Yeni dönemde hangi yeni normallerle uçacağımıza dair kaide ve kuralları, alınan kararları sivil havacılık otoriteleri henüz net bir şekilde açıklamış değiller. Bu ayın sonunda Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü’nün (ICAO) havacılık sektörünün yakından beklediği kararlarını açıklaması bekleniyor. Ancak bu süre zarfında da havayolları, havalimanları ve diğer havacılık kuruluşları kendi araştırmaları çerçevesinde Covid-19 salgını karşısında kendi hazırlıklarını yapıyorlar. Uçuş hazırlıklarının yoğunlaştığı şu günlerde yeni normallerimizin neler olabileceğini Türk Hava Yolları (THY) Yönetim Kurulu ve İcra Komitesi Başkanı İlker Aycı ile konuştum.
İlker Aycı, sendikayla da konuşup gerekli tedbirleri alarak, bazı uygulamaları devreye sokacaklarını, bu yıl ve gelecek sene işten personel çıkarmayacaklarını söyledi. Aycı, krizi dönemini nasıl atlatacaklarını da şöyle izah ediyor:
“Çalışanlarımızın, yolcularımızın ve şirketimizin sağlıklı olması için çaba sarf ediyoruz. Personelimizi ve tecrübelerimizle birlikte bu krizi de fırsata çevireceğimizi düşünüyorum. Bu anlamda koronavirüs döneminde kargo gösterdiğimiz dünya beşinciliği başarısı bizi motive etmektedir.”
İlker Aycı’yla hemen her konu üzerine konuştum. Yaptığımız görüşmenin diğer detayları ise şöyle:
Havayolları yolcularıyla iletişimde sorun yaşıyor
Öngörmenin, tahmin etmenin, plan yapmanın, strateji kurmanın son derece zor olduğu bir dönemde yaşıyoruz. Herkes haftalık olarak virüsün seyrini kendi ülkesindeki ve dünyadaki seyrini takip ediyor. Bu durum havacılık sektörünün mantalitesi ve zihniyetiyle tamamen ters. Ve bu yüzden de zaman zaman paydaşlarla, regülatörlerle aslında özünde kendi iç iletişimimizde bile sorunlar getiren özellikle yolcularla aramızda iletişimimizi de zorlayan bir süreç yaşıyoruz.
Uçaklarımız ameliyathaneler kadar temiz
Şu bir gerçek. Er ya da geç uçuşlar başlayacak. Hayatın doğal akışı devam edecek. Ama hayatın yeni normali, yeni normal olacak. Havalimanına gelişinizden uçuşunuza, uçuşunuzu bitirip havalimanından çıkışınıza kadar olan tüm süreçlerde sosyal mesafe kuralı olmazsa olmaz. Azami oranda hijyene, dezenfektasyona dikkat etmek, teması azaltmak, temastan kaçınmak işin olmazsa olmazları. Operasyonun başlangıcından sonuna ve yeni bir operasyonun başlangıcına kadar ki ara sürelerde ne olursa olsun yapılması gereken hijyen kuralları HEPA Filtreleri düzenli ve sağlıklı olarak tıpkı bir ameliyathanedeki hava sirkülasyonu ve hava temizliği kadar temiz havanın uçak içerisinde sağlandığından emin olacağımız şekilde bakımlarımızı, temizliğimizi, dezenfektasyonumuzu yapmakla mükellefiz.
Bilim Kurulu kadrosu oluşturacağız
Sağlık Bakanlığı Bilim Kurulu’yla temastayız. THY olarak biz de bu tarz bir “Danışma Kurulu” kurmayı düşünüyoruz. Düzenli olarak bu operasyonları bizimle beraber denetleyecek ve bu operasyonlarla ilgili, yaptığımız çalışmalarla ilgili bize düzenli rapor verecek bir mekanizma oluşturuyoruz.
Anadolujet Sabiha’dan uçmaya devam edecek
Ana markamızı İstanbul Havalimanı’nda, düşük bütçeli(low-cost) markamız olan Anadolojet’i İstanbul Sabiha Gökçen’de konumlandırıyoruz. İki havalimanının yolcu profili bakımından, uçulan mesafeler ve talepler bakımından da farklı olduğunu görüyoruz. Dolayısıyla böyle bir konumlandırmaya devam edeceğiz. Uçuşlar başladığında ilk açtığımız yer İstanbul Havalimanı olacak. Aynı şekilde kademeli olarak Sabiha Gökçen Havalimanı uçuşlarını da başlatacağız. Bu çerçevede de Anadolujet’in uçuşlarını da tarifelerini yapıp, ilan ederek yurt içi ve yurt dışı uçuşlarına başlayacağız.
1,5 – 2 yılda 2019’daki seviye zor
Yeni dönemde riskler var. Yeni dönemde başlangıcından itibaren talep ve gelirler eski gücünde olmayacak. Bunu 1 ila 3 yıl arasında görenler var. Bunu 2 ila 5 yıl arasında öngörenler var. Hatta 3 ila 7 yıl arasında öngörenler de var. Dolayısıyla herkes farklı öngörülerde bulunuyor. Ama minimum 1,5 ila 2 yıl arasında talep 2019’daki seviyesine gelmeyecek.
Uçak sipariş yükünü azaltacağız
HUB’tanHUB’a taşımacılık yapanlar bizim uçak siparişimize dönüyor. Gerek B747’lerle gerek A380’lerle HUB’tanHUB’a yapanlar bizim iş modelimize yaklaşmak üzere kendi filolarını değiştirmeye çalışıyorlar. Ve o yüksek maliyetli uçaklardan kurtulmaya çalışıyorlar. Bizim gibi daha dinamik, yeni jenerasyon, daha kompakt ve daha ikame edebilir destinasyonlarda esnek bir filo yönetimine dönüşmeye çalışıyorlar. THY bu anlamıyla şanslı. Onların olmak istediği şey biziz.