya ailenizde pıhtılaşma öyküsü varsa, bu durum daha fazla önem taşıyor. Doktorlar, eğer bir kişi kan pıhtısı geliştirmeye yatkınsa ya da daha kısa yolculuklarda bacaklarında şişme oluyorsa, o zaman her türlü yolculukta varis çorabı giyme önerisinde bulunuyorlar.
Kan pıhtılaşması nasıl önlenir?
Kan pıhtılaşmasını yani DVT‘yi önlemek için birincil önlem harekettir. Uzun bir uçuştaysanız, otururken bacaklarınızı rutin olarak hareket ettirmelisiniz. İyi bir dolaşım sağlamak için de ayağa kalkıp ve koridorda yürümek gerekir. Doktorlar da en az iki saatte bir hareket edilmesini tavsiye ediyor. Baldır kası pompasını ne kadar çok aktive edebilirseniz, o kadar iyi sonuç alırsınız. Öte yandan ayak parmaklarını hareket ettirerek oturduğunuz yerden de egzersiz yapmanız çok faydalı olacaktır.
Bol su ve domates suyu için
Yolcular uçuşlarında yeterli su içmedikleri için de birçok sorun veya hastalık yaşayabiliyor. Havayoluyla seyahatlerde içilmesini önerdiğimiz 2 şey var; Su ve domates suyu. Domates suyunun içindeki kortizolün bize zaman farkından doğacak vücut stresimizle ilgili olarak bir koruma sağlar. Kortizol; stresle salgılanan bir hormondur. Bunu küçük miktarda domates suyu ile aldığımızda o uçuş stresine karşı bir koruyucu etkisi olur. Bütün hücrelerimizin suyla beslenmesi lazım. O nedenle mutlaka su ve uçuş durumuna göre domates suyu tüketmek gerekir.
İlaçlarınızı yanınızda olsun
Uçak seyahatleri esnasında kalp/damar sağlınızla ilgili olarak kullandığınız herhangi bir ilaç varsa kabin içine alacağınız el bagajınıza koyun. Bazı ilaçlar için uçuş öncesi kontrollerde ve güvenlikte reçete sorabilirler. Mobil cihazlarınızda veya yanınızda ilaçlarınızın reçetesini bulundurun. Bunu seyahate başlamadan önce evde hazırlayıp, alışkanlık haline getirin. Uçak içinde sağlık sorunuyla ilgili yanınızda bulundurmanız gereken herhangi bir araç-gereç varsa bu durumu da havayoluna bildirin.
Günlük yaşamınız uçuşunuza da yansır!
Uçuş sırasında iyi bir kan dolaşımı sağlamanın yolları arasında susuz kalmamak ve bol kıyafetler giymek de yer alıyor. Ayrıca seyahat etmediğiniz günlerde de kendinize dikkat etmeniz gerekiyor. Doktorlar, günlük yaşamda düzenli fiziksel aktivitenin, sağlıklı beslenmenin ve tütün ürünleri kullanmamanın kan pıhtılaşmasını önleme de çok etkin olduğuna dikkat çekiyorlar. Havayolu seyahatler için bu uyarıları dikkate almanızda sayısız fayda olduğunu unutmayın lütfen…
YAZININ TAMAMINI OKUMAK İÇİN TIKLAYIN
Yazarın Diğer Yazıları
Bu gönderi kategorisi hakkında gerçek zamanlı güncellemeleri doğrudan bildirim almak için tıklayın.