Gerek Kırım Savaşı sırasında gerekse 1856 Barış Konferansı’nda müttefikleri İstanbul’a getiren gemilerdeki askerlerle malzemelerin sandallarla kıyıya çıkarılması o tarihte şehirde bir rıhtım bulunmadığından çok zor oluyordu. Bu ihtiyaçlar nedeniyle Galata rıhtımlarının yapımına girişildi. Daha sonraki dönemlerde bu limana, İstanbul’u ziyaret eden ticari ve turistik gemiler için bir de gümrük eklendi. Ağırlıklı olarak ticari gemilere hizmet veren limanda en büyük yeri yolcuya hitap etmeyen Antrepolar* alıyordu.
2000’li yıllarda dünyadaki Kurvaziyer yani Gemi turlarındaki artış Türkiye’ye de olumlu yansıyınca gelen yolcu gemileri, pek uygun olmasa da Karaköy Limanı’nda ağırlanmaya başlandı. Bu bağlamda limanın islah edilmesi, yenilenmesi aşamasına gelindi.
Galataport olarak da bilinen Karaköy’den Tophane’ye kadar uzanan 1.200 metrelik sahil şeridine sahip Salıpazarı Kruvaziyer Limanı’nın özelleştirme ihalesini ilk olarak 2005 yılında Sami Ofer, 4 milyar 300 milyon dolar teklifle kazandı. Çeşitli sebeplerle iptal edilen bu ihale daha sonra 702 milyon dolarla Doğuş Grubu’nda kaldı. Şartnamede bulunan 49 yıl kullanım hakkı 30 yıl olarak değiştirildi.
Boğazın girişinde en önemli mevkiye sahip olan bu 1.200 metrelik sahil şeridi artık turist gemilerine hizmet edecek. Ancak biz turizmciler ilk itirazımızı daha o günler yetkililere ilettik.
Karaköy’e gelen gemiler sorun yaratır
Ne sorun yaratır?
- Her biri yüzbin tonun üzerindeki bu gemiler Boğaz trafiğini engeller.
- Limana yanaşırken ve limandan ayrılırken çok büyük tehlikeler yaratır.
- Zaten kermekeş olan Karaköy kara trafiğini felç eder. Gün içerisinde 3 otobüsün trafiği felç ettiği Karaköy’de, yolcu sayısı 5 binlere varan 3 gemiye 300’ü aşkın otobüsle aynı gün nasıl servis verilecektir? Bu bir muammadır.
- Bunların dışında bu gemilere servis verecek olan yakıt tankerleri, gıda ve temizlik malzemesi getiren onlarca kamyon da trafiğe karışınca Karaköy’de hatta İstanbul’da hayatın duracağını, turistin 3-5 saatte Sultanahmet’e ulaşabileceğini hesap etmek çok güç olmasa gerek.
Çare Yenikapı!
Evet, çözüm net. Çare; Yenikapı’da yeni bir kurvaziyer limanı yapılmasıdır. Yenikapı’nın, lokasyon açışından şehir trafiğinden uzak ve tarihi yarım adanın tam dibinde olması, Kapalıçarşı, Sultanahmet ve müzelere neredeyse yürüyüş mesafesinde bulunması önemlidir.
Üstelik Yenikapı 3-5 gemiden çok daha fazlasını ağırlayabilir. Aklın yolu birdir. Yetkililerimizin vakit geçmeden Yenikapı ihalesini açmaları elzemdir.
*Antrepo; Fransızca’dan dilimize geçmiş bir kelimedir. Kelime anlamı, gümrüklere gelen ticari eşyanın konulduğu, korunduğu yer, ardiyedir.