İstanbul, 2022 ve 2023’te önemli havacılık organizasyonlarına ev sahipliği yaptı. Haziran’da ise en önemlisini gerçekleştirecek. 2022’nin sonlarında Uluslararası Hava Taşımacıları Birliği IATA’nın Wings of Change Europe (WoCE), Pegasus ev sahipliğinde İstanbul’da düzenlendi. Daha sonra yine IATA’nın Dünya Kargo Sempozyumu geçtiğimiz günlerde başarılı bir şekilde gerçekleştirildi. 4-6 Haziran’da ise IATA’nın 79’ncu Yıllık Genel Kurul (AGM) yapılacak.
Türkiye’nin bu organizasyonlara ev sahipliği yapmasında son yıllarda sektörde gösterdiği başarılı performansın, salgın dönemindeki aksiyonlarının etkisi var. Türk Hava Yolları (THY), Pegasus ile İstanbul Havalimanı ve Sabiha Gökçen bu süreçte çok dikkat çekti. Bu eşleşme Schiphol-KLM, Heathrow-British Airways, Frankfurt-Lufthansa gibi devleri geride bıraktı. Bunun devamında da bu yıl İstanbul Havacılığın merkezi oldu. Pegasus Havayolları ve IATA Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Nane’nin önemli katıklarıyla IATA da toplantısını İstanbul’da yapma kararı aldı.
Ancak ülkemizde havacılık sektörünün yıllardır aksayan tarafları da var. Bu kadar başarıya, dünyada dikkat çeken gelişmelere rağmen havacılık sektöründe çalışan başta pilot ve kabin memurları olmak üzere diğer çalışanlar ve sendikaları uzun yıllar mücadelesi etmesine rağmen, bu ülkede halen daha Hava İş Kanunu yok.
THY, 2023 yılı hedefleri doğrultusunda 10 bin yeni çalışanı bünyesine katacağını duyurdu. Son olarak iki yeni ilan (Take-Off JR ve Kabin Memuru) dikkat çekiyor. Böylece yeni personelle 75 bin kişilik THY ailesi daha da büyüyecek. Özellikle kabin memurluğu için başvurular yoğun oluyor. Yüksek maaş ve dünyayı görme fırsatı cazip geliyor. Ancak pilotların ve kabin memurlarının yaşadığı çok fazla da zorluklar, üzüldüğü durumlarda bulunuyor. İşte o zorluklara dikkat çekmek istiyorum.
- 1) Oy kullanamazlar
Bizler bugün oy kullanıyoruz. Ancak uçuş mürettebatı veya uçucu personel 10 bin metrede uçak içinde yolcularına hizmet ediyor. Bazıları yatıda olduğu için buradaki seçim atmosferini takip ediyor. Kabin ekiplerinin en çok istediği fakat bir düzenleme olmadığı için yapamadığı, üzüldüğü durumlarından birisi bu. Yıllardır kokpit ve kabin ekiplerinin oy kullanabileceği düzenlemenin yapılmasına dikkat çektik. Ama bu seçimde böyle geçecek. Bir sonraki seçime Hava İş Kanunu çıkmış olursa, bu meselede çözülmüş olabilir.
- 2) Hafta sonu bilmezler
Kabin ekipleri için hafta içi veya hafta sonu diye bir tabir hiçbir zaman olmuyor. Hangi gün uçuşları yoksa onların hafta sonu o gün oluyor. Evli olanlar hafta sonu çocuklarıyla vakit geçiremiyor, bekarlar sevdikleriyle zaman geçiremiyor. Bu durumda kabin ekiplerinin en sevmediği meslek durumları arasında yer alıyor.
- 3) Bayramda gökyüzünde
Havayolları ekipleri her milletten ve her dinden oluşuyor. Onun için hepsinin farklı tarihlerde bayramları oluyor. Havayolları da uçuşlarının aksamaması için bu tatil zamanlarında izin programı yapamıyor. Ülkemizdeki Ramazan ve Kurban bayramları kabin ekipleri ve pilotlar için tatsız geçiyor. Uçuş takvimlerinde boşluğa denk gelen bir durum olursa bunu değerlendiriyorlar. Ancak havacılık sektörü çalışanları, özel günlerde, en yüksek uçuş seviyelerinin yakaladığı ve yoğunluğun arttığı dönemler mecburen çalışıyor. Bu durum şüphesiz tüm hizmet sektörleri için geçerli.
- 4) Düğün ve cenazelere özel izin
Düğün veya cenaze törenlerine katılım için kabin ekipleri özel izin alabilirler. Şirketler de kolaylık sağlıyor. Ancak vefat ya da üzücü haberleri çok uzakta almaları ve dönme şansının olmaması rahatsız edici oluyor. Katılamıyorlar ve o psikoloji işlerine de sosyal hayatlarına da yansıyabiliyor.
