Santos, Brezilya’nın São Paulo eyaletinde, güney kesiminde adı kahveyle anılan güzel bir şehir. Kıyı metropol bölgesinin de merkezi olan Santos, Güney Amerika’nın önde gelen limanlarından birine de ev sahipliği yapıyor. Tarihi dokusu, evsane futbolcu Pele’nin yuvası Santos FC futbol kulübü ve plajlarıyla tanınan bu şehir, dikkat çekici çok sayıda özelliği bağrında bulunduruyor.
Santos’un kuruluşu 1546’ya dayanmaktadır. Hem São Vicente adasında hem de anakarada konumlanmış kısmen Santos’u, kısmen de São Vicente’yi içine alır. Paulista Sahili’nde bulunan en kalabalık şehirlerden de birisidir. 2006 yılında 418 bin nüfusa sahip olan Santos, Latin Amerika’nın en büyük limanına ev sahipliği yaptığı gibi turistlerin de ilgi odağı olan bir merkezdir. Dünya çapında kahve ihracatının büyük bir kısmını karşılayan, büyük endüstriyel komplekslere ve taşımacılık tesislerine ev sahipliği yapıyor. Santos için kahve ‘Yeşil Altın’ demektir. Santos Limanı özellikle kahve ticaretiyle Sao Paulo’nun kurulmasına yardımcı olmuş. Daha sonra kahvenin değeri azalınca Sao Paulo sanayi şehri olma yönünde ilerlemiş…
Ayrıca Santos, portakal, muz ve pamuk gibi çeşitli tarım ürünleriyle de Brezilya ürünlerine de merkezlik yapmaktadır. Şehirde, kahve ticareti için kullanılan, kahvenin alım ve satım değerinin belirlendiği kahve borsası olarak nam salan limanın hemen yanı başındaki tarihi binada günümüzde Kahve Müzesi’ne dönüştürülmüş. Pelé gibi bu şehrin yetiştirdiği en büyük futbolcuları onurlandıran futbol anıtı da ilgi çeken eserler arasında yer alıyor. Guinness Rekorlar Kitabı’na göre dünyanın en büyük sahil bahçesi olarak kabul edilen 5 bin 335 kilometrelik sahil şeridi de Santos’un başka bir değer katmaktadır.
Sao Paulo’ya 2 saat mesafedeki Santos’u ziyaret etmek için yola çıktığımızda bardaktan boşalır gibi bir yağmura yakalanıyoruz. Trafik akışını etkileyen yağmurun etkisini azaltmasını beklemek için Santos’a gelmeden São Vicente şehrinde bulunan Itararé plajında mola veriyoruz. Plajda yağmur altında yürüyüş yapanları görüntülüyoruz. Daha sonra Itararé Tepesi’ne çıkıp buradan bol yağmurlu bir atmosferde São Vicente sahili ve Porchat Adası’nın güzel manzarasını görüntüleyip Santos’a doğru yolumuza devam ediyoruz.
Amerika kıtasında ilk seçimin yapıldığı yer: Sao Vicente
Sao Vicente 1532 yılında Portekizli kaşif ve sömürge yöneticisi Martim Afonso de Sousa tarafından kurulmuş. Amerika kıtasında kurulan ilk kalıcı köy, sömürge yerleşimi olarak biliniyor. Amerika kıtasındaki ilk seçim de burada gerçekleşmiştir. Bu nedenle “Amerikan demokrasisinin beşiği” olarak burası kabul edilir. São Vicente, Eyalet Yasası tarafından tanımlanan belirli ön koşulları karşıladığı için São Paulo Eyaleti tarafından sahil beldesi olarak kabul edilen 15 belediyeden biri konumunda. Bu statüyle belediyeden bölgesel turizmi teşvik etmek için devletten daha büyük bir bütçe alması garanti edilmiş. Zira ekonomisinin en önemli sektörleri turizm yer alıyor.
Kahve Müzesi; Bolsa Oficial de Café
Güney Amerika’nın önemli liman şehri Santos, dağların denizle buluştuğu yerde konumlanmış. 20. yüzyıl başlarında kahve ihracatı için kullanılmaya başlanmış. Santos, aynı zamanda yıllarca Brezilya’nın en temel zenginlik kaynağı olarak bilinen kahve üretim endüstrisinin merkezi olmuş. Bu nedenle şehirde ilk olarak bir zamanlar kahve ticaretinin temellerinin belirlendiği yeri; Bolsa Oficial de Café’yi ziyaret ediyoruz. Günümüzde müzenin olarak kullanılan binanın giriş katında bir zamanlar kahve fiyatlarının belirlendiği bir borsa mahkemesi bulunuyor. Burada borsa mensuplarının, toplandıkları ve fiyat görüşmelerini yaptıkları alan mahkeme salonunu andırıyor.
Bolsa Oficial de Café’nin birinci katında yer alan kafede meşhur Brezilya kahvelerinin tadına bakma ve satın alma imkânı var. İki katlı müzede kahvenin geçmişten bugüne olan yolculuğu anlatılıyor. Kahve geçmişte hangi araçlarla toplanmış, taşınmış, kavrulmuş, ilk nasıl öğütülmüş, geçmişte nasıl demlenmiş, bugün nasıl demleniyor? Hangi kavurma ve demleme teknikleri kullanılmış örneklerle anlatılıyor. Müzede tüm kahve makina ve potları da kronolojik bir şekilde sergileniyor. Kahve yapımında çalışanların geçmişten bugüne kadar olan kıyafetlerinin ve araç gereçlerinin sergilendiği bir bölüm de bulunuyor. Müzenin balkonuna çıktığımızda ise bizi kahvenin dünyaya ihraç edildiği liman ve 1818’de inşa edilen Santos’un en eski binası sarı renkleriyle Palacete Mauá karşılıyor.
Pele’yle anılan Santos
Brezilya aynı zamanda dünya çapında futbolcu yetiştiren ve futbolun kalbinin attığı ülke. Brezilya’da futbol kulüplerinde yetişmiş çok önemli oyuncular var. Ülke yetenekli futbolcularını yurt dışına pazarlayarak önemli kazanç sağlıyor. Dünyanın gelmiş geçmiş en önemli futbolcularından birisi olarak gösterilen Edson Arantes do Nascimento yani Pele de, Santos’un dünya futboluna kazandırdığı en özel futbolculardan. Santos Futbol Kulübü Müzesi; Feitiço, Pepe, Carlos Alberto, Zito, Pita, Chulapa, Robinho ve elbette Pelé gibi efsanelerin fotoğraflarıyla süslü. Müzenin girişinde, zeminde bu futbol efsanelerinin isimleri yer alıyor.
Biz müzeyi ziyaret ettiğimiz gün Santos’un maçı olduğu için yoğunlukla karşılaşıyoruz. Taraftarlar maça erken gelerek, etraftaki kafeleri dolduruyorlar ve müzeyi ziyaret etmeyi de ihmal etmiyorlar. Müzeye girdikten sonra ilk Pele’nin oynadığı dönemde ter döktüğü 10 numaralı Santos forması dikkatimizi çekiyor. Onun yanı sıra Pele’yle ilgili her şey müzede sergileniyor. Pele’nin maç esnasında çekilmiş ilginç fotoğrafları da müzede yer alıyor. Geçmişten bugüne kadar takımın giymiş olduğu formalar, maçlarda kullanılan futbol topları ve kazanılan kupalar müzede sergileniyor.
