Moskova’daki yetkililer Cuma günü yaptığı açıklamada, Rus askerlerinin Kazakistan’ın Almatı kentindeki havaalanını tamamen kontrol altına aldığını söyledi.
Kazakistan’da artan yakıt fiyatlarına tepki olarak başlatılan hükümet karşıtı protestolarda, göstericilerin bu hafta başlarında Kazakistan’ın en büyük havalimanı olan Almatı Havalimanı merkezini işgal etmesinden sonra havalimanının operasyonları kesintiye uğramıştı. Rusya, Kazakistan Devlet Başkanı Kassym-Jomart Tokayev’in gösterilerin durdurulması için yardım istemesi üzerine eski Sovyet devletine asker gönderdi.
Savunma Bakanlığı sözcüsü Igor Konaşenkov, Rus birliklerinin havaalanında düzeni sağlamak için Kazak mevkidaşlarıyla birlikte çalıştığını söyledi.
Kazakistan’ın en büyük şehri ve ekonomik merkezi olan Almatı’dan, hükümet binalarının ateşe verilmesi de dahil olmak üzere isyan görüntüleri yansımıştı. Tokayev, Almatı’nın “net bir saldırı planı, eylemlerin koordinasyonu ve yüksek savaş hazırlığı” ile “20 bin haydut” tarafından saldırıya uğradığını söylemişti.
Kazakistan Devlet Başkanı yardım çağrısı yaptı
Moskova’nın hakimiyetindeki Kolektif Güvenlik Antlaşması Örgütü’nün (CSTO) huzursuzluğu bastırmak için Kazakistan’a asker göndermesinin ardından Tokayev, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’e özel teşekkürlerini iletti.
İçişleri bakanlığı Cuma günü yaptığı açıklamada, güvenlik güçlerinin ülkenin tüm bölgelerini “artırılmış koruma altına” aldığını, 26 “silahlı suçlunun” öldürüldüğünü ve 18’inin yaralandığını söyledi.
Tokayev daha önce ülke çapında olağanüstü hal ilan etti ve diğer beş eski Sovyet devletini içeren CSTO’dan “yurt dışında kapsamlı eğitim almış terörist gruplar” ile mücadele etmek için yardım istedi.
Yerel basında Perşembe günü çıkan haberlere göre, güvenlik güçleri göstericileri meydandan ve diğer önemli hükümet binalarından temizledi.
Destek birliğinin müdehalesiyle birlikte binlerce kişi tutuklandı
Rusya Savunma Bakanlığı, Tokayev’in Çarşamba günü yardım çağrısında bulunmasının ardından, Moskova liderliğindeki barış gücünden ilk Rus kuvvetleri birimlerinin Kazakistan’a ulaştığını söyledi. Bu, ittifakın 1999’daki kuruluşundan bu yana ilk büyük ortak eylemi oldu.
Rusya, yaşanan olayları Kazakistan’ın “güvenlik ve bütünlüğünü baltalamak için dışarıdan destek alan bir girişim” olarak gördüğünü söyledi. İçişleri Bakanlığı Perşembe günü yaptığı açıklamada, yaklaşık 2 bin 300 kişinin gözaltına alındığını açıkladı.
Yetkililer, olaylarda binden fazla kişinin yaralandığını, yaklaşık 400 kişinin hastaneye kaldırıldığını ve 60’tan fazla kişinin yoğun bakıma alındığını söyledi.
Kazakistan’daki olaylar
Ülkedeki birçok arabaya yakıt sağlamak için kullanılan sıvı petrol gazı (LPG) fiyatlarındaki Yeni Yıl artışına öfkelenen halk gösterileri bu hafta 19 milyon ülkeye yayılan protestolar haline dönüştü.
Almatı’da ve batıdaki Mangystau eyaletinde binlerce kişi, petrol ve gaz ihracatçısı Kazakistan’ın geniş enerji rezervleri göz önüne alındığında fiyat artışının haksız olduğunu söyleyerek sokaklara döküldü.