Aşırı alkollü yolcuyla seyahat eden yani aynı uçakta uçanların kafasında birçok soru işareti oluşur. Bu soru işaretlerinin temelinde ise korku yatar. Aşırı derecede alkollü olan yolcuyla seyahat etmek nasıl bir duygu? Aşırı derecede alkollü olmanın uçuşa nasıl zararları var? Uçuş ekiplerine etkisi nedir? Havayoluna nasıl bir zarar verir? Haber Aero olarak aşırı alkollü yolcuların diğer yolculara ve havalimanlarına verdikleri zararları araştırdık.
Uçak seyahatlerinde çare bulunamayan bir durum yanındaki yolcuyu seçememedir. Yalnız uçuyorsanız bu durum gerçekten sizleri tedirgin eder. Eğer yalnız uçmuyorsanız yanınızda seyahat edeceğiniz biri veya birileri varsa bu durumdan pek etkilenmezsiniz. Ama uçak koltuk konfigürasyonu yalnız uçmasanız bile istemediğiniz bir yolcuyla seyahat etmenize neden olabilir.
Çok alkol alıp, havacılık kurallarının tümünü alt üst ederek, yolcuları rahatsız edenler, hatta uçuş güvenliğini tehlikeye atanlar bile var. 2 yıl önce Jet2 Havayolları’nın uçuşunda böyle bir durum yaşandı ve aşırı alkollü Chloe Haines isimli yolcu kokpite girmeye çalıştı. Yaklaşık 2 hafta önce alkol yasağı getirilen yolcu alkol krizine girmişti. Yolculara ve uçuş ekibine tehditler savurdu.
Yaklaşık 5 yıl önce de Türk Hava Yollarının İstanbul-Kazablanka seferini yapan uçağı, alkollü bir yolcunun uçakta çıkardığı huzursuzluk sebebiyle Cezayir’e zorunlu olarak indiğini hatırlatmakta yarar var. Alkollü yolcular sadece yolcuların değil, aynı zamanda havayollarını da rahatsız olduğu tiplerin başında yer alıyor. Ve bu durum havayoluna ciddi bir maliyet olarak geri dönüyor. Uçuş planlaması bozuluyor, zamanında iniş kalkış yapılamıyor, yolcular konforsuz bir şekilde uçuyor, yer ve uçuş ekibi gereğinden fazla performans göstererek daha fazla yoruluyor gibi daha sayabileceğimiz birçok neden var. Bu sebeple uçağa biniş esnasında alkollü olduğu ve sorun çıkaracağına dair emareler gösteren yolcuları şirketler uçağa almama yetkisi var.
Bu uçak kalkar mı?
Aşırı alkollü yolcular seyahatleri esnasında yolcu sorumluluklarını yerine getirmekte zorlanırlar. Uçuş güvenliği için uyulması gereken kurallara uyamayabilirler. Kokpit ve kabin ekibinin ilk görevi uçuşun güvenli bir şekilde yapılmasını sağlamak. Bu sebepten aşırı derecede alkollü olan bir yolcuyu uçağa bindiği andan itibaren gözlemlerler yani profiling yaparlar. Yolcunun ne içtiği ne yediği nasıl bir psikolojide olduğu ekipleri ilgilendirmez. Her yolcu ekibin gözünde eşittir ve dünya genelinde yazılan uçuş kurallarına uymak zorundadır. Bazı aşırı alkollü yolcular bu kurallara uymaz ve ekiplerin işini zorlaştırırlar. Bu durumda ekipler kaptana bilgi verip hemen duruma müdahale eder. Uçak yerdeyse güvenlik güçleri çağırılır havadaysa uçak en yakın meydana inerek yolcunun gerekli meydanda bulunan güvenlik güçlerine yani kolluk kuvvetlerine teslim ederler. Bu da uçuşun güvenliğini zora sokar. Ve yolcular hem gidecekleri yere geç kalır hem de tedirgin bir uçuş gerçekleştirmek zorunda kalırlar.
Toplantıma yetişebilir miyim?
