Alaska Havayollarının Boeing 737 MAX 9 uçağından düşen veya kopan bölüm ne acil çıkış kapısı ne de uçağın camı. Olay yaşandığında kapı/cam gibi bir karışıklık yaşandı. Halen daha da bu durumu kamuoyu tam olarak anlayabilmiş değil. Aslında düşen bölüm ihtiyaç halinde acil çıkış kapısına dönüştürülmek üzere tasarlanmış bölüme takılan “kapı tapası.” Uçaktan kopup, bir öğretmenin bahçesine düşen de bu “kapı tapası” yani acil çıkış kapısı değil.
ABD’de Alaska Havayollarının 1282 sefer sayılı uçuşunu yapan Boeing 737 MAX 9 tipi uçağı havadayken, henüz tırmanma aşamasında 16 bin feet irtifadayken böyle bir hadise yaşandı. Bu uçaklara yönelik başlayan incelemeler devam ederken, Uçağın kopan ‘kapı tapası’nı gövdeye bağlayan bölümlerde gevşeyebilen malzemeler kullanıldığına dair ilk tespitler United Airlines’ın incelemeleri sonrasında ortaya çıkmış durumda.
Boeing 737 MAX 9 uçaklarında toplam 6 adet acil çıkış kapısı var. İki sınıflı kullanımda (business ve ekonomi) uçağın yolcu kapasitesi 178 ile 193 arasında değişiyor. Şayet tek sınıf ekonomi yapıp yolcu kapasitesi artırılmak istenirse maksimum 220 koltuk konabiliyor. Bu durumda uçağın sol tarafında, kanatla ile arka çıkış kapılarının arasında yer alan ve olayın yaşandığı bu bölüme ‘kapı tapası’ yerine acil çıkış kapısı konuyor. Böylece kurallar gereği yolcu sayısı arttığı için tahliye çıkış kapısı sayısı da bu bölüme konan acil çıkış kapısıyla 7 adede çıkarılmış oluyor.
Neden acil çıkış kapısı değil de ‘kapı tapası’ kullanıldı sorusunun cevabı ise uçağın verimliliğin artırmak için ihtiyaç olmayan konfigrasyonlarda yani yolcu sayısı düşükken acil çıkış kapısı konmayarak ağırlığından feragat edilmesi. Acil çıkış kapısının konacağı alanı dolduran pencereli bir gövde parçası yani ‘kapı tapası’ şu an hem tartışmaların hem de araştırmaların odak noktasında.
United Havayolları ön incelemelerinde, bu uçaklarda bazı cıvataların gevşediğinin tespit ettiğini, sıkma gerektiren cıvatalar gibi ‘kapı tapası’ndaki montaj sorunlarında gördüklerini duyurarak, kapı tapalarındaki “kurulum sorunları” iyileştirilene kadar da bu uçakları yerde tutacağını açıkladı. İlk somut tespitler böyle.
ABD Federal Havacılık Dairesi (FAA), Boeing 737 MAX 9’larda incelemeleri yürüten ekiplerin izlemesi gereken bir kontrol listesi yayımlarken, yaşanan olaya ve bu tip uçaklara yönelik başlattığı incelemeler devam ediyor. FAA bu modelleri kullanan operatörlerin, uçağın sağ ve sol acil çıkış kapılarının tapaları, kapı bileşenleri ve kilitlerindeki geniş incelemeler tamamlanana kadar tüm Boeing 737 MAX 9 tipi uçakların yerde kalacağını ilan etti.
Olayla ilgili soruşturma yürüten bir diğer kurum olan ABD Ulusal Ulaşım Emniyeti Kurulu (NTSB) de aynı uçakla olay öncesi yapılan üç uçuşta pilotların kabin basınç uyarısı ışıklarının yandığını raporladığını açıkladı. Bu uyarıların ardından da bu modellerin “acil durumda geri dönebilmesi için” denizler üzerinde uzun mesafe uçuşlar yapmasının yasaklandığına dikkat çekildi.
Fakat bu uyarılara yol açan sorunlar ile Alaska Havayolları uçağının yaşadığı hadise arasında henüz somut bir bağlantı olduğu açıklanmadı. Hadise henüz çok yönlü olarak inceleniyor.
Başta ABD’deki Alaska ve United şirketleri olmak üzere dünyada çeşitli havayollarının filosunda bu soruna muhatap olan toplam 171 adet Boeing 737MAX 9 uçağı bulunuyor. Ve hepsi yere indirildiğinden de çok sayıda uçuş aksaması yaşanıyor. Mesela United bu pazartesinden itibaren 200 uçuşunu iptal ettiğini, bugün sonraki günlerde de ciddi oranda uçuş iptali olacağını duyurdu. Alaska Havayolları da olay yaşandığından bu yana 230 uçuşunu iptal etmek zorunda kaldığını açıkladı.
Aynı şekilde Türk Hava Yolları da filosunda bulunan aynı tip 5 uçağa yönelik incelemeleri başlatmış durumda. İki Boeing 737 MAX 9 uçağı yurtdışında kalan THY bu uçaklar sebebiyle ne kadar uçuşunun aksadığını henüz açıklamadı.
Yazarın Diğer Yazıları
Bu gönderi kategorisi hakkında gerçek zamanlı güncellemeleri doğrudan bildirim almak için tıklayın.
