Vecihi Hürkuş’un adı Fikirtepe’nin en büyük bulvarına verilsin!

Fotoğraf: TVHMD arşivi

Büyük Türk havacısı Vecihi Hürkuş’un adının ilk sivil uçak Vecihi XIV’nın ilk uçuşunu yaptığı Kadıköy Fikirtepe’de bir bulvara verilmesi için kampanya başlatıldı.

Vecihi Hürkuş Müzesi Derneği (TVHMD), Vecihi Hürkuş’un adının Kadıköy’ün Fikirtepe Mahallesin’deki en büyük bulvara verilmesi için bir kampanya başlattı. TVHMD’den yapılan açıklamada, ilk sivil Türk uçağı Vecihi XIV’ün ilk uçuşunu 27 Eylül 1930 tarihinde Kadıköy Fikirtepe’de yaptığı hatırlatıldı.

Açıklamada şunlar yer aldı:

İstanbul’un en eski yerleşim merkezi; ilk sivil uçağımızın ilk uçuşuna da ev sahipliği yaptı. Kadıköy Fikirtepe’de en büyük alana, en güzel bulvara, öncü havacımız Vecihi Hürkuş’un adı verilmelidir. Öyle bir bulvar ki; Vecihi Hürkuş uçakları her an havalanabilecek gibi yeniden…”

KAMPANYAYI İMZALAMAK İÇİN TIKLAYIN

Türkiye’de üretilen ilk sivil uçak: Vecihi XIV

Vecihi Hürkuş, 1930 yılındaki yıllık iznini iki ay ücretsiz olarak uzatıp Kadıköy’de bir keresteci dükkânını kiralayarak, üç ay içinde ilk Türk sivil uçağını, aslında ikinci uçağı Vecihi XIV’ü inşa eder. İlk uçuşunu 27 Eylül 1930’da Kadıköy Fikirtepe’de büyük bir kalabalık ve basın topluluğu karşısında yapar.

İki kişilik, tek motorlu uçağı spor ve eğitim amaçlı kullanım için üretir. Uçakla Ankara’ya uçan Hürkuş, Ankara üzerinde bir gösteri uçuşu yapar, Başbakan İsmet İnönü ve bazı komutanlar tarafından uçağı incelenerek tebrik edilir.

Hürkuş, kendi ürettiği uçağı ile Ankara’da gösteri uçuşu yaparken… (Fotoğraf: TVHMD arşivi)

Uçabilirlik sertifikası verilmesi için İktisat Bakanlığı’na müracaat ederek müsaade ister. 14 Ekim 1930’da, “Tayyarenin teknik vasıflarını tespit edecek kimse bulunmadığından gereken vesika verilmemiştir” cevabını alır. Hürkuş, bunun üzerine bakanlık nezdinde yapılan girişimler sonucu uçağa istenen belgenin alınması amacıyla Çekoslovakya’ya gönderilmesi için müsaade alır. Uçak Ankara’da sökülür, trenle Prag’a gönderilir.

Vecihi XIV yurt turunda yerli malı etkinlikleri çerçevesinde uçuş yaparken. (Fotoğraf: TVHMD arşivi)

Uçak gelince tekrar monte edilerek uçağın malzemeleri ve her türlü teknik kontrolü yapıldıktan sonra uçuşu istenir. Her türlü uçuş şekilleri ile uçuşun kontrolü tamamlanır. Hürkuş 23 Nisan 1931’de Çekoslovakyalı yetkililer tarafından civardaki bir gazinoda düzenlenen bir törenle, başköşesinde “Yaşasın Türk Tayyareciliği” yazılı bir pankartla onurlandırılarak uçuş müsaadesini alır.

25 Nisan 1931’de Çekoslovakya’dan uçarak Türkiye’ye gelmek için yola çıkar ve 5 Mayıs 1931’de Türkiye’ye gelir.

Hürkuş, uçağının atıl kalmaması için Posta İdaresi ile çeşitli görüşmelerde bulunur. İlk kurulmak istenen posta hattı Ankara-Erzurum ile Ankara-İstanbul arasında düşünülür.

Vecihi XIV’ün üretim aşamasındaki iskeleti. (Fotoğraf: TVHMD arşivi)

Bu arada Türk Hava Kurumu yeni bir turne planlar. Ankara’dan başlayan uçuş Aksaray, Konya, Manavgat, Antalya, Fethiye, Muğla, Aydın, Denizli, Uşak, Eskişehir, Adapazarı, İzmit ve Yeşilköy’de tamamlanır. Uçuş büyük bir başarıyla tamamlanır. Ancak 3 Kasım 1931 tarihli telgrafta büyük yardımcısı makinisti Hamit’in işine son verilir ve Hürkuş’a ödenen uçuş tazminatı kesilerek Vecihi XIV uçağı uçuştan men edilir.

Exit mobile version