Salgın sonrası havalimanları eski günlerine döndü. Kovid-19 havalimanlarının daha teknolojik olmasını hızlandırdı. Bu kapsamda havalimanları yolcularına daha iyi hizmet vermek için bir çok yeniliklere imza attılar. Atılan yenilikler gelecekte de devam edecek. Haber Aero olarak 2023’te havalimanlarında göreceğimiz yenilikleri araştırdık.
İşte 2023’te havalimanlarında göreceğimiz yeni teknolojiler:
1-Robotlar
İlk sırada tabiki robot asistanlar var. Gelecekte havalimanlarının birçok noktasında robotların arttığını ve yolculara yardımcı olacağını göreceğiz. Dünyanın en yoğun havalimanlarında robotlar yolculara önemli çözümler sağlayabiliyor. Havalimanlarında kafa karışıklığı yaşayanlara rehber olabiliyor. Mesela LG’nin Troikas check-in robotlarının Güney Kore Incheon Havalimanı’nda verdiği hizmeti söyleyebiliriz. Rehber robotlar, havaalanı içinde dolaşarak ziyaretçilere bilgi sağlayıp yardımcı olurken, temizlik robotları ise alanı temiz tutmak için her zaman hazır bir şekilde bekliyor. İstanbul Havalimanı ve İstanbul Sabiha Gökçen Havalimanı da robot asistan teknolojisi kullanıyorlar. İstanbul Havalimanı danışma ve temizlik robotu kullanırken Sabiha Gökçen Havalimanı ise Aerobot isimli 5 dil bilen danışma robotu kullanıyor. Uzakdoğu’da bulunan Asya-Pasifik havalimanlarında daha gelişmişlerini gördüğümüz robotlar 2023 ve sonrasında havalimanlarının en önemli trendleri haline gelecekler.
2-Yolcu merkezli çözümler
Gerçek yolcu taleplerini karşılamak için adapte olmayı vurgulayan 5G ağlarının daha az fütüristik ve daha somut edinimleri bazı havalimanlarında başladı. Havalimanları ve hava yolları ürün merkezli karar alma süreçlerini yolcu merkezli olarak değiştiriyor. Ürünler ve süreçler, yolcuların seyahat tercihlerindeki değişikliklere ve teknolojiye erişimlerine uyum sağlamak için değişmektedir. Havaalanları, yolcuların check-in, bagaj taraması, güvenlik ve gümrük gibi etkileşimsel aktivitelerini hızlandırmaya yardımcı olacak teknolojileri benimsiyor. Dolayısıyla, olumlu seyahat deneyimi havaalanları ve paydaşlarının havacılık dışı gelirlerinde artışa yol açıyor.
3-Güvenlik geçişleri hızlanacak
Elektronik cihazların, sıvıların ve jellerin el bagajından çıkarılması, hava yoluyla seyahat eden yolcuların ilk üç “sancılı noktası” arasında yer almaktadır. Teknoloji yakında yolcuları bu sorundan kurtaracak. Önde gelen tarama ve tespit sağlayıcıları, bilgisayarlı tomografi tarayıcılarında (BT tarayıcıları) yer alan teknik gelişmelerden yararlanarak olağan şüphelileri çantadan çıkarmaya ihtiyaç duymaksızın bagajları daha iyi görüntüleyecekler. ABD’de de test edilmekte olan ve AI destekli tarayıcılar aracılığıyla havaalanlarında patlayıcıları ve silahları tehlikeli olmayan eşyalardan (kemer ve anahtarlar gibi) ayırabilen yapay zekanın kullanımı, hava akış hattında güvenlik taraması sürecinde operatörlerin daha iyi kararlar almalarına yardımcı oluyor. Daha hızlı yolcu akışları ve güvenlik kontrolleri, havalimanındaki genel yolcu deneyimi ve uçuş işlemlerinin yürütülmesi üzerinde olumlu bir etkiye sahip ve her paydaşa doğrudan finansal fayda sağlayacak. Smiths Detection, yeni BT gelişmeleri ve HI-SCAN 6040 CTiX ve iCMORE gibi otomatik nesne tanıma çözümleri ile işler daha pratik hale getirmesi bekleniyor.
