Geçen yıl, 2023’te türbülans açısından en zorlu uçuş rotaları, Şili ve Bolivya şehirleri Santiago ile Santa Cruz arasında gerçekleştirilen seferlerde yoğunlaştı. Türbülans tahmin sitesi Turbli, yaptığı analizlerle yaklaşık 150 bin uçuş rotasını inceleyerek, 2023’ün en türbülanslı uçuş rotalarını belirledi. Rotalar da türbülansın yoğunluğunu ölçen “girdap dağılma oranına” göre sıralandı.
Listede en fazla türbülans yaşanan rota olarak zirvede yaklaşık bin 931 km’lik uçuş mesafesi ile Santiago-Santa Cruz yer alıyor. Bu rotayı, 209 km’lik bir mesafeyle Almatı ile Bişkek arasındaki uçuş takip ediyor. İlk 10 içerisindeki en türbülanslı uçuşlardan ikisi Avrupa’da, altı adedi ise Japonya ve Çin’deki iç hat uçuşlarında meydana geldi.
Türbülans Nedir ve Neden Olur?
Bir uçağın uçmasına yardımcı olan hava akımındaki düzensizlikler, sıcak ve soğuk farklılıkları uçaklarda sallanmalara neden olur ve bu sallantılara “türbülans” denir. Türbülanslar, bazı yolcuların uçmaktan çekinmesinin en büyük nedenlerinden biridir. Hava cepleri olarak da bilinen türbülans, geçici olarak ani irtifa kaybına neden olabilir. ABD Federal Havacılık İdaresi (FAA), açık hava türbülansını “bulutsuz bölgelerde meydana gelen ve uçakların şiddetli bir şekilde çarpmasına neden olan ani şiddetli türbülans” olarak tanımlıyor.
Türbülansları Saptamak Mümkün mü?
Uydular türbülansları tespit edemezler, ancak jet akımlarının şeklini ve yapısını görüp analiz edilmesine yardımcı olabilirler. Radarlar ise fırtına kaynaklı türbülansları fark edebilirler, ama açık hava türbülansları neredeyse hiç görünmezler ve tespit edilmeleri de zordur. Beklenmedik anda geldiği için, açık hava türbülansları sırasında yolcuların kemerlerini bağlı tutmamaları sebebiyle yaralanma riski daha yüksektir. Bu sebeple uçakla seyahatin her aşamasında kemeri bağlamak en doğru davranıştır. Uçukların uçuş güvenliği için risk oluşturmayan türbülanslar esnasında en fazla yaralanma kemerlerin bağlı olmamasından ve uçuş ekibinin uyarılarına uyulmamasından kaynaklanıyor.
Türbülanslar, havayolu şirketlerine de ciddi maddi külfetler de doğurabiliyor. Sadece ABD’de havacılık sektörünün, türbülans kaynaklı hadiseler yüzünden uçaklarda meydana gelen yıpranma ve aşınmalara bağlı olarak yılda ortalama 150 ila 500 milyon dolar arasında para harcadığı belirtiliyor. Ayrıca bazı durumlarda tespit edilen türbülanslardan kaçınmak için uçaklar uçuş mesafesini uzatıp, daha fazla yakıtta tüketebiliyorlar.
En Türbülanslı 10 Rota (2023