gsimsek@htgazete.com.tr
Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği’nin (IATA), 75. Yıllık Genel Kurulu vesilesiyle Güney Kore’deyim. Genel kuruldaki hava ve açıklamalar bu senenin küresel havacılık sektörü için iyi geçmeyeceğini gösteriyor. Nitekim IATA yetkilileri de 2018’deki iyimser tahminleri gelişmeler paralelinde gözden geçirip, 2019 görünümünün 28 milyar dolara düşeceğine dikkat çektiler.
Halbuki Aralık 2018’de IATA 35.5 milyar dolarlık tahminde bulunmuştu. Böylece 2018’deki IATA’nın 30 milyar dolarlık vergi sonrası net kâr rakamı da azalacak. Peki sebepler neler olabilir?
Elbette en önemli sebep ekonominin yavaşlaması ve bunun havayollarına yansıması. Ayrıca artan yakıt fiyatlarına dünya ticaretindeki zayıflama da eklenince karamsar bir tablo ortaya çıkıyor. Kötü gidişat 2019’da havayollarının toplam maliyetlerini % 7,4 oranında, gelirlerini ise % 6,5 seviyesinde etkiyle artıracak. Fakat net kâr marjları % 3,2’ye gerileyecek.
IATA 2018’de bu sene için % 3,7 seviyesinde bir kâr marjı beklediğini açıklamıştı. Aynı şekilde 2018’de yolcu başı kazanç da 6,85 dolar olarak tahmin edilmişti. Yolcu başına düşen kâr da 6.12 dolara düşecek. Tabii bu rakamlar da tahmin. Dileyelim güzel gelişmeler olsun, verimlilik artsın. İyi tablolardan ortaya çıksın.
Çünkü havayolları yaklaşık on yıldır istediği verimliliği yakalayamıyor. Kâr marjları yükselmiyor. Çalışan maliyetleri, yakıt giderleri, altyapı giderleri ve bunların üzerine eklenen havayolları arasındaki yoğun rekabet verimliliği önlüyor.
Özellikle ABD-Çin arasındaki ticaret savaşının şiddetini artırması ölçüsünde küresel ticaretinde zayıflayacağı ve bundan en fazla etkilenen sektörlerin başında ise havacılığın olacağını tahmin etmek zor değil. Hava kargo ilk etkilenen olacağı gibi onu da yolcu trafiği takip edecektir.
“Havayolları bu yıl yine kâr edecek, ancak kazanılması kolay para yok”
IATA Genel Direktörü ve CEO’su Alexandre de Juniac, negatifleri sıralarken iyi haberde verdi. Juniac, havayollarının eskisi kadar ekonomideki olumsuz gelişmelerden etkilenip, ani düşüşler ve çalkantılara girmediğini özellikle belirtti. “Havayolları bu yıl yine kâr edecek, ancak kazanılması kolay para yok.” Cümlesi ona ait. Havacılıkta sektöründe çok yüksek girdiler olmasına rağmen kar marjlarının düşük kalması, beklenen karlılık rakamlarına ulaşılamaması asıl mesele.