Dubai Airshow 2021, 13-18 Kasım tarihlerinde kapılarını sektör profesyonellerine açtı. Pandeminin başlangıcından bu yana sektörde gerçekleşen ilk yüz yüze etkinlikte sektör önderleri bir araya gelirken, fuarda yer alan yeni hava araçlarıda dikkatleri üstüne topladı. Haber Aero’nun gözünden Dubai Airshow’da öne çıkanları sizler için derledik…
Dünyanın en önemli 3 havacılık fuarından birisi olarak görülen Dubai Airshow 2021 Perşembe günü kapılarını kapattı. 2019 Dubai Airshow’da 183,6 milyar dirhemlik imzalanan anlaşmalar bu seneki fuarda 286,5 milyar dirhemi (78,6 milyar dolar) buldu.
Dubai Airshow 2021’e 371 yeni şirket katıldı, toplamda fuar alanında 1200 şirket yer aldı. Türkiye’den ise sadece THY Teknik ve Genel Havacılık fuara katıldı. Etkinliğe yaklaşık 85 bin kadar ziyaretçi katılırken 148 kadar ülke yer aldı ve bunlardan 13’ü ilk kez fuarda kendini gösterdi.
Boeing fuarda 101 uçak siparişi alırken Airbus ise 408 uçakla ABD’li rakibini geride bıraktı.
160’tan fazla hava aracının yer aldığı Dubai Airshow 2021’de öne çıkan gelişmeleri Haber Aero olarak sizler için derledik:
Fuardın gözdesi: Boeing 777X
Boeing 777X’in 2019 Paris Air Show’da görücüye çıkması beklenirken, motor sorunları uçağın tanıtımını Ocak 2020’ye erteledi. Ardından pandeminin araya girmesiyle önce Farnborough sonra da Paris’te yapılacak tanıtımlara katılamadı. Boeing, en yeni ve en büyük çift motorlu uçağı Boeing 777X ABD dışında ilk kez Dubai Airshow’da tanıtıldı ve uçuş yaptı.
İlk uçuşunu Ocak 2020’de gerçekleştiren uçak için güncel 351 adet sipariş bulunuyor. Boeing, 777-8 ve 777-9 olmak üzere iki farklı modelde geliştirdiği uçak için ilk sipariş 17 Kasım 2013’te 25 adetle Etihad ve 20 adetle Lufthansa tarafından aldı. Daha sonra 20 Aralık 2013’te Cathay Pasific Airways 21 adet 777X siparişi açıkladı.
Emirates 8 Temmuz 2014’te 115 adetle en büyük siparişi verdi. Ayrıca 16 temmuz 2014’te Qatar Airways 60 adet, Japon ANA ise 31 Temmuz 2014’te 20 adet 777X alacağını duyurdu.
Boeing’in yeni çift koridorlu uçağı ismi açıklanmayan bir müşteriden 2015’te 10 sipariş, Singapore Airlines’tan 2017’de 20 sipariş ve British Airways’ten 2019’da 18 sipariş aldı.
777X, rakiplerine göre yüzde 10 daha düşük yakıt kullanımı ve emisyon ve yüzde 10 daha düşük işletme maliyeti sunacak. Boeing, 2023’te uçağın ABD Federal Havacılık İdaresi (FAA) tarafından sertifikasyon onayı alması için çalışmalarını sürdürüyor.
777-9 modeli 442,2 milyon ve 777-8 ise 410,2 milyon dolar liste fiyatı bulunuyor. Test uçağı olduğu için Dubai Airshow’da sadece basına açılan uçak Haber Aero tarafında da görüntülendi.
Emirates 105 uçağını Premium Ekonomi Sınıfı koltuklarla donatacak
Dubai Airshow’da ev sahibi konumunda bulunan Emirates, en yeni dört sınıflı yapılandırılmış A380’i, havayolunun kısa süre önce tanıtılan Premium Ekonomi Sınıfı kabini ve Emirates Uçuş Eğitim Akademisi’nin eğitim uçuşlarında kullandığı Cirrus SR 22 ve Embraer Phenom 100 uçakları ziyaretçilerin beğenisine sundu.
