Airbus’ın hidrojenle çalışan uçağı Blue Condor (Mavi Akbaba) ilk uçuşunu ABD’nin Nevada eyaletinde gerçekleştirdi. Hidrojenin tek yakıt kaynağı olduğu ilk uçuşta uçak 30 dakika havada kaldı.
Küresel ısınma ve tükenen fosil kaynakların yerine yenilerini arayan havacılık endüstrisinde çalışmalar sürüyor. Bu kapsamda çalışan Airbus UpNext’in hidrojen izlerini inceleyen deneyinin merkezinde yer alan modifiye planör Blue Condor, hidrojenle çalışan ilk uçuşunu 8 Kasım’da Amerika Birleşik Devletleri’nin Nevada eyaletinde gerçekleştirdi.
Airbus’tan yapılan açıklamaya göre, bu uçuş şirketin hidrojeni tek yakıt kaynağı olarak kullandığı ilk uçuş oldu ve 2024’ün başlarında bir yoğunlaşma izi-ölçüm göreviyle sonuçlanacak bir test kampanyasını başlattı.
- İLGİLİ HABER: Hidrojen-elektrkli uçak havalandı
- İLGİLİ HABER: Havacılık sektöründe hidrojen ittifakı
- İLGİLİ HABER: Hidrojenli uçaklar 2030’a hazırlanıyor
Hidrojen jet yakıta göre daha mı temiz?
Hidrojen havacılığa düşük karbonlu operasyonlara giden bir yol sunarken, yanması tıpkı geleneksel jet yakıtı gibi seyir irtifasında motorun arkasında buz parçacıklarından oluşan çizgi biçimli bulutlar (kontrail) üretiyor. Ancak hidrojen kontrailleri önemli ölçüde farklı oluyor. Kurum veya sülfür oksit içermiyor, ancak azot oksit ve çok miktarda su buharı içeriyor: kerosen kontraillerinden 2,5 kat daha fazla. Her ikisi de iklimi etkileyen emisyonlar olarak kabul ediliyor ve bu nedenle havacılık endüstrisinin bunları ele alma görevi var.
ZEROe projesinin bir parçası olarak Airbus, bu az anlaşılmış hidrojen kontraillerinin bileşimini incelemeye kararlı olduğunu bildirdi. Airbus UpNext’in Blue Condor projesi, modifiye edilmiş bir Arcus-J planör kullanarak küçük bir hidrojen yakma motorunu 30 bin fit (9 bin 145 metre) yüksekliğe çıkaracak ve emisyonlarını ikinci bir uçakla birlikte uçan benzer büyüklükteki bir gazyağı motoruyla karşılaştıracak. Her iki planör de The Perlan Project tarafından işletiliyor, hidrojen motoru Alman Aero Design Works şirketi tarafından monte edilmiş.
İlk uçuş testi 30 dakika sürdü
Blue Condor şimdi uçuş testi aşamasına girdi. 8 Kasım’daki uçuş yaklaşık 30 dakika sürdü ve amacı hidrojen motorunun 7 bin fitteki (2 bin 133 metre) itiş gücünü arttırırken uçağı farklı hızlarda dengeliyor. O tarihten bu yana iki uçuş daha gerçekleştirilerek 10 bin fitte (3 bin 48 metre) motor çalıştırma da dahil olmak üzere testler yapıldı.
Blue Condor ekibi, önümüzdeki yılın başlarında Nevada’nın soğuk hava döneminde ilk kontrail-inceleme operasyonunu gerçekleştirmeyi planlıyor. Ardından Arcus-J, Alman havacılık laboratuarı DLR tarafından enstrümante edilen bir Grob Egrett uçağı tarafından test irtifasına çekilecek.
Bu “takip” uçağı daha sonra, iz ve atmosferik verileri toplamak ve analiz etmek için sensörler kullanarak arkadan takip edecek.
Uçuş, hidrojenin iklim üzerindeki etkisinin daha iyi anlaşılmasında ve nihayetinde Airbus’ın 2035’te hizmete girmesi hedeflenen ZEROe’ye ulaşılmasında büyük bir adım olmayı vaat ediyor.