Tam 88 yıl önce bugün, Türk havacılık tarihi açısından önemli bir olay yaşandı. Büyük havacı Vecihi Hürkuş tarafından üretilen Vecihi XVI, 6 Ekim 1933’te ilk kez gökyüzü ile buluştu.
Türk havacılık tarihina adını altın harflerle yazan Vecihi Hürkuş, ilk Türk uçaklarını inşa edip uçuran kişi olarak tanınıyor. Hürkuş, İstanbul’un düşman işgalinden kuruluşu olan 6 Ekim 1933’te önemli bir uçuşa imza attı.
Büyük havacı, kentin kurtuluşunun 10’uncu yılında kendisinin imalatını yaptığı Vecihi XVI uçağını gökyüzü ile buluşturdu. Vechi XVI, kabinli olarak Türkiye’de üretilen ilk uçak olma özelliğine sahip.
Vecihi Hürkuş o tarihi günü şöyle anlatıyor:
“6 Ekim 1933, hava açık, hafif güney rüzgârı, prototip uçuş tecrübesi için elverişli bir durum. Hemen uçağa atladım, motoru çalıştırdım, motorun son tecrübesi, normal ve ahenkli idi. Makinistime tekerlek önündeki takozları işaret ettim. Takozlar çekilince uçak serbest kaldı. Koşmaya başlayan uçak meydanın yarısını bulmadan yeri terk etti, deniz üzerinde yükseliyorum, kumandaları ayrı ayrı işleterek uçağın kumandalara itaat hassaslığını kontrol ediyordum.
Tıpkı Vecihi XIV’ün ilk uçuşu gibi bir hal vardı içimde.
Bu Vecihi XVI’nın bu meydan cıvarındaki tecrübeleri yarım saat devam etmişti. Her şeyi normal bulunca uçağı Beşiktaş yönüne çevirdim. Beş dakikada Yıldız üzerine varmıştım, burada Nuri Bey’in konağı üzerinde dönmeye başladım. Nuri Bey ve ailesi toplu halde bahçeye çıktılar ve uçaklarını zevkle seyrettiler. Konağın damına sürünürcesine yaptığım selam uçuşundan sonra dönüp yine meydana indim, bu yarım saat sürmüştü.”
Teyyareci Vecihi Hürkuş Müzesi Derneği’nde (TVHMD) yer alan bilgilere göre;
- Vecihi XVI; Vecihi Hürkuş’un 16’ncı projesi.
- Vecihi XVI; iniş takımları Vecihi Hürkuş tarafından değiştirilerek aynı zamanda deniz uçağı olarak kullanıldı.
- “NURİ BEY” yazısı ve kuyrukta yer alan “Cumhuriyet Halk Fırkası simgesi”; Nuri Demirağ ve CHF İstanbul İl Örgütü tarafından yapılan bağışlar nedeniyle Vecihi Hürkuş tarafından jest olarak konuldu.