Federal Havacılık İdaresi (FAA) Pazartesi günü yaptığı açıklamada, uçak üreticilerinde çalışan görevlilerini şirketlerin baskı ve müdahalesinden korumayı amaçlayan taslak kılavuz yayınladığını söyledi.
7 Şubat’ta yayınlanan taslakta FAA, üretici şirketlerde sertifika çalışması yapan personellerinin tüm müdahale iddialarını rapor edilmesini planladığını vurguladı. Taslak metnin, çalışanların her zaman FAA ile doğrudan iletişim kurmaları için daha kolay bir yol sunduğu belirtildi.
FAA tarafından yayınlanan taslak kılavuzda; “Üreticileri tüm müdahale iddialarını izlemeye, raporlamaya, soruşturmaya ve sonuçları FAA’ya bildirmeye çağırıyor. Ayrıca bu çalışanların FAA sertifikasyon yetkilileriyle istedikleri zaman özgürce konuşmaları için açık bir yol oluşturuyor.” ifadelerine yer verildi.
FAA, taslak metin hakkındaki geri dönüşleri 10 Mart 2022’ye kadar kabul edecek.
Boeing taslağı destekliyor
Aralık 2020’de Kongre, iki ölümcül Boeing 737 MAX kazasının ardından kritik güvenlik bilgilerinin ifşa edilmesini gerektiren ve yeni ihbarcı korumaları sağlayan, uçak üreticilerinin FAA gözetimini güçlendiren yasayı onaylamıştı.
Boeing, FAA programının, şeffaflığını ve bağımsızlığını artırma çabalarını tam olarak desteklediğini; çalışanların açık iletişim ve destekleyici bir ortam yoluyla müdahale olmaksızın hayati rollerini yerine getirebilmelerini” sağlamak için FAA ile çalışmaya devam edeceğini söyledi.
Kazalarda Boeing, çalışanlarına baskı yaptığı iddiası
FAA’nın bildirisindeki değişiklikler, FAA’nın havacılık ve uzay üreticilerinin sertifikasyon görevlerini gerçekleştirmesine izin verdiği “Organizasyon Atama Yetkileri” (ODA) programının incelemesinden kaynaklanıyor.
Boeing’in ODA programı 2018 ve 2019 yıllarında iki 737 Max uçağının beş ay içinde düşmesinden sonra 346 kişinin ölümüne ve Boeing’in uçak tasarımı ile FAA’nın sertifikasyon denetimi hakkında geniş eleştirilere yol açmıştı. 737 MAX kazalarının ardından Boeing, yöneticilerinin ODA bölümündeki çalışanlara baskı yaptığı iddialarıyla da karşı karşıya kaldı.
“ODA çalışanları bağımsızdır, müdahale edilemez”
Taslak belgede, “ODA çalışanlarının performansına müdahalenin önlenmesi, bu tür işlevlerin düzgün bir şekilde yürütülmesini sağlamak için gereklidir. ODA birimi, şirket bağımsız bir varlıktır ve baskının müdahale etmesine izin verilmemelidir.” açıklaması yapıldı.
2021’de FAA Boeing’e, Max uçağının ODA programını hedef alan üç uygulama davasını çözmek için 6,6 milyon dolar para cezası verdi. FAA, Ağustos 2020’de Boeing yöneticilerinin “çalışanlara gereksiz baskı uyguladıkları veya şirketin Güney Carolina’daki fabrikasında FAA görevlilerinin çalışmalarına müdahale ettikleri” iddia edildi.