Yaz aylarında kabusa dönüşen havayolu seyahatlerinde yeni bir trend başlıyor. ABD merkezli Delta Air Lines, uçuş değişim ücreti almayarak yaşanan kaosa son vermek istiyor.
Pandemi sürecinden güçlü şekilde çıkmaya çalışan sivil havacılık sektörü, uçuş gecikmeleri, uçuş iptalleri ve yığınla birikmiş kayıp bagaj sorunlarıyla boğuşuyor. Pandemi sürecinde işten çıkarmalarla nefes almaya çalışan havayolu şirketleri ve havalimanlarında personel eksikliği de büyük bir sorun olarak öne çıkıyor. Tüm bu sorunların havayolu ulaşımını felce uğrattığı yaz aylarında bir havayolu şirketi aldığı radikal kararla yeni bir trendin de öncülüğünü üstleniyor.
Fortune’dan Paolo Confino’nun haberine göre, ABD merkezli Delta Air Lines havayolu şirketi, tüketici dostu bir kararla yolcuların uçuş değişim taleplerinden ücret almamaya başlıyor. Değişim ücretlerinden feragat eden şirket, bu kararıyla yılın ikinci çeyreğinde 753 milyon dolar kar elde etmeyi başarıyor.
1 milyar dolarlık ek gelir
Finansgundem.com’un derlediği bilgilere göre, pandemi dalgalanması ve seyahat etmeye kararlı tüketicilerden gelen yoğun talep karşısında aldığı kararla karlı bir çeyrek geçiren Delta Air Lines Yönetim Kurulu Başkanı Glen Hauenstein, “Sanırım hepimiz yeni dünyanın dinamiklerini değişim ücreti olmadan öğreniyoruz” diyor.
Değişim ücretinden feragat eden şirket, aldığı bu kararla 1 milyar dolarlık bir gelirden mahrum kalmayı kabul etmiş oluyor. Buna rağmen böylesi radikal bir karar alan şirket, yılın ikinci çeyreğini 753 milyon dolar kar ile kapatmayı başarıyor. Görünen o ki, yeni seyahat anlayışı, değişim ücretinin olmadığı 1 milyar dolarlık bir boşluktan çok daha öte anlamlar taşıyor. Yaşanan çok sayıda iptal, uçuş tarifelerine olan güvensizlik ve uçuşlarda yaşanan aksamalar, uçuş değişiklik ücretlerinin kaldırılmasını gerekli kılıyordu.
Yepyeni bir dünya
Bu yaz uçakla seyahat edenler, havayolu seyahatlerinde yeni dinamiklerin belirleyici olduğunu zaten fark etmiştir. Sektörde yaşanan çok sayıda iptal, uçuş tarifelerine olan güvensizlik ve uçuşlarda yaşanan aksamalar, uçuş değişiklik ücretlerinin kaldırılmasını zaten gerekli kılıyordu.
ABD merkezli yazılım ve veri analizi şirketi FlightAware’a göre, Delta Air Lines, sadece 21 Mayıs 2022 tarihinde tam 280 uçuşunu iptal etmek zorunda kaldı. Aynı kaynağa göre şirket tüm çeyrek boyunca toplam uçuşlarının yüzde 2,3’üne karşılık gelen 5.907 uçuşunu iptal etti. Ayrıca, ortalama bekleme süresi 56 dakika olan 48.787 uçuşu ise erteledi.
2020 yılının Mart ayında pandeminin başlamasıyla birlikte Delta Air Lines, 2021 Mayıs ayına kadar sürecek şekilde değişim ücreti almamayı kararlaştırdı. Bu süreçte bu kararını uygulayan şirket, son olarak 4 Temmuz 2022 tarihinde kararının arkasında durduğunu gösterdi ve değişim ücreti almamaya yönelik kararını güncelledi. Buna göre şirket, aynı havalimanından seyahat etmek kaydıyla müşterilerinin uçuşlarını herhangi bir ek ücret ödemeden iptal etmelerine ve yeniden rezervasyon yapmalarına izin verdi. Delta Air Lines’ın 4 Temmuz tarihinde aldığı karar normal şartlarda iade kabul edilmeyen ekonomi sınıfı biletleri de kapsadı.
