• Hakkımızda
  • İletişim
  • Uçuş Bilgileri
  • Fırsatlar
  • Künye
  • Gizlilik Politikası
27 Haziran 2022
  • Ana Sayfa
  • Havacılık
  • Turizm
  • Seyahat
  • Savunma
  • Uzay
  • Özel Röportajlar
  • Yerli Teknolojiler
  • Fırsatlar
  • Yazarlar
    • Cem Polatoğlu
    • Kaan Yıldızgöz
    • Güntay Şimşek
    • K. Hakan Çelikoğlu
Sonuç yok
Tüm sonuçları görüntüle
  • Ana Sayfa
  • Havacılık
  • Turizm
  • Seyahat
  • Savunma
  • Uzay
  • Özel Röportajlar
  • Yerli Teknolojiler
  • Fırsatlar
  • Yazarlar
    • Cem Polatoğlu
    • Kaan Yıldızgöz
    • Güntay Şimşek
    • K. Hakan Çelikoğlu
Sonuç yok
Tüm sonuçları görüntüle
Sonuç yok
Tüm sonuçları görüntüle
Ana Sayfa Yazarlar Alper Eliçin

Azerbaycan-Gence’de bir gün

01-05-2022 07:15
0
Azerbaycan-Gence’de bir gün
PaylaşPaylaşPaylaşPaylaşPaylaşPaylaş

Son iki yazımda Azerbaycan’ın Karabağ Bölgesi’ne yaptığım seyahati anlatmıştım. Bu son bölümde de biraz Gence’den biraz da Azerbaycan Türkçesi’inden bahsedeceğim.

Seyahatin son günü Gence’den uçağımız 19:20’de olduğundan günü elden geldiğince şehirde yürüyerek değerlendirmeye karar verdim. Beni tanıyan, benimle seyahate çıkan herkesin bildiği gibi, bir şehrin tanınması için mutlaka yürüyerek dolaşılması gerektiğine inanırım. Bu inancım nedeniyle geçmişte benimle birlikte seyahat eden pek çok kimsede ayakkabı vurması, nasır oluşması, kramp girmesi gibi geçici rahatsızlıklar olmuştur.

Gence’nin merkezinde birbirine paralel iki bulvar var. Bunlardan birinin adı Heydar Aliev Prospekt, diğerinin adı ise Atatürk Prospekt. Atatürk Bulvarı’nın girişine Atatürk’ün anısına bir de plaket konmuş.

Ben de bu iki bulvarı da boydan boya yürüdüm.  İki bulvarı birleştiren caddelerden birinde Türkiye Başkonsolosluğu yer alıyordu. Şık bir binaydı. Ancak, binanın üstünde dalgalanan Türk Bayrağı’nın yırtık olmasına bayağı canım sıkıldı. Nasıl oluyor da binada görev yapan diplomatlarımız bu durumu fark etmiyor veya fark etse de aldırmıyor diye düşünmeden edemedim.

Öte yandan Gence’nin her yanında Türk bayrakları var. Dükkanlar, binalar, şehit resimlerinin olduğu, reklamcılıkta raket olarak tabir edilen panolarda Azerbaycan bayrağının yanı sıra genellikle Türk bayrağı da oluyor. Kentte dolaşırken, konuşmamdan Türkiye’den geldiğimi fark eden Azerbaycanlı dükkan sahiplerinin çay davetleri de Türkiye’ye olan sempatiyi iyice açığa çıkarıyor.

Ancak, Türkiye ile ilgili tek bir kaygıları var, o da aşırı dindarlık. Konuştuğum biri, ‘biz öyle sakallı, bıyıklı, entarili, takkeli kişilerden pek hoşlanmayız’ diye bir yorum yaptı. Bir başkası sohbetimizde ‘Bizde kim Şii, kim Sünni kimse sorgulamaz’ dedi.

Ramazan ayında orucunu tutan da tutmayan da aynı masada yemek yiyor, kimse kimseye karışmıyor. Aynı mekanda oruç bozan da, yemek yanında içki içen de var. Bana çocukluğumun, gençliğimin Türkiye’sini hatırlattı.

Gence ile ilgili tek olumsuz izlenimim sokaklarda çok sayıda dilencinin olması. Azerbaycan gibi petrol ve doğalgaz zengini bir ülkede yöneticilerin bu duruma bir çare bulamamaları gerçekten çok üzücü. Anlaşılan refahı tabana yaymaya yeterli çaba gösterilmemiş. Zamanla düzeleceğini umuyorum.

