Amerikalı havacılık şirketi Boeing, 737 MAX kazaları sonrasındaki kara bulutları dağıtabilmiş değil. Şirket nisan ayında hiç yeni uçak siparişi alamadı.
Amerikan CNN televizyonunda yer alan habere göre, yaşanan kazalar sadece 737 MAX ailesini değil Boeing’in diğer yolcu uçakları 787 Dreamliner ve 777 konusunda da kullanıcıların kuşkulu yaklaşmasına neden oldu.
Mart ayı sonunda bazı siparişlerin kesinleşmesi sayesinde artı yazan şirket nisan ayında hiç yeni sipariş alamadı. Daha önce ilk çeyrek sonuçlarını açıklayan ABD’li firma, geçtiğimiz yılın aynı döneminde 132 adet 737 model uçak siparişi aldığını ancak bu rakamın 2019’da 89’a gerilediğini bildirmişti. Firmanın büyük umutlar bağladığı 737 Max modelinin yaşadığı sorunlar sebebiyle ilk üç ayda kârı geçen yıla göre yüzde 21 geriledi.
Tüm yaşanan sorunlara rağmen Boeing mart ayında Lufthansa’dan 20 adet 787 model, British Airways’ten ise 18 adet 777X model uçak siparişi aldığını açıklamıştı. Söz konusu düşüş 10 Mart’ta 157 kişinin yaşamını yitirdiği Etiyopya Havayolları kazasının ardından geldi.
1milyar dolar kaybetti
Bu kaza 737 Max model uçağın son 6 ayda karıştığı ikinci kaza oldu. Daha önce Endonezyalı havayolu firması Lion Air’in uçağının düşmesi sonucu 189 kişinin ölümüne sebep olmuştu. 737’nin imajı yeterince sarsılmamış gibi pazar günü de ABD’li Delta Havayolları’nın kullandığı Boeing 737-800 model uçak teknik sorunlar nedeniyle acil iniş yapmak zorunda kaldı.
Boeing nisan ayı rakamları kesinleşmeden önce 25 Nisan tarihinde söz konusu kazaların firmaya 1 milyar dolar kaybettirdiğini duyurmuştu. Firmadan yapılan açıklamaya göre havayolları ve ülkelerin 737 modelini almak istememesi sonucu üretimini düşürmek zorunda kaldı. Bu durum üretim için tedarik ettiği parçaların maliyetinin artmasına yol açtı.
Şirketler fiyat kırmasını bekliyorlar
CNN International’a firmanın nisan ayında sıfır sipariş almasını değerlendiren Standard & Poor’s analisti Philip Baggaley, havayollarının Boeing’in fiyat düşürüp düşürmeyeceğini görmek için şu anda sipariş vermediğini belirtti. Baggaley “Şu anda arka planda bilmediğimiz pazarlıklar devam ediyor olabilir. Bu pazarlıklar daha düşük fiyatla satışlara yol açabilir” dedi.
Altı ay içerisinde düşen iki Boeing 737 MAX 8 uçağında da olağan şüphelinin Boeing’in 737 MAX uçakları ile kullanmaya başladığı MCAS sistemi olması nedeniyle hem havacılık kurumları hem de hava yolu şirketleri uçağa ve uçağın sertifikalandırma sürecine dair kuşku içerisinde.
Başkan’dan “yeni marka” önerisi gelmişti
ABD Başkanı Donald Trump da, Boeing’in yaşadığı güven erozyonuyla ilgili 15 Nisan’da attığı tweette, “Ben Boeing’in yerinde olsam, Boeing 737 MAX’leri tamir eder, şahane yeni özellikler ekler, uçağı yeni bir markayla piyasaya sürerdim” ifadelerini kullanmıştı. ABD Başkanı, paylaşımında, ironik bir ifadeyle “Ben marka yaratmaktan ne anlarım ki belki de hiç (ama başkan oldum sonuçta)” yorumunda bulunmuştu.
Boeing şu ana kadar yeni bir marka yaratmasa da 737 MAX’in yazılımını güncelledi. Boeing Ticari Uçaklar Ürün Geliştirme Başkan Yardımcısı Mike Sinnett, mart sonunda gerçekleştirdiği telekonferansta, 737 MAX tipi uçakların Hücum Açısı (AOA) sensörlerinin, uçakların yunuslama istikrarını desteklemek amacıyla tasarlanan MCAS yazılımına yanlış veri sağlaması durumunda ek güvenlik katmanları sağlayacak bir güncellemenin tamamlandığını açıkladı.