Salgında hava yolu ile seyahat ticari alanda düşüş kaydederken iş jeti pazarı büyümesini sürdürdü. Salgın öncesindeki 2019’a kıyasla yüzde 7’lik artışla 2021 yılında 3,3 milyon iş jeti uçuşu gerçekleşti. Türkiye’de 22 bin 392 iş jeti uçuşu olurken, 2019 ve 2020’ye göre yüzde 24’ün üzerinde artışlar kaydedildi.
İş havacılığı endüstrisini izleyen bir veri araştırma ve danışmanlık şirketi WingX tarafından yayınlanan rapora göre, 2021’de 3,3 milyon iş jeti uçuşu gerçekleşti. Bu, salgın öncesi “normal” yıl olan 2019’a göre yüzde 7’lik bir artışı ortaya koydu. Geçen yıl tüm zamanların en fazla iş jeti uçuş rekoru kırılmış oldu.
Rapoda, 2021’in ikinci çeyreğinde, aşıların piyasaya sürülmesi ve seyahat kısıtlamalarının azaltılması nedeniyle insanların tatil seyahatlerine döndüğü ve uçuşların başladığı belirtildi.
Raporda ayrıca, havayolu seyahati biraz geri dönmüş olsa da, hijyen konusundaki endişelerin ve Delta, Omikron gibi yeni Kovid-19 varyantlarına maruz kalmanın insanları iş seyahatine geçmeye teşvik ettiğini ileri sürüldü.
Aralık 2021’de iş jeti uçuşlarının 2019 Aralık’a göre yüzde 23 arttığı kaydedildi. 2021’deki toparlanmanın dayanıklılığının, 2022’nin başlarında şirket yöneticilerinin seyahat davranışlarıyla test edileceği ifade edildi.
Tatil döneminde (20 Aralık 2021 – 2 Ocak 2022), iş jetleri iki yıl önceki aynı döneme göre yüzde 41 daha fazla olmak üzere 127 bin sefer gerçekleştirdi. Buna karşılık, tarifeli yolcu trafiği, tüm yıl trendine paralel olarak Aralık 2019’a kıyasla yüzde 28 azaldı.
Kargo operasyonları, 2021’de iş jetlerine benzer bir dayanıklılık gösterdi ve özel kargo sektörleri 2019’a kıyasla yüzde 8 arttı.
Kuzey Amerika
Meksika ve Kanada da dahil olmak üzere Kuzey Amerika’da, iş jetleri 2019’a kıyasla yüzde 6 daha fazla uçtu.
Talep, iki yıl öncesine göre yüzde 24 azalan Kanada’nın aksine, ticari jet faaliyetinin 2019’dan yüzde 10 daha yüksek olduğu Amerika Birleşik Devletleri pazarı tarafından desteklendi. ABD’deki iş jeti talebindeki toparlanma, 2019 yılının tamamına kıyasla sırasıyla yüzde 20 ve yüzde 18 artışla fraksiyonel ve markalı charter operasyonlarından geldi.
Noel ve yeni yıl döneminde talep son derece yüksekti; 20 Aralık ile 2 Ocak arasında ABD’deki iş jetleri 2019’a göre yüzde 46 daha fazla sefer yaptı uçtu.
ABD pazarında 2021’de en yoğun jet segmenti 662 bin uçuşla Light Jets oldu. Neredeyse bir milyon uçuş saati işletilen iş jetlerindeki trafik 2019’a kıyasla yüzde 15 arttı.
Süper Mide Size segment, yüzde 18 artışla 2019’a kıyasla en büyük büyümeyi gördü.
Challenger 300, aktif filoya göre 179 bin uçuş faaliyeti ile en yoğun iş jeti tipi oldu.
Ultra-Uzun Menzilli jet faaliyeti, 2020 ve 2021’in ilk yarısında pandemi öncesi seviyelerin oldukça gerisinde kaldı.
Ağır jetler henüz güçlü bir toparlanma görmedi ve kabin boyutunun en üst noktasında Bizliner’lar 2021’de 2019’a kıyasla yüzde 43 daha az uçuş yaptı.
Avrupa’da ülkelere göre iş jeti kalkışları
Avrupa ekonomilerinin tecritten kurtulma konusundaki tereddütlerine rağmen, bölgedeki iş jeti faaliyeti, yıl sonuna kadar yüzde 5 daha fazla uçarak 2019 seviyelerini aştı. ABD’de olduğu gibi, iş jeti talebi Noel ve yeni yıl tatili döneminde zirve yaptı ve iki yıl önceki aynı döneme göre yüzde 30 daha fazla sefer yapıldı.
En büyük üç pazar olan Fransa, Almanya ve Birleşik Krallık ile birlikte talep coğrafi olarak değişken oldu ve yılı sefer sayıları açısından 2019’un biraz gerisinde tamamladı. Buna karşılık, İtalya ve İspanya, güçlü eğlence talebini yansıtan 2021’de AB’deki en güçlü toparlanmayı gördü.
Türkiye’de artış yüzde 24’ün üzerinde
Büyük iç pazarları ve daha gevşek seyahat kısıtlamaları olan Rusya ve Türkiye, iki yıl öncesine göre dörtte bir oranında iş jeti sektörlerinde sürekli olarak çok güçlü artışlar kaydetti. Türkiye’de 22 bin 392 iş jeti uçuşu gerçekleşti. 2019 ve 2020’ye göre sefer artışları yüzde 24’ün üzerinde kaydedildi.
Avrupa bölgesinde göze çarpan büyüme en hafif kabinlerde gerçekleşti; çok hafif jet uçuşları 2021’de 2019’a göre yüzde 22 arttı.
Dünyanın geri kalanı
Kuzey Amerika ve Avrupa bölgeleri dışındaki iş jeti faaliyetleri, 2021’de dünya çapındaki operasyonların yaklaşık yüzde 6’sını temsil eden yaklaşık 200 bin seferle küresel toplamın küçük bir azınlığını oluşturdu.
Pandemi öncesi trendlere kıyasla önemli bir büyüme oldu ve 2019’a kıyasla yüzde 28 daha fazla iş jeti uçuşu yapıldı.
Asya’nın iş jeti trafiğinde mütevazı bir büyüme göstermesi, Hindistan ve Avustralya’da canlanması, ancak özellikle yılın ikinci yarısında Çin’de az artış olmasıyla birlikte, eğilimler bölgesel olarak farklılık kaydetti.
Orta Doğu, 2021’de, özellikle Birleşik Arap Emirlikleri’nde, iş jeti talebinde en güçlü büyümenin bir kısmını gördü. Suudi Arabistan’daki çok mütevazı büyümenin aksine, uçuşlar 2019’a kıyasla yüzde 73 arttı.
Brezilya, Nijerya ve Mısır 2021’de 2019’dan çok daha fazla aktivite gördü.