Gence adı geniş/bol anlamına gelen ganca sözcüğünden türetilmiş olduğu söyleniyor. Ancak rivayet muhtelif. Başka iddialar da var. Tarihi beşinci yüzyıla kadar dayanıyormuş.  Kentin merkezi son derece estetik binalarla bezenmiş. Belli bir boyutun üzerindeki her Sovyet/Rus kentinde olduğu gibi Gence’de de zamanında bir konser salonu inşa edilmiş.

Yüzyıllarca Osmanlı’nın Balkanlar ve Marmara Bölgesi dışında yapmadığı imarı, Ruslar gittikleri yerlerde hiç ihmal etmemişler. Gence’de dolaşırken Çarlık Rusyası’nın inşa ettiği, bugün otel olarak kullanılan opera binası da dahil olmak üzere Kars kent merkezini nasıl imar ettiğini anımsadım.

Azerbaycan’da da kültür ve sanat faaliyetlerine büyük önem veriliyor. Uluslararası düzeyde değerli sanatçıları var. Kenti gezerken dikkatimi çeken, vilayet binası, Bilimler Akademisi ve şimdi Gence Devlet Üniversitesi olarak hizmet veren Azerbaycan’ın ilk parlamento binası da etkileyici yapılar arasında. Ayrıca yapımları daha eskilere dayanan camiler de var. Akşam havalimanına giderken yanından geçtiğim Heydar Aliev Parkı ise dünyanın beşinci büyük parkıymış.

Gence Filarmoni Orkestrası Binası

Gence’nin tarihinde iki çok tanınmış şairi var. Bunlardan en meşhuru Nizami Gencevi. Asıl adı İlyas olan Nizami Gencevi, Büyük Selçuklu İmparatorluğu döneminde, 1141-1209 tarihleri arasında yaşamış. Firdevsi’nin Şeyhnamesi’nden etkilenen Nizami Gencevi’nin en bilinen eserleri, Makhzan-ol-Asrâr (Mahsendeki Esrar), Hüsrev ile Şirin, Leyla ile Mecnun, İskendername ve Haft Peykar (Yedi Güzeller).

Aşağıdaki beyit Nizami’den:

Yaxşılığı ezelden adet etsen özüne,

Yaxşılığın her yanda qapı açar üzüne

Gence’nin ikinci meşhur şairi ise bir kadın. Adı Mashati Gencevi.1096-1160 yılları arasında yaşamış. Yani Nizami’den bir nesil önce. Mahsati Hanım hurafelere karşı olması ve hazırcevaplığı ile tanınmış. Hayat sevgisi, muhabbet, haksızlıklara isyan etmek gibi konuları işleyen şiir ve rubaileri meşhurmuş. O çağda kadın hakları konusunu işlemesi de önemli özelliklerinden biri.

 

Aşağıdaki dörtlük de Masahati Gencevi’den

Bu gecə küsüşdük, yar, seəninlə biz

Acıqlandın getdin, qaldım kimsəsiz

Sənsiz gözlərimə yuxu da getmir,

Qıyaməttir sanki bu bəd gecəmiz!

Gence sokaklarında dolaşırken, bizim alıştığımız Türkçe’den farklı sözcük kullanımları bende oldukça hoş izler bıraktı. Üç haftadır sizlere Azerbaycan Türkçesi ve alfabesini de bir miktar tanıtmış oldum.

Aşağıda da ufak bir sözlüğe yer veriyorum.

Merhaba –salam

Teşekkür ederim- saghol

Özür dilerim- uzr isteyirem

Lütfen-khaish edirem

Evet-beli

Hayır-yok

Anlamadım- başa düşmedim

Bu kaçadır- bu neçedir

Konuk- konak

Eski- köhne

Kuşburnu-itburnu

Yağmur yağıyor-yağış yağır

Ön, ilerisi- kabak (arabanın kabağı, yolun biraz kabağında duralım)

Yüksek- hündürlük

Siyah çay-kara çay

Terzi-derzi

Kişi-erkek

Çocuk- uşak

Para-pul

Tatlı- şirin

Tatlıcı- şirinyat

Yazımı bir Pazar bulmacasıyla sonlandırıyorum. Aşağıda gördüğünüz ve Gence’de çektiğim dört fotoğraftaki yazıların bakalım ne anlama geldiğini bulabilecek misiniz? En zorlusu da en sondaki fotoğraftaki ağaca yapıştırılmış not!

Düzeltme: Geçen haftaki yazımda Alman Kilisesi olarak geçen harabe aslında bir Alban Kilisesi. Kafkasya’da yaşamış olan Alban halklarının büyük bir bölümü milattan sonra üçüncü yüzyılda Hıristiyanlığı kabul etmiş, kilise de onlardan kalmış.

 

Yazarın Diğer Yazıları

Soluk mavi nokta

Şili’de ikiz kentler: Valparaiso ve Vina del Mar

Arjantin’den Şili’ye

Mendoza ve şarapları

Atatürk Havalimanı için bir öneri

Güney Kıbrıs’ta Bir Köy: Lefkara

Çocukluk, kayıp cennet

Azerbaycan-Gence’de bir gün

Karabağ’a bir seyahat 2. bölüm

Karabağ’a bir seyahat…

Önceki yazı

İsveç, Rusya savaş uçağının hava sahasını ihlal ettiğini açıkladı

Sonraki yazı

Boeing, yeni T-7 Red Hawk eğitim uçağını tanıttı

İlgiliYazılar

Soluk mavi nokta

Soluk mavi nokta

26/06/2022
Azerbaycan’dan gelen uçak, yangına müdahale ediyor

Azerbaycan’dan gelen uçak, yangına müdahale ediyor

24/06/2022
Azerbaycan, Türkiye’ye yangın söndürme uçağı gönderiyor

Azerbaycan, Türkiye’ye yangın söndürme uçağı gönderiyor

23/06/2022
Şili’de ikiz kentler: Valparaiso ve Vina del Mar

Şili’de ikiz kentler: Valparaiso ve Vina del Mar

19/06/2022
Sonraki yazı
Boeing, yeni T-7 Red Hawk eğitim uçağını tanıttı

Boeing, yeni T-7 Red Hawk eğitim uçağını tanıttı

Bir cevap yazın Cevabı iptal et

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.

SÜRMANŞET

İGA’nın eski ortaklarından Nihat Özdemir nikah masasına oturuyor

Nihat Özdemir iddiada kaybetti, aşkta kazandı

27/06/2022
Dünya havacılık otoriteleri İstanbul’a geliyor

Dünya havacılık otoriteleri İstanbul’a geliyor

24/06/2022
ACM Air jetindeki kokainin tedarikçisi yakalandı

ACM Air jetindeki kokainin tedarikçisi yakalandı

23/06/2022
Binlerce Fenerbahçeli’nin takip ettiği uçak kime ait?

Yurt içi uçuşlarında tavan fiyat 990 TL oldu

23/06/2022

Öne Çıkanlar

Sabiha Gökçen Havalimanı’na Mercury Awards’tan iki ödül

DHMİ, Sabiha Gökçen Havalimanı’nın işletmecisi mi oluyor?

27/06/2022
Qantas, Roma seferlerine başladığını duyurdu

Avustralya’dan Avrupa kıtasına ilk direkt rota

27/06/2022
Rus havayolları, Sukhoi Superjet’i yere mi indirecek?

Rusya’dan havacılık sektörüne 14,5 milyar dolarlık yatırım planı

27/06/2022
Afrika ülkesi Cibuti’ye Bayraktar TB2 ihracatı

Afrika ülkesi Cibuti’ye Bayraktar TB2 ihracatı

27/06/2022
Haber Aero

Haber.aero haber içerikleri (fotoğraf, yazı, video) kaynak gösterilmeden alıntı yapılamaz, içeriklerin tamamı kullanılamaz.  Kanuna aykırı ve izinsiz olarak kopyalanamaz, başka yerde yayınlanamaz.

  • Künye
  • İletişim
  • Hakkımızda
  • Uçuş Bilgileri
  • Gizlilik Politikası

Copyright ©️ 2021- Tüm haklar saklıdır. HTS İletişim A.Ş. Türkiye'nin Havacılık, Turizm ve Savunma Sitesi

Sonuç yok
Tüm sonuçları görüntüle
  • Ana Sayfa
  • İletişim
  • Hakkımızda
  • Havacılık
  • Turizm
  • Seyahat
  • Savunma
  • Uzay
  • Özel Röportajlar
  • Yerli Teknolojiler
  • Yazarlar
    • Cem Polatoğlu
    • Güntay Şimşek
    • K. Hakan Çelikoğlu
    • Kaan Yıldızgöz
    • Alper Eliçin
    • Av. Görkem Gökçe
    • Prof. Dr. Fahrettin Öztürk
    • Editör
    • Bir Görüş
  • Fırsatlar
  • Gizlilik Politikası
  • Künye

Copyright ©️ 2021- Tüm haklar saklıdır. HTS İletişim A.Ş. Türkiye'nin Havacılık, Turizm ve Savunma Sitesi

Welcome Back!

Login to your account below

Forgotten Password?

Create New Account!

Fill the forms bellow to register

All fields are required. Log In

Retrieve your password

Please enter your username or email address to reset your password.

Log In

Add New Playlist