Dubai Airshow’da havayolu, Boeing 777 ve A380 uçağının 105’ini Premium Ekonomi sınıfıyla güçlendirmek için önemli bir yatırım yapacağını duyurdu. 2022’de başlayacak olan 18 aylık programının tamamı Dubai’de gerçekleşecek. Emirates ayrıca, Premium Ekonomi güçlendirme programı için bir dizi uçak içi eğlence (IFE) çözümü sunmak üzere Panasonic ile bir anlaşma imzaladı.
Konuya ilişkin Emirates Havayolu Başkanı Sir Tim Clark, “Emirates, müşterilerimizin ihtiyaçlarına hizmet etmeye devam etmemizi ve gökyüzünde en iyi deneyimleri sunmamızı sağlamak için bu güçlendirme programına yatırım yapıyor. Premium Ekonomi koltuklarımızı bir yıl önce tanıttığımızdan beri son derece olumlu bir yanıt aldık. Müşteriler kalite ve konfor karşısında hayrete düştüler. Emirates’in imzamız olan First, Business ve tam hizmet Ekonomi seyahat deneyimlerimizle yaptığı gibi, Premium Ekonomimizi sektörde emsali olmayan ayırt edici bir Emirates deneyimine dönüştürmeyi amaçlıyoruz. Ayrıca yepyeni bir Business Class ürünü de düşünüyoruz. Daha fazla detay zamanı geldiğinde açıklanacak” ifadelerini kullandı.
Gösterinin ilk gününde, Emirates ve Gulf Air, ortak kod paylaşımı anlaşması ve her iki taşıyıcı arasında ticari işbirliği geliştirmek için bir Mutabakat Zaptı (MoU) imzaladı.
Emirates SkyCargo, uzun vadeli kargo kapasitesini desteklemek ve küresel tedarik zinciri bağlantısını güçlendirmeye yardımcı olmak için 2022’de filosuna iki yeni Boeing 777F ekleyeceğini duyurdu ve ve İsrail Havacılık ve Uzay Sanayii (IAI) ile 2023’ün başından itibaren dört adet Boeing 777-300ER yolcu uçağının tam kargo uçaklarına dönüştürülmesi için bir anlaşma imzaladı.
Çevresel ayak izini azaltma çabalarını destekleyen Emirates, GE Aviation ile, GE90 motorlarıyla çalışan bir Emirates Boeing 777-300ER’nin sonunda %100 Sürdürülebilir Havacılık Yakıtı (SAF) kullanarak bir test uçuşu gerçekleştirmesini sağlayacak bir program geliştirmeyi taahhüt eden bir anlaşma imzaladı.
Bu dönüm noktası niteliğindeki işbirliğinin, alternatif kaynaklardan üretilen jet yakıtı kullanan geniş gövdeli ticari uçakların yaşam döngüsü CO2 emisyonlarını nasıl azaltabileceğini göstermesi hedefleniyor.
Rus devlet savunma şirketi Rostec, son projesi Sukhoi Checkmate savaş uçağını Dubai Airshow 2021’de sergiledi.Temmuz ayında tanıtılan Sukhoi Su-75 Checkmate ilk kez Rusya dışında bir ülkede tanıtılmış oldu.
Kendini radarlardan gizleyebilen tek motorlu Checkmate jeti, ses hızının iki katı hıza ulaşabiliyor. Jetin menzilinin 3 bin kilometre olduğu ve 7 bin 400 kilogram faydalı yük taşıyabileceği belirtiliyor.
2023’te ilk test uçuşunu gerçekleştirecek ve 2026’da üretimine başlanacak olan jetin fiyatınınsa 25-30 milyon dolar aralığında olacağı tahmin ediliyor.