Bir yolcu düşünün! Gün içinde çok önemli bir toplantısı var ve zamanı ona göre ayarlamış. Fakat uçuşu tehlikeye sokan bir yolcu yüzünden bütün planı alt üst olabilir. Uçuş ekibi alkollü yolcuyla uğraşırken uçak geç kalkabilir. Veya öngörülen saatte varılacak meydanda olamayıp başka bir meydana zorunlu uçuş yapabilir. Bu durum neticesinde yolcu daha önceden planladığı programına yetişemez. Aşırı derece alkollü ve sorun çıkaran uçuşu tehlikeye atan yolcu diğer yolcularının tüm programını berbat edebilir.
Tuvalete nasıl gideceğim?
Birde oturduğunuz koltukta yanınızdaki yolcu aşırı derecede alkollüyse zorluk yaşarsınız. İşte bu soru uzun bir uçuşta cam kenarında oturup orta koltuk veya koridorda oturan aşırı derecede alkollü yolcuyla seyahat edenlerin yaşadığı zorlukları anlatıyor. Özellikle uzun uçuşları ele almamın sebebi alkollü yolcuyla uçuş süresi daha da uzar. Çünkü seyahat kaliteniz düşer. Uçakta istediğiniz ve her zaman yaptığınız şeyleri yapamayabilirsiniz. Mesela tuvalete gidiş sayınız azalır, uçak içinde kan dolaşımı için 3-4 defa yürüyorsanız bu sayı yarısına düşer. Çünkü alkollü yolcuyu uyandırmak çok zordur. Aşırı derecede alkol aldığı için uyumanın da üst seviyesine gelen sızma durumu mümkün olabilir. Onu uyandırmak için sert bir şekilde dürtmek gerekebilir. Bu sert dürtmenin sonucunda nasıl bir tepki göreceğinizi tahmin etmeniz de zor olur.
Bana tepki gösterir mi?
Ya bana tepki gösterirse ve bu tepki sonucunda nasıl bir durumla karşılaşırım sorusu sizin uçuş konforunuzu düşürür. Gündüz uçuşunda cam kenarında oturup gökyüzünü seyretmek isteyen, havadan fotoğraf çekmeyi adet haline getirmiş yolcuların sayısı yapılan araştırmalar neticesinde oldukça fazladır. Yanınızdaki aşırı alkollü yolcu derin bir şekilde uyurken, uyanmasın diye pencereyi açmaya korkarsınız. Ya yüzüne gün ışığı gelir ve tepki gösterir diye tedirgin bir uçuş yaşarsınız.
Acaba uçağı mı kaçıracak ?
En son yaşanılan uçak kaçırma eylemi Rusya’da gerçekleşmişti. Rus havayolu Aeroflot’a ait SU 1515 sefer sayılı uçak Surgut’dan Moskova’ya gitmek üzere havalandığında aşırı alkollü ve eli silahlı bir yolcu kokpite girmeye ve uçağı kaçırmaya çalıştı. Uçak ise Hantı-Mansiysk havaalanına zorunlu iniş yapmak zorunda kaldı. İnilen meydanda kolluk kuvvetleri aşırı derece alkollüyü etkisiz hale getirdiler. Yolcular ise şirketin gönderdiği başka bir uçakla Moskova’ya gönderildiler.
Uçak yolcuları için alkol kuralları:
- Sarhoş veya saldırgan tavırlar sergileyen yolcuların uçakla seyahat etmesine izin verilmiyor.
- Uçaktaki alkol servislerinde yolcunun aşırı derecede alkol almasından sonra kabin ekipleri alkol ikramını kesebiliyor.
- Yaş sınırlandırmasında, havayolu hangi ülkeye aitse uçakta o ülkedeki kurallar geçerli olur.
- Uçak yerdeyken genelde yerel kurallar geçerli olur.
- Uçuş esnasında alkol alındığında uçuşun daha iyi ve daha rahat geçeceğiyle ilgili bilimsel bir kanıt yok.
- Havaalanlarında 24 saat açık olan pub ve restoranlar var. Bu mekanlarla ilgili kısıtlayıcı bir madde yok.