4-Kağıtsız, güvenli Blockchain geliyor
Blockchain teknolojisi, finans teknoloji sektöründeki geleneksel rolünün ötesine geçerek, havayolları, havaalanları ve devlet yetkilileri tarafından güvenlik ve havacılık/ uçuş güvenliği operasyonlarını iyileştirmenin bir yolu olarak keşfedilmiştir. Bu teknoloji için potansiyel uygulamalar arasında rezervasyonların kaydedilmesi ve saklanması, uçak parçaları sayımı ve yedek parça takibi bulunmaktadır. Blockchain şeffaflığı ve değişmezliği ile, giderek artan bir yolcu akışı ile etkin bir şekilde başa çıkacak. Özellikle pasaport ve vize kontrolleri için manuel doğrulamaya bir son vererek potansiyel kilit kazanç olduğuna inanılıyor.
5-Biyometrik geçişler
2019 yılında havaalanlarına biyometrik geçişler entegre edildi. Deneme süreçlerinden sonra dünyanın önde gelen havalimanlarında uygulama başlatıldı. Alternatif bir yaklaşım olarak damar tanıma sistemi (Güney Kore’de) bu trendin bir parçası oldu. Temel amaç güvenlik sıralarındaki ve kontrollerindeki kalabalığı azaltmak olup, çıkış kapılarına işlevsel çözümler getirmektir. Az insanın çalışmasını gerektiren, biniş süreçlerini daha hızlandıran ve daha kısa kuyruklara neden olan bu yeni teknolojiler havalimanlarını bu yatırımı yapmaya iten kilit unsurlardır. 2023 yılında biyometrik geçişler artacak ve daha fazla kapıdan bu geçişler sağlanacak.
6-Yapay zeka teknolojisi
Yolcu trafiğindeki artışın devamlılığı ve lojistikte “Amazon etkisi”, ve havaalanının güvenlik tarama işlemlerinde yapay zekaya dayalı daha özerk havacılık çözümlerinin geliştirilmesinin benimsenmesini sağlıyor. Havalimanlarında kusursuz güvenlik aşamalarına artan güven ve yolcu yetkilerinin dijitalleşmesi (güvenliği ve iş akışını etkileyen) ciddi durumlara açık hale getirmektedir. Havacılık ve havalimanı güvenlik çözümleri sağlayıcıları tasarım süreçlerinde güvenli ürün ve çözümler geliştirmede öncü IT şirketleri ile ortaklık kuruyorlar ve önümüzdeki yıllarda da kurmaya devam edecekler. Veya TAV Havalimanları’nın geliştirdiği inovasyon merkezi çalışmaları gibi yaratıcı fikirler ortaya koyup bazı havayolu işletmecileri teknoloji birimi kurarak bu sistemi uyguluyorlar.
7-Bulut teknolojileri geliyor
Dubai International ve Dubai World Central havalimanlarının işletmecisi Dubai Airports, uçuş bilgilendirme ekranlarında (flight information display system) “bulut tabanlı” sisteme geçiş yaptı. Proje çerçevesinde Dubai International Havalimanı’ndaki Terminal 3, Concourse A, B ve C’de toplam 2.700 ekran değiştirildi. Dubai Airports, Orta Doğu’da bir ilk olan bu projeyi, Samsung ve AirportLabs firmalarının işbirliği ile hayata geçirdi. Kullanılan ekranları Samsung üretirken, sistemin VisionAir adı verilen yazılımı, AirportLabs tarafından geliştirildi. Bu tarz diğer havalimanlarında da kullanılmaya başlandı. Gelecek yıl daha fazla bulut teknoloji sistemi havalimanlarında daha fazla görülecek.