THY Teknik, Flydubai ile işbirliğini arttırıyor
Dubai Airshow’a katılan iki Türk şirketinden biri olan Türk Hava Yolları (THY) Teknik, Dubai merkezli Flydubai ile anlaşmaya vardı.
2019 yılından bu yana bakım, onarım ve revizyon hizmetleri için THY Teknik ile işbirliğini sürdüren BAE’li taşıyıcı Boeing 737-800 tipi uçaklarının C-check operasyonları için anlaşmaya vardı.
Konuya ilişkin Haber Aero’ya değerlendirmede bulunan THY Teknik Genel Müdür Yardımcısı Yasin Birinci,” Flydubai’nin Boeing 737-800 tipi uçağın C-check operasyonları için anlaşmaya vardık. THY Teknik ile Flydubai arasında devam eden ortaklık için önemli bir adım” dedi.
EDGE Group’un Bayraktar TB2’ye benzer İHA’sı
Dubai Airshow’da en büyük sergi alanlardan birine sahip olan BAE’li firma 2019’da kuruldu. Çeşitli füzeler ve bir çok insansız hava aracı platformu sergileyen firmanın 13 bin çalışanı bulunuyor. Baykar tarafından üretilen Bayraktar TB2’ye benzer Reach-S İHA’sını bu fuarda gösterdi.
400 kg kalkış ağırlığına sahip ve 120 kg’a kadar yük taşıyabilen sabit kanatlı bir İHA olan Reach-S, 19.000 fit yüksekliğe ve 80 knot seyir hızına ulaşabildiği belirtiliyor.
10m kanat açıklığına ve 5.5m uzunluğa sahip olan İHA, Bayraktar TB2’nin kullanmış olduğu Kanada merkezli Bombardier Recreational Products motoru olan Rotax 912 motora sahip. Bu motor başta Bayraktar TB2 için kullanılsada daha sonra Türkiye’nin Azerbaycana İHA tedarik etmesinden sonra Türkiye’ye satışı durdurulmuştu.
Dubai Airshow 2021 uçak siparişleri
Dubai Airshow’da Avrupalı Airbus rakibi Boeing’in uçak siparişlerinde geride bıraktı. Boeing fuarda 101 uçak siparişi alırken Airbus ise 408 uçak için anlaşmaya vardı.
Detaylar şöyle:
Airbus, Frontier, Wizz Air ve Volaris gibi düşük maliyetli taşıyıcılar için uçak satın alan Amerikan özel sermaye şirketi Indigo Partners’tan dar gövdeli A321neo ve A321XLR jetlerinden 255 adet sipariş aldı.
Indigo Partners anlaşması:
- Wizz Air – 102 uçak (75x A321neo + 27x A321XLR)
- Frontier – 91 uçak (A321neo)
- Volaris – 39 uçak (A321neo)
- JetSMART – 23 uçak (21x A321neo + 2x A321XLR)
Air Lease Corporation (ALC) 111 uçak için anlaşma taahhüdünde bulundu.
- 55 A321neo
- 25 A220-300
- 20 A321XLR
- 7 A350F kargo uçağı
- 4 A330neo
Kuveytli havayolu Jazeera Airways Airbus ile 28 adet uçak alımı için Mutabakat Zaptı (Mou)imzaladı
- 28 adet A321neo
Nijeryalı Ibom Air ise ilk kez Airbus uçak alımını taahhüt etti.
- 10 adet A220
- 2 adet A330 MRTT
- İki adet A400M
- 72 adet 737 MAX
- 11 adet 737-800BCF.
- 9 adet dönüştürülmüş 767-300.
- 2 adet 777F
Air Tanzania’dan dört yolcu uçağı ve kargo uçağı siparişi
- 1 adet 787-8
- 1 adet 767-300
- 2 adet 737 MAX
BAE merkezli Sky One FZE 3 adet 777 siparişi aldı.
- 3 adet 777-300