Dünyanın en yüksek hava kontrol kulesi Suudi Arabistan’da yer alıyor. 2017’de açılan Cidde Kral Abdülaziz Havalimanı’ndaki kule tam 136 metre uzunluğunda. Haber Aero olarak dünyanın en uzun hava trafik kontrol kulelerini araştırdık.
Bir havalimanının belki de en ayırt edici özelliklerinden biri hava kontrol kulesidir. Hava trafik akışının kusursuzca yürütülmesinin arkasındaki en önemli imza sahibi hava trafik kontrolörleridir. Hava trafik kontrol kulelerinde görev yapan insanları pek görmeyiz, ama kulelerin her yolcu için mutlaka bir anlamı vardır.
Hava trafik kontrol kuleleri, havalimanlarının en ikonik yapılarıdır. Hava trafik kontrolörlerinin, havadaki ve yerdeki trafiği en iyi şekilde gözlemleyerek yönetebilmelerini sağlayan kuleler, bu sebeple havalimanındaki en yüksek yapılardır.
Dünyanın en uzun hava trafik kontrol kulesi unvanı 136 metre ile 2017 yılında açılan Cidde Kral Abdulaziz Havalimanı’na geçti. Cidde’den önce 133 metre ile Kuala Lumpur Havalimanı’nın batı kulesi bu unvanın sahibi idi.
Bangkok Suvarnabhumi Havalimanı’nın hava trafik kontrol kulesi 132 metre ile üçüncü olurken, Kuala Lumpur Havalimanı’nın doğu kulesi ise 130 metre ile dördüncü sırada yer alıyor.
Dünyanın en çok yolcu ağırlayan havalimanı Atlanta Hartsfield Jackson ise 121 metrelik kulesi ile beşinciliğe sahip.
Kulelerde ingilizce şart
Hava trafik kontrol kuleleriyle uçakların kokpiti arasında sürekli bir iletişim vardır. Pilot ile kontrolörler arasındaki iletişim İngilizce ya da iç hat uçuşu ise ana dilde gerçekleşebilir. Ancak kule ya da kokpit fark etmez; iki taraftan biri iletişim için İngilizce konuşmak istediğini bildirirse konuşmaların İngilizce yapılması zorunludur.
İlk kule Londra’da yapıldı
Dünyadaki ilk hava trafik kontrol kulesi 1921 yılında Londra’da Croydon Havalimanı’nda inşa edilmiş. 1959 yılında kapatıldığı güne kadar Londra’nın ana havalimanına hizmet vermiş.
İlk uzaktan kule İsveç’te
Teknoloji baş döndürücü hızla gelişirken, kulelere uğramaması düşünülemez. Evet teknoloji sebebiyle havalimanlarındaki kule sayısı da azalacak gibi görünüyor. Çünkü uzaktan kule sistemiyle önümüzdeki yıllarda hava ve yer trafiği kontrolünün, havalimanı kulelerinden olması gerekmeyebilir.
Geliştirilen teknoloji ile “uzaktan kule” konseptiyle havalimanından çok uzakta bir merkezde kamera ve sensörlerin yardımıyla sürecin yönetilebilmesine yönelik çalışmalar söz konusu. Bunun ilk örneği İsveç’te hayata geçirildi. 21 Nisan 2015’ten itibaren, Örnsköldsvik Havalimanı’ndaki hava trafiği, geliştirilen “uzaktan kule” sayesinde 177 km uzaklıktaki Sundsvall–Timra Havalimanı’ndan yönetiliyor.
Bu sistemin onaylanması da dünyada bir ilk olarak tarihte yerini aldı. “uzaktan kule” dünyada operasyon için onaylanmış tek sistem olma özelliğini koruyor. Sistem havalimanının, hava trafik hizmetlerinin gerekli saatlerde kullanmasını mümkün kılıyor. Yani verimlilik, işlevsellik, ekonomik bir çözüm olarak öne çıkıyor
Dünyanın en uzun 10 hava trafik kontrol kulesi:
- Cidde Kral Abdülaziz Havalimanı: 136 m
- Kuala Lumpur Havalimanı Batı Kulesi: 133 m
- Bangkok Suvarnabhumi Havalimanı: 132 m
- Kuala Lumpur Havalimanı Doğu Kulesi: 130 m
- Atlanta Hartsfield Jackson Havalimanı: 121 m
- Tokyo Haneda Havalimanı: 115 m
- Guangzhou Baiyun Havalimanı: 110 m
- Kahire Havalimanı: 110 m
- Abu Dabi Havaliamanı: 109 m
- Viyana Havalimanı: 108 m
(Haber Aero)