Havacılık sektörü hidrokarbon yakıtlarına alternatif bulmak için yoğun çaba sarf ediyor. Elektrikli, hidrojenli uçaklar geliştiriliyor. Elektrikli uçaklar için pil ve hidrojen için depolama sorunlarına kafa yoruluyor. Son olarak Almanya merkezli H2FLY şirketi tarafından geliştirilen dünyanın ilk hidrojenli, elektrikli uçağı olarak tanıtılan HY4, perşembe günü ilk defa içinde bir pilotla Slovenya’nın Maribor kentinde uçuş yaptı. Uçuş testinin güvenli ve verimli geçtiği duyuruldu.
H2FLY, ilk defa bir pilotla yaptığı son uçuşunun ardından, daha uzun menzile daha fazla yükle uçabileceği yönünde de önemli çığır açıcı bir deneyim yaşadığı düşünülüyor.
HY4 uçağı, hidrojen-elektrik yakıt hücre sistemine güç sağlamak için sıvı hidrojen kullanıyor. Gazlı hidrojen kullanımına kıyasla sıvı hidrojenin HY4 uçağının menzilini iki katına çıkardığı ve böylece 1.500 km’lik uzun menzilli, emisyonsuz uçuşun ilk temelinin atıldığı belirtiliyor.
Merkezi Stuttgart’ta bulunan uçaklara hidrojen-elektrik güç aktarım sistemleri geliştiricisi H2FLY şirketi, uçuş testi kampanyasının bir parçası olarak, üç saatten fazla süren bir uçuş da dahil olmak üzere, sıvı hidrojenle çalışan dört uçuş yaptı. Uçuşlar, H2FLY’nin hidrojen-elektrik yakıt hücreli tahrik sistemi ve uçağa güç sağlayan kriyojenik olarak depolanmış sıvı hidrojenle donatılmış pilotlu HY4 gösteri uçağıyla yapıldı.
Test uçuşlarıyla gaz halindeki hidrojen yerine sıvı hidrojen kullanılmasıyla HY4 uçağının 750 km olan maksimum menzilinin iki katı olan 1500 km’ye çıkarıldığına vurgu yapıldı. Böylece emisyonsuz, orta ve uzun mesafeli ticari uçuşların sağlanmasına yönelik kritik bir eşiğin geçildiği ifade ediliyor.
Hidrojen Bölgesel Uçuşlarda Kullanılabilir
Sağlanan başarının, hidrojenin uçaklara güç sağlamak için kullanılmasında bir dönüm noktası olduğu, H2FLY’nin kurucu ortağı Prof. Dr. Josef Kallo’nun ortaklarıyla birlikte sıvı hidrojenin uygulanabilirliğini gösterdiklerine dikkat çekiliyor.
Başarılı testin ortaya koyduğu gelişme sonrası bölgesel uçaklar ve diğer uygulamalar için bu teknolojinin ölçeklendirilmesi ve ticari havacılığı karbondan arındırma da kritik bir misyon üstlenebilmesi ümit ediliyor.
Bu gelişme aynı zamanda uçaklarda sıvı, kriyojenik hidrojen kullanmanın fizibilitesini göstermek için Avrupa Birliği destekli bir konsorsiyum olan ‘Project HEAVEN’ projesinin de başarılı olduğunu gösteriyor. Bu konsorsiyum H2FLY şirketi tarafından yönetiliyor. Ortakları arasında Air Liquide, Pipistrel Vertical Solutions, Alman Havacılık ve Uzay Merkezi (DLR), EKPO Yakıt Pili Teknolojileri ve Fundación Ayesa yer alıyor.
Almanya’nın çeşitli bakanlık ve kurumları tarafından finanse edilen projeyle gazlı hidrojen depolamayla (GH2) karşılaştırıldığında, sıvılaştırılmış, kriyojenik hidrojenin (LH2) kullanımının, tank ağırlıklarının ve hacminin önemli ölçüde azalmasına imkan verdiği, uçağın menzilini uzattığı ve faydalı yük kapasitesinin arttırdığı ortaya kondu.
Hidrojen Havacılık Merkezi Açılacak
HEAVEN projesindeki uçuş testlerinin tamamlanmasıyla H2FLY, ticarileştirme yoluna girecek. Haziran ayında da H2FLY, 27 bin feet’e kadar uçuş irtifalarında tam güç aralığını sağlayabilecek yeni H2F-175 yakıt hücresi sistemlerini geliştirildiğini duyurmuştu.
H2FLY, Baden Württemberg Ulaştırma Bakanlığı tarafından ortaklaşa finanse edilen Hidrojen Havacılık Merkezini ise 2024 yılında Stuttgart Havalimanı’nda açacak. Merkez, yakıt hücreli uçak entegrasyon olanakları ve sıvı hidrojen altyapısı sunarak Avrupa havacılık endüstrisinin ve hidrojen ekonomisinin geleceği için bir odak noktası olmak için adım atacak.
Hidrojen çalışmalarında bir adım önde
H2FLY, bu alanda çalışan diğer sıfır emisyonlu havacılık şirketleriyle karşılaştırıldığında bir adım önde olduğu dikkat çekiyor. Birçok ilkte imzası var. HY4 hidrojen-elektrikli uçağı ilk uçuşunu 2016 yılında yaptı. 2022 yılında 7 bin feet’in üzerine uçarak dünya rekoru kırdı. Yaklaşık on yıllık deneyime sahip olan H2FLY, çeşitli Alman bakanlıkları ve kurumlarıyla birlikte sıvı, kriyojenik hidrojen kullanımının fizibilitesini göstermek için AB tarafından destekleniyor.
H2FLY, hidrojenle çalışan elektrikli uçağın uygulanabilirliğini gösterdiği gibi hidrojen güç aktarma organı geliştiricisi olarak içinde ilk kez bir insan tarafından kontrol edilen HY4 elektrikli-hidrojenli gösteri uçağını test amaçlı uçurmayı başardı.
Havacılık endüstrisinin genel yaklaşımı hidrojenin uçaklarda kullanılmasının zaman alacağı yönünde bakalım Almanya’daki bu gelişme nasıl bir tablo ortaya koyacak.
YAZININ TAMAMINI OKUMAK İÇİN TIKLAYIN
Yazarın Diğer Yazıları
Bu gönderi kategorisi hakkında gerçek zamanlı güncellemeleri doğrudan bildirim almak için tıklayın.