Kayıp bagajlar
Havayolu şirketleri için yeni düzen, değişim ücretlerinin ötesinde anlamlar taşıyor. Delta Air Lines, geçen hafta yaptığı kazanç çağrısında, operasyonlarında gerçekleştirdiği iki büyük değişikliği daha ortaya koydu. İlk değişiklik sık yaşanan kayıp bagaj sorunlarıyla alakalıydı. Buna göre bagajın bir parçasının kayıp olduğu kabul edildiği takdirde, havayolu tarafından alınan bagaj ücretinin iade edileceği kararlaştırıldı. ABD Ulaştırma Bakanlığı tarafından açıklanan verilere göre Delta Air Lines, sadece 2021 yılı Mayıs ayında 44.972 adet bagajda hata yaptı. Bu kategoride American Airlines, 22.683 bagaj hatası ile ikinci sırada yer aldı.
Bagaj sorunlarını çözmek için harekete geçen şirket, 2021 yılı başından bu yana 18 bin yeni çalışan istihdam etti. Kontuarlarda ve bagaj görevlisi olarak çalışacak bu kişilerin yolcuların bagajlarıyla doğrudan temas etmekle görevlendirilmesi planladı. Yeni işe alınan personelin eğitimleri için hala zamana ihtiyaç var ve halihazırda sahada olanlar da yeteri kadar deneyimli değil. Şirket CEO’su Ed Bastian, yapılan işe alımların tam anlamıyla sonuç vermesi için daha fazla deneyim kazanmaları gerektiğini belirtiyor.
Makroekonomik faktörler
Sivil havacılığın yeni dinamikleri aynı zamanda makroekonomik göstergelere de dayanıyor. Uçuş değişim ücretlerinden elde edilen gelirin kaybedilmesi ve kaybolan valizler için bagaj ücretlerinin iade edilmesi kararları sektöre özgü değişikliklere işaret ediyor. Ancak nihai büyük değişiklik, satılan biletlerin türünü ve miktarını etkileyen enflasyon oranları olarak karşımıza çıkıyor.
Delta Air Lines’tan yapılan açıklamada, yılın ikinci çeyreğinde satılan biletlerin yüzde 10’u ekonomik sınıftanken, geri kalan yüzde 90’lık bilet ise ‘premium’ tekliflerle satılan biletleri kapsıyor. Şirket bu oranın yüzde 20/80 olmasını bekliyordu. Hauenstein, beklentileriyle gerçek arasındaki farkın, mevcut enflasyonist ortamın bir amacı değil bir sonucu olduğunu söylüyor. Yani, uçak biletleri de diğer mal ve hizmetler gibi, enflasyonist ortamda daha pahalıya mal oluyor ve daha az talep ediliyor. Delta Air Lines için bu, bazı tüketici fiyatlarında yaşanan düşüşler nedeniyle ekonomik biletlerin daha az tercih edilebileceği anlamına geliyor. Yüksek enflasyon oranlarının en azından bir süre daha devam edeceği düşünülürse, gelecekte uçmanın daha pahalı ve daha az kullanışlı bir seyahat yöntemi olacağını söylemek kahinlik olmaz.
Yüksek fiyatlı ve az sayıda uçuş
Kısacası Delta Air Lines ve diğer havayolu şirketleri daha az uçuş gerçekleştirirken bunu daha yüksek ücretlerle yapıyor. Bunun bir sonucu olarak da, Delta Air Lines, olası bir sorunda tüketicilerden daha az ücret talep etme avantajına sahip oluyor. Bu da yine ortalama olarak daha yüksek fiyatlı uçak biletleri anlamına geliyor.
Yüksek enflasyon oranlarının en azından bir süre daha devam edeceği düşünülürse, gelecekte uçmanın daha pahalı ve daha az kullanışlı bir seyahat yöntemi olacağını söylemek kahinlik olmaz. Ancak son birkaç on yılda eklenen ek ücretlerin Delta Air Lines gibi havayolu şirketleri tarafından kaldırılması, sektörün yeniden nefes almasını sağlayabilir.