Son yıllarda havacılıkta hidrojen teknolojilerine ilgi artmaya başladı. Bu teknolojiler içerisinde hidrojen yakıt pilleri ayrı bir öneme sahip olup yakıt pili kullanılan projelerin sayısında önemli artış var. Hidrojen yakıtlı uçakların 2030’larda sektöre girmesi beklenirken diğer tarafta hidrojenli hava taksiler, uçan arabalar ve özel jetlerde daha hızlı gelişim söz konusu ve yakın zamanda uçmaları planlanıyor. Batarya gücü ve elektrikli motorlarla çalışan Dikey Kalkış ve İniş (eVTOL) uçakları daha fazla ön planda ama buna karşın H2eVTOL’lerde yani Hidrojenli Dikey Kalkış ve İniş hava araçları son dönemde popüler projeler haline geldi.
Hidrojen, jet yakıtına göre kilogram başına üç kat daha fazla enerji sağlıyor, karbon emisyonu salmıyor ve sudan elde edilebiliyor. Öte yandan hidrojen yıllardır roketlere güç sağlamak için kullanılıyor. Ancak kentsel hava hareketliliği için hidrojenli hava araçları yeni gelişmelerle birlikte ön plana çıkıyor. Bu kapsamda yakın zamanda hidrojen yakıtla uçabilecek 5 hava aracına bir göz atalım. Hangi araçların yakında hidrojen yakıtla gökyüzünde olacağını zaman gösterecek ama biz bir detaylarını bakalım.
AMSL Aero Vertiia
Vertiia, sürdürülebilir kalkınma havacılık şirketi AMSL Aero tarafından Avustralya’da tasarlandı ve üretildi. Avustralya’nın en büyük yatırımcılarından ve süper fonlarından bazıları tarafından destekleniyor. Vertiia, hidrojenle güçlendirilmek üzere tasarlanmış dünyanın ilk eVTOL’üdür. Hava aracı koltuk başına yüksek hızlı trenden daha az enerji kullanma özelliğine sahip. Öte yandan bir hava ambulansı ve acil müdahale aracı olarak da kullanılıyor. Vertiia’nın bölgesel ve kentsel alanlarda yolcu ve kargo taşımacılığında bir devrim yaratacağı düşünülüyor. 5 kişilik H2eVtol’ün 2027’de hizmete girmesi öngörülüyor. Bir tenis kortundan bile iniş-kalkış yapabilecek hava aracının maksimum hızı 305 km/saat. Hava aracının taşıma kapasitesi ise 500 kg olarak tasarlanmış ve 1000 km menzile sahip.
Sirius Business Jet
İsviçreli Sirius Aviation tarafından tasarlanan Sirius Business Jet, Vertiia’nın neredeyse iki katı menzile sahip. Hidrojenli hava aracının menzili 1850 km olarak dikkat çekiyor. Bölgesel taşımacılıkta önemli bir noktaya gelmesi planlanan hidrojen yakıtlı hava aracı 10 bin metre yükseklikte operasyon yapabilecek. 3 yolcu ve 1 pilot taşıma kapasiteli Sirius Business Jet’in hızı ise saatte 520 km’ye çıkabiliyor. Hidrojenli hava aracının en önemli özelliği gürültü kirliliğini 60 desibelden aşağıda olması. Bu da neredeyse bir çamaşır makinasının gürültü sesiyle aynı oranda. Kriyojenik tanklarda depolanacak sıvı hidrojenle çalışacak hava aracının hem iç hem de dış tasarımı BMW Designworks yaptı.
NEX Aero
Bu listedeki diğer modeller gibi NEX Aero da halen üzerinde çalışılan bir proje. Berlin merkezli Alman şirketin hidrojen yakıtlı NEX Aero’su 380 km menzile sahip olacak. 200 kg yük taşıma kapasitesine sahip olacak hava aracın ilk prototipi 2022’de tanıtıldı. Şirket şu an hava aracını birinci nesil yakıt hücresi sistemini uçuş testlerine tabi tutuyor. Şirket hava aracının hizmete girmesinin 2031’den önce olacağını öngörüyor. Lansman şehirleri bu noktada tamamen temenniden ibaret, ancak NEX kendi şehri olan Berlin, New York City, Singapur, Dubai ve Suudi Arabistan’daki NEOM’u hedefliyor.
LuftCar
LuftCar’ın “Çok Amaçlı Modüler Otonom Hava ve Karayolu Hareketliliği (AARM) eVTOL” olarak tanımlanması biraz abartılı olsa da araç havada ve karada kullanılmak üzere tasarlanmış. Bugüne kadar hava aracına toplam 1,5 milyon dolar yatırım yapılmış. Orlando merkezli LuftCar, 482 km menzile sahip. Maksimum 220 km hızı olacak LuftCar’ın maksimum yol mesafesi 224 km olacak. Hava aracı ortalama 1200 km metre mesafede operasyon yapabilecek.
Alaka’i Technologies SkaiCab
SkaiCab, altı elektrik motoruna güç sağlayan bir yakıt hücresine sahip H2eVTOL’dür. SkaiCab hidrojen elektrikli hava aracı Massachusetts Eyaletine bağlı Boston/Stow merkezli Alaka’i Technologies tarafından geliştiriliyor. SkaiCab 450 kg yük taşıma kapasitesine sahip ve 4 saat havada kalabiliyor. Yerleşik sıvı hidrojen tankı sayesinde yakıt ikmali 10 dakikadan az sürüyor. Ortalama 137 km hıza sahip olacak hava aracı 241 km menzile sahip olacak. Kabin içinde, darbe emici koltuklar FAA sertifikalıdır ve yolcuları güvende tutmak için 4 noktalı emniyet kemeri sistemine sahip. Gövdeye monte edilmiş arıza emniyetli bir paraşüt sistemi bulunmaktadır. Birden fazla yedekli sistemin arızalanması durumunda paraşüt tavandan açılıyor ve aracı yavaşça yere indiriyor. Hava aracının içi BMW Designworks tarafından tasarlandı. Şirket hava aracının ne zaman sertifika alacağını ve ilk uçuşuyla ilgili henüz bir bilgi yayınlamadı.
YAZININ TAMAMINI OKUMAK İÇİN TIKLAYIN
Yazarın Diğer Yazıları
Bu gönderi kategorisi hakkında gerçek zamanlı güncellemeleri doğrudan bildirim almak için tıklayın.
