Rusya’da, ülkede hizmet eden havayolu şirketlerinin, Batı yaptırımlarından en az oranda etkilenmesi amacıyla tavsiye yayınlandı. Tavsiyeler arasında, yabancı uyruklu uçakların Rusya’ya tescil ettirilmesi ve kiralık olan uçakların geri verilmemesi gibi seçenekler yer alıyor.
Rusya Federal Havacılık Kurumu (Rosaviatsiya), Batı yaptırımlarını ortadan kaldırmak amacıyla havayolları için bir dizi tavsiye yayınladı. 4 Mart 2022’de yayınlanan tavsiye metnine göre, havayollarına tüm yabancı devletlere kayıtlı uçakları, Rus siciline yerleştirilmesi için “derhal” başvurmalarını tavsiye etti.
Birden fazla Rus havayolu, yüklü devlet vergilerinden kaçınmak gibi çeşitli nedenlerle filosunda bulunan uçakları yurtdışında tescil ettirmiş bulunuyor. Örneğin, Rus bayrak taşıyıcı Aeroflot’a ait uçakların birçoğu Bermuda tescilli. Bu uygulamaları yasaklamak için Rus devletinin daha önce girişimleri olsa da; hiçbirinden başarılı sonuç alınamadı.
Buna ek olarak, Rosaviatsiya Başkanı Alexander Serov havayollarını, uçaklara özel dikkat göstermeye ve varlıklarına zarar verebilecek kazaları önüne geçmek için Ulaştırma Bakanı Vitaly Savelyev mektup yazdı.
Rus medyasında yer alan habere göre mektupta, “Pistler ayna gibi temizlenmeli, motora tek bir çakıl girip bıçaklara zarar vermemeli, şeritte tek bir lastik kesilmemeli, kuş olmamalı, bakım sırasında yerdeki uçaklara zarar vermemeli. Hatalar affedilmez. Uçaklar artık elmas oldu” ifadeleri kullanıldı.
Airbus ve Boeing uçakları kamulaştırılabilir
5 Mart’ta Rosaviatsiya, havayollarının ellerinde bulunan herhangi bir kiralık uçakla, uluslararası uçuşları durdurmasını tavsiye ettiği başka bir bildiri yayınladı. Tavsiye, Rus havayolları ve yolcuları, çok sayıda yabancı devletin dostane olmayan kararları nedeniyle siyasi bir mücadelenin aracı ve rehine haline geliyor.” ifadeleri kullanıldı.
Tavsiyenin ardından Aeroflot, 8 Mart’tan itibaren Belarus hariç tüm uluslararası uçuşları askıya alacağını duyurdu. Alınan karar, Aeroflot’un yan kuruluşları Rossiya Airlines ve Aurora Airlines’i de kapsıyor.
2 Mart’ta Rus medyası, Rusya Federasyonu Ulaştırma Bakanlığı’nın yabancı uçak kiralama şirketlerinden alınan Boeing ve Airbus uçak filolarını kamulaştırma seçeneğini tartıştığını bildirdi.
Yaptırımlardan en çok Rus havayolu sektörü etkilendi
Rus taşıyıcılar, hem Avrupa Birliği içinde hem de dışında kiralanan çok sayıda uçağı 28 Mart tarihine kadar iade etmesi gerekiyor. Rusya, filonun millileştirilmesi ülkenin ulaşım kapasitesini korumak için “en gerçekçi seçenek” olarak görüyor.
Rusya’nın havacılık endüstrisi, 24 Şubat’ta başlayan Ukrayna’nın işgalinin ardından çok sayıda Batı yaptırımının hedefi oldu. Yaptırımlar arasında, Rus havayollarına uçak satışı ve kiralanması yasağı da yer alıyor.
Ayrıca Airbus, Boeing, General Electric ve Embraer dahil olmak üzere büyük uçak ve parçaları üreticileri, Rus havayollarına verdikleri desteğin askıya alındığını duyurdu.