COVİD ve Ukrayna-Rusya savaşı sonrası havacılık sektöründeki tüm dengeler değişti. Salgın döneminde çalışanlarını kaybeden uçak üreticileri havayollarına uçak teslim edemedi. Daha sonra açılan hava trafiği nedeniyle üreticiler gelen taleplere karşılık vermekte zorlandı ve zorlanmaya devam ediyor. Havayollarının salgın öncesi kısa sürede teslim aldığı uçakları için uzun tarihler veriliyor ve şirketler özellikle yoğun dönemlerde mecburen uçak kiralamaya yöneliyor.
Ukrayna-Rusya savaşı kaynaklı Rusya’ya uygulanan ambargo nedeniyle Aeroflot’un sipariş verdiği uçakların başka havayollarına verildiğini ve bayrak taşıyıcımız Türk Hava Yolları’nın da Aeroflot uçaklarını yakın zamanda filosuna kattığını görmüştük.
Geçen yaz bir seyahatimiz sırasında Türk Hava Yolları’nın motorunun mavi olduğu bir geniş gövde uçakla seyahat etmiştik. Havayolunda bulunan uçakların özelliklerini bildiğimiz için bir an yanlış uçakta mıyız diye tereddüt etmeden yapamadık. Oysaki, bu uçak Aeroflot’tan THY’nin filosuna katılan bir uçakmış. Sizde böyle bir durumla karşılaşırsanız bir uçağın başka bir havayolundan kiralandığını nasıl anlarsınız?
Boyamasından
Her havayolunun kendine özgü renkleri vardır. Mesela Türk Hava Yolları’nın kırmızı beyaz, Pegasus’un sarı kırmızı gibi. Bunun haricinde reklam kampanyaları ve tanıtımlar için kullanılan renkler de mevcuttur. Bazı sponsorluklar kapsamında uçak renklerinde özel boyamalar olabilir. THY’nin sponsor olduğu futbol takımlarının renginde uçaklarda bulunuyor. Ancak biz genel renkler kapsamında örnek veriyorum. Uçak dış gövdesinde farklı bir renk görüyorsanız bu uçak başka bir havayolundan kiralanmış olabilir. Bu renk genelde kuyruk, kanat ve motorlarda bulunur.
Ekiplerinden
Geçtiğimiz yaz Qatar Airways ve Qatar turizm ofisinin organize ettiği Doha uçuşu katılmıştık. Giderken Q Suite konseptinin çekimlerini yaptık. Ancak dönüş uçuşunda çekim yapamadık. Çünkü dönüş uçağında uçağın kiralık olduğunu ve ekiplerinin havayoluna ait olmadığını öğrendik. Çünkü bazı havayolları uçakları ekipleriyle beraber kiralıyor. Bu ekipler bazen kendi üniformalarıyla uçakta hizmet verebiliyor. Ya da ekiplerin yabancı olduğunu anlayabiliyorsunuz. Bu durumda da şaşırmayın çünkü o uçak kiralık bir uçaktır.
İç tasarımından
Uçakların iç tasarımları genellikle birbirine benzer. Çünkü uçak içi tasarımı da o şirketin tanıtımı manasına gelir. Geçtiğimiz günlerde bir uçuşumuzda uçağın içi ahşap tasarıma sahipti ve Türk Hava Yolları’nın uçak içi tasarımında böyle bir dizayn bulunmamakta. Biz de uçağın başka bir havayolundan kiralandığını anlamıştık. Uçtuğunuz uçağın iç tasarımında farklı bir konsept görürseniz o uçağın kiralık olduğu manasına gelir.
Uçak modelinden
Her havayolu filosunda belirli uçak modellerini bulundurur. Mesela Pegasus ve Türk Hava Yolları Boeing ve Airbus uçaklarıyla sefer gerçekleştirir. Bu havayollarında Embraer uçak modeli göremezsiniz şaşırmayın. Dünya genelinde de havayolları bu şekilde çalışır. Satın alma işlemlerinde önemli taşıyıcılar daha makul fiyatlar yakalamak için toplu siparişler verirler ve bu da filolarını oluşturan uçakları belli eder. Uçtuğunuz havayolunu farklı bir model uçakla operasyon yaptığını görürseniz bu uçağın kiralık olma ihtimali de yüksektir.