Havacılık sektörünün en önemli alanlarından birisi hava kargo. Küresel tedarik zincirinin de işlemesine yardımcı oluyor. Hatta salgın sürecinde kara, demir ve denizyolunun kesintiye uğraması sebebiyle yardımdan öteye işlev üstlendi. Fakat COVID-19 ile birlikte büyük darbe alan sektörlerden birisi hava kargoydu, ama 2021’in ilk çeyreğinin ardından adeta şahlandı.
Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği’nin (IATA) nisan ayında yaptığı açıklamaya göre şubat ayında hava taşımacılığı hacimleri 2019’in aynı ayına göre yüzde 9 arttı. Latin Amerika dışındaki tüm bölgeler, Covid öncesi seviyelere kıyasla Hava Kargo talebinde bir iyileşme gördü, Kuzey Amerika ve Afrika en güçlü performansını sergilemeyi başardı.
Temmuz ayında açıklanan rakamlara göre ise küresel talep Temmuz 2019’a kıyasla yüzde 8,6 arttı. Genel büyüme, yaklaşık yüzde 4,7’lik uzun vadeli ortalama büyüme eğilimine kıyasla güçlü kalmaya devam ediyor. Tüm bunlara karşın COVID-19’un delta varyantı bazı riskleri beraberinde getirebilir. Tedarik zincirleri ve üretim hatları sekteye uğrarsa, hava kargoda bundan etkilenecektir. Yine de mevcut durum ve ekonomik gidişat, güçlü büyüme trendinin yılsonuna kadar devam edeceğini gösteriyor.
Hava kargo sektöründe FedEx, UPS, DHL, Atlas Air, Amazon, Katar, Turkish Cargo, Cathay Pacific, Emirates, ve Cargolux gibi şirketler başı çekiyor. Ancak yolcu uçaklarıyla yapılan kargo taşımalarının uçuşların azalması sebebi sekteye uğraması hava kargo pazarını da etkiledi. World Air Cargo Data (WACD) verilerine göre global hava kargo pazarı yüzde 28,5 oranında daralma gösterdi.
Salgın döneminde sadece kargo uçaklarıyla sefer yapan, ayrıca belli oranlarda da olsa yolcu uçaklarını serviste tutan Türk Hava Yolları gibi şirketler pazardaki paylarını artırmaya devam ettirdiler. THY, pazar payını yüzde 5’e kadar yükselterek, dünyada taşınan her 20 hava kargodan 1’ini taşıma başarısına imza attı. Operasyonlarını ‘Turkish Cargo’ markasıyla yürüten THY, dünya genelinde, 95’i direkt kargo noktası olan 320’den fazla destinasyona uçuyor. 2023 yılında ise 120 destinasyona direkt olarak uçuş gerçekleştirmeyi planlıyor. Filolarındaki uçaklara göre THY’nin global rakiplerinde ise durum şöyle;
1) Hava kargoda en büyük FedEx
1971’den bu yana dünya genelinde 220’den fazla ülke ve bölgeye kargo taşımacılığı yapan Federal Express Corporation (FedEx), 648 uçaklı filosuyla dünyanın en büyük kargo havayolu şirketi konumunda. FedEx Express, 235 Cessna 208B, 119 Boeing 757F, 102 Boeing 767F, 68 Airbus A300F, 57 McDonnell Douglas MD-11, 47 Boeing 777F, 21 ATR-72, 20 ATR-42, 13 McDonnell DC-10 ve ATR-72 600 ile hizmet veriyor.
2026’ya kadar 135 kargo uçağıyla filosunu genişletmeyi planlayan FedEx’in 2021 raporuna göre 50 Cessna 208B, 46 Boeing 767F, 28 ATR-72 600 ve 11 Boeing 777 kargo uçağı daha alınacak. FedEx, Amerika Birleşik Devletleri’ndeki Memphis Uluslararası Havalimanı’ndaki (MEM) ana merkezinden Çin’deki Guangzhou Baiyun Uluslararası Havalimanı’na (CAN) kadar uzanan 14 büyük kargo üssüne sahip.
2) UPS elektrikli uçaklara hazırlanıyor
United Parcel Service (UPS) 500’ü aşkın kargo uçağıyla 220’den fazla ülke ve bölgeye taşımacılık yapıyor. Dünyanın en büyük ikinci hava kargo taşıyıcısı durumunda. UPS, 78 Boeing 767, 75 Boeing 757, 52 Airbus A300, 42 McDonnell Douglas DC-11 ve 36 Boeing 747 kargo uçağı işletiyor.
UPS, 7 Nisan 2021’de 150 adet kadar elektrikli Dikey Kalkış ve İniş (eVTOL) kargo uçağı satın alma planladığını da duyurdu. Ekspres teslimat devi, UPS Flight Forward yan kuruluşu ile birlikte özellikle küçük ve orta ölçekli pazarlar için hava hizmetlerini desteklemek için eVTOL kargo uçağını Beta Technologies’den (BETA) satın almayı planlıyor. 10 eVTOL uçağının ilk partisinin 2024’te gelmesi bekleniyor.
3) DHL elektrikli kargoda ilk olmak istiyor
Kargo devi Alman DHL Express’in bir yan kuruluşu olan DHL Aviation, 1969 yılında hava kargo operasyonlarına başladı. Toplam 191 kargo uçağına sahip. Çoğunluğu Boeing üretimi kargo uçaklarının oluşturduğu filoda 40 Boeing 767F, 36 Boeing 757F, 36 Airbus A300F, 24 Boeing 737F, 19 Boeing 777F, 14 Airbus A330F, 12 Boeing 747F, 8 ATR 42/72, bir Airbus A321F ve bir Tupolev Tu-204 kargo uçağı bulunuyor. DHL, Seattle merkezli üretici Eviation’dan 12 adet tamamen elektrikli kargo uçağı sipariş ettiğini ve bunu yapan ilk şirket olduğunu açıkladı.
4) Atlas Air en büyük 747 kullanıcısı
1992’de kurulan Amerikan Atlas Air, 103 uçaklık filo büyüklüğü ile dünyada dördüncü sırada yer alıyor. Bu 103 uçaktan sadece on tanesi ticari ve askeri yolcu kiralamalarında kullanılıyor. Geri kalanı; 51 Boeing 747F, 26 Boeing 767F, dokuz Boeing 777F ve 8 Boeing 737 kargo uçağı dahil olmak üzere yalnızca kargo alanında hizmet veriyor. Aynı zamanda en büyük 747 operatörü olan şirket filosunu bu uçaklarla daha fazla büyütmeyi planlıyor. Boeing’de 12 Ocak 2021’de fabrikadan çıkacak son Boeing 747 uçakları için Atlas Air ile anlaşmaya vardığını duyurmuştu. Son dört 747, 2022’de Atlas Air filosuna katılacak.
5) Amazon için kuruldu dev oldu
Eskiden Amazon Prime Air olarak bilinen Amazon Air, 2015 yılında yalnızca Amazon’un paketlerini taşımak için kuruldu. Görece genç bir şirket olan Amazon Air, 73 uçaklık filosuyla en hızlı büyüyen kargo havayollarından birisi. 51 Boeing 767F ve 22 Boeing 737’ten oluşan filosuyla Amerika Birleşik Devletleri’nde 35’ten fazla havaalanında faaliyet gösteriyor. Amazon Avrupa’da ilk merkezini, Almanya’daki Leipzig/Halle Havalimanı’nda (LEJ) faaliyete geçirdi.
YAZININ TAMAMINI OKUMAK İÇİN TIKAYIN