İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu, geçen hafta imzalanan anlaşmayla kurulan ilişkilere rağmen Birleşik Arap Emirlikleri’ne Amerikan yapımı F-35 savaş uçakları satılmasına karşı çıkacaklarını kaydetti. Gerekçe, İsrail’in bölgedeki askeri üstünlüğünü korumak.
İsrail gazetesi Yedioth Ahronoth, anlaşmayla atılan adımın parçası olarak Trump yönetiminin BAE ile ”dev” bir F-35 anlaşması yapmaya hazırlandığını öne sürmüştü. Netanyahu’nun açıklaması, bu haberin ardından geldi.
Kudüs’teki ABD Büyükelçiliği ve BAE hükümeti, konuya ilişkin açıklama taleplerini yanıtsız bıraktı.
On yıllar öncesine dayanan ve 2008’de yasalaşan mutabakatlara göre Washington, İsrail’in ”niteliksel askeri üstünlüğünü” körelteceği gerekçesiyle Ortadoğu ülkelerine silah satışı yapmaktan kaçınıyor. Bu ilke, İsrail’in ABD yapımı F-35 savaş uçaklarını satın almasına ve kullanmasına rağmen aynı uçakların Arap ülkelerine satışını engelliyor.
Netanyahu’nun makamından yapılan açıklamada, ”(BAE ile ilişkilerin normalleşmesi anlaşması çerçevesinde) yapılan görüşmelerde İsrail, askeri dengenin değişmesine yol açabilecek silahların ve savunma teknolojilerinin Ortadoğu’daki herhangi bir ülkeye satışına istikrarlı olarak karşı çıkan tavrını değiştirmemiştir” ifadeleri yer aldı.
Açıklama, İsrail’in bu konudaki tavrının F-35 uçaklarının BAE’ye satışına ilişkin her türlü teklif için de geçerli olduğunun altını çizdi.
Trump yönetimi, geçen Perşembe açıklanan normalleşme adımından sonra BAE’nin Amerika’yla yeni bir silah anlaşması yapabileceğinin sinyalini vermiş, ancak anlaşmanın ayrıntılarına girmemişti.
İsrail Enerji Bakanı Yuval Steinitz, Amerika’daki geçmiş yönetimlerin ”İsrail’in arzusu dışında” BAE’ye İsrail’in sahip olduğundan daha gelişmiş F-16, Suudi Arabistan’a ise F-15 savaş uçakları sattığını hatırlattı.
Bakan Steinitz, kamu radyosu Kan’a yaptığı açıklamada, Washington’un BAE’ye F-35 satması durumunda bile bunun İsrail açısından bir tehlike oluşturmayacağını söyledi. İsrailli bakan, bunun nedenini, iki ülke arasındaki mesafenin F-35’lerin havada yakıt ikmali yapmadan önceki menzilinden iki kat fazla olması şeklinde açıkladı.
Steinitz, ”BAE’nin eline geçecek F-35’ler bizi zaten memnun etmez, bölgede bu gibi silahlara sahip olacak ülkenin her zaman sadece İsrail olmasını isteriz. Ancak güvence veriyorum, BAE F-35 sahibi olursa, bizden de öte İran’a karşı tehdit oluşturur” dedi. (VOA)