Türk Hava Yolları (THY) kısa süre önce iştiraklerinden TCI Kabin İçi Sistemleri AŞ (TCI), Uçak Koltuk Üretim Sanayi AŞ (TSI) ve Cornea Havacılık Sistemleri AŞ’yi TCI çatısı altında birleştirmişti. Birleşmeden önce bir durgunluk içine giren bu şirketlerin son durumunu merak ediyordum. Cevabını Dubai Airshow’da kısmen koltuk tarafında buldum.
TCI Genel Müdürü Müjdat Uludağ ve Satış Müdürü Ahmet Özyılmaz ile uzunca koltuk sohbeti yaptık. Zira bu fuara iki ayrı koltuk modeliyle gelmişlerdi. Şirketlerin birleşmesi sonrası yeni gelişmeler ve atılımlar hakkında da bilgiler aldım. Açık söyleyeyim kendine güvenen dinamik bir ekiple karşılaştım.
Fuarda özel bir alanda herkese gösterilmeyen bir yerde iki koltuk modeli tanıtılmak üzere getirilmişti. Düşük maliyetli havayollarının kullanacağı Milligram modeli açık halde, ama sadece ilgililere sergilendi. Fakat diğeri THY’nin sır gibi sakladığı ‘Crystal’ ise kopyalanma korkusuyla sürekli örtü altındaydı. Üzerindeki örtü sadece iş birliği yapma ihtimali olan ilgili şirket yetkilileri için kaldırıldı. THY’nin uzun menzilli, geniş gövde uçaklarının tamamında kullanacağı yeni business koltuk modeli ‘Crystal’i ben de test ettim.
Uçak koltuğu tasarlayıp, üretip, sertifikaları alıp, uçağa koymak kolay bir iş değil. Özellikle çok fonksiyonelli, konforlu, özel aydınlatmalı, tam yatar business koltuk işi hiç kolay değil. Yıllardır bu alanda faaliyet gösteren önemli şirketler, rakipler var. THY yönetimi de öyle zannediyorum ki uçak koltuğu üretimine girmeden önce bu işin bu kadar zor, meşakkatli olduğunu tahmin etmiyordu.
Koltuk üretim ekibi kurmak, özgün tasarım yapmak, özel malzeme geliştirmek, üretmek ve pazarlamak derken THY işin inceliklerini, piyasasını öğrendi. Ciddi tecrübeler edindi. İşten anlamayanlar ayıklandı, süreç hızlandı. Daha önce ekonomi sınıfı için geliştirilip başta THY olmak üzere çeşitli havayollarında kullanılan ‘Epianka’ modeli koltuklardan edinilen tecrübelerle daha hafif, yaklaşık 8 kg ağırlığında ekonomi sınıfı Milligram üretildi.
TCI Satış Müdürü Ahmet Özyılmaz, yakında THY’nin düşük maliyetli şirketi AJet’te bu koltuklar kullanılmaya başlanacağını söyledi. Bu cuma Sabiha Gökçen Havalimanı’nda AJet’in yeni logolu uçak gövde giydirmesi ve “Milligram” koltuklu yeni kabin içi tanıtılacak. Pegasus Havayolları da uçak koltuklarını yenilemek için kısa süre içinde ihaleye çıkacak. Yerli ve milli “Milligram” bu ihalede bakalım ipi göğüsleyecek mi? Hitit – THY iş birliğinin, TCI – Pegasus olarak devam etmesi ülkemizin hayrına olacaktır. Elbette önce müşteri isteklerini karşılayacak bir ürün olması gerekir. Bu açıdan da bir sıkıntı görünmüyor. Asıl sıkıntılı husus yabancı ürün hayranlığı ve içerde rakip olarak görülen ve milli şirketlerle iş birliği yapmama hastalığı. “Milligram koltukları THY’nin iştiraki SunExpress’te kullanılacak mı?’ diye sordum. Henüz böyle temayül yokmuş.
Uçakların kullandığı her malzeme özel süreçlerden ve sertifikalardan geçiyor, bu nednele belli özellikleri olması gerekiyor. Düşük maliyetli havayolları için üretilen koltuklarda da 3 husus aranıyor. Hafif olacak, yolcuya daha fazla yaşam alanı sunacak ve yenilikçi tasarıma sahip olacak. Ahmet Özyılmaz’ın izahatlarıyla ‘Milligram’ koltuğu test ettiğimde, diz mesafe alanının çok iyi tasarlandığını, ciddi bir ferahlık hissi verdiğini gördüm. 8 kilogramın altında ve fütüristtik bir tasarımı var.
Gelelim asıl sürprize…
Müjdat Uludağ’dan özellikle yeni geniş gövde business koltuk hakkında detaylı bilgiler almaya çalıştım. Çünkü THY’nin daha önce buna benzer bir koltuk çalışması olmuştu. “Royalux” adı verilen business class koltuk Airbus A320 ile A350 ve Boeing 737 ile 787 aile modellerinde kullanılmak üzere tasarlanmıştı.
O projeden geniş gövde (wide body) uçaklar için business class tam yatar (full flat seat) projesine; ‘Crystal’e geçilmiş.
Dubai Airshow’da ‘Crystal’in örtüsünü kaldırıp, Müjdat Uludağ’ın bilgilendirmesi eşliğinde test ettim. THY’nin Boeing 787’lerde kullandığı koltuklardan çok daha rahat, çok daha kişiselleştirilmiş alan sunan, tam yatar hale geldiğinde bir kutuya girmiş gibi kendinizi hissetmeyeceğiniz güzel bir tasarım ortaya çıkmış. İyi bir aydınlatması ve geniş bir kabin içi eğlence ekranı var. Artık uçaklarda yansımayan, küçük ışık huzmelerini bile ortadan kaldıran ekranlar kullanılıyor. Ben de sadece bu hatırlatmayı yaptım. ‘Crystal’ uzun seyahatlerde yolcuyu tam dinlenmiş bir halde menzile ulaştıracak şekilde tasarlanmış. Sadece tam yatar hale gelen koltukta uyumaktan bahsetmiyorum. Çalışmak isteyen yolcuya da geniş, yormayan bir alan sunuyor. Yemek masasının konumu, işlevselliği ve diğer ince dokunuşlar ‘Crystal’i Hamburg Kabin Ekipmanları Fuarı’nda ödüle taşıyabilir.
Fotoğrafını merak ediyor olabilirsiniz, ama şimdilik ‘Crystal’in görüntüsü yok. Tam hazır hale gelene kadar paylaşılması istenmiyor. Mayıs 2024’te Hamburg’ta yapılacak olan Kabin Ekipmanları Fuarı’nda ilk lansmanı yapılacak. Sertifikasyon sürecinin tamamlanmasıyla birlikte önce THY uçaklarında, sonra çeşitli havayollarında görmeye başlayacağız. THY’nin tüm geniş gövde uçak filosundaki Boeing ve Airbus uçaklarında bu koltukların kullanılması planlanıyor.
TCI ekibi yakında tanıtımı yapılacak AJet filosunun tamamını uydu interneti ile donatmayı hedefliyor. TCI-Turksat ana üstleniciliğinde yakın yörünge uyduları kanalıyla AJet uçaklarına internet sağlamak için çalışmalar yapılıyor. AJet’ten sonra da THY uçaklarına yakın yörünge kanalıyla internet hizmeti götürülmesi hedefleniyor.
YAZININ TAMAMINI OKUMAK İÇİN TIKLAYIN