Cenevre’de Amerikan ve Rus heyetlerinin Orta Menzilli Nükleer Kuvvetler Anlaşması (INF) konusunda yaptıkları görüşmede ABD’li yetkililerin 9M729 füzesinin imha edilmesini talep ettikleri öğrenildi.
Amerikan heyetinin başında olan Dışişleri Bakanlığı Müsteşarı Andrea Thompson’un Birleşmiş Milletler (BM) daimi temsilciliği üzerinden yayınlanan açıklamasında, ABD’li yetkililerin Rusya’dan 9M729 füzesinin imha edilmesini talep ettikleri duyuruldu.
Sputnik’te yer alan habere göre, açıklama metninde, “Mesajımız netti: Rusya anlaşmaya uygun olmayan füze sistemini imha etmeli” dendi.
Thompson, Cenevre’deki görüşmenin ‘Rusya’nın anlaşmayı önemli ölçüde ihlal etmeyi sürdürdüğü ve ileride bu anlaşmaya tamamıyla ve denetlenebilir bir şekilde uymayı ne şekilde planladığı konusunda açıklama yapmaya hazır olmadığı’ için Washington’u ‘hayal kırıklığına’ uğrattığını kaydetti.
Rusya’nın tutumu
Diğer yandan Rusya Dışişleri Bakan Yardımcısı Sergey Ryabkov, ABD’nin INF ile ilgili görüşmelerin sonucunu hazırlamış olarak geldiklerini belirtti. Ryabkov, Washington’un Rus tarafının argümanlarını dikkate alma ve Moskova’nın yapıcı önerilerini kabul etme niyetinde olmadığını belirtti.
Rus diplomat, “Amerikalı meslektaşlarımız, Rusya’nın baskı ve ültimatomlara boyun eğmeyeceğine emin olduktan sonra bizim anlaşmayı yerine getirmeye hazır olmadığımızı iddia etti. Ki bu kesinlikle böyle değil” açıklamasında bulundu.
Rusya’nın görüşmeyi ‘Amerikan tarafında 9M729 füzesine ilişkin şeffaflık konusunda bir dizi somut tedbir önermek’ için kullandığını belirten Ryabkov, Moskova’nın bu şeffaflığa ancak ABD’den de aynı açıklığı görmesi halinde hazır olduğunu ifade etti.
Ne olmuştu?
ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, geçen ayın başında yaptığı açıklamada, “Moskova, yükümlülüklerini yerine getirmeye geri dönmezse Washington, 60 içinde Orta Menzilli Nükleer Kuvvetler Anlaşması’ndan (INF) çekilecek” demişti.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin de, ABD’nin orta menzilli füzeler geliştirmeye başlaması halinde Rusya’nın da aynısını yapacağını söylemişti.
8 Aralık 1987’de Washington’da SSCB lideri Mihail Gorbaçov ve ABD’nin dönem Başkanı Ronald Reagan’ın imzaladığı anlaşma kapsamında SSCB ve ABD, 500-1000 kilometre ve 1000-5.500 kilometre menzilli füze ve fırlatıcılarını imha etmeyi, ayrıca ileride de bu tür füzeleri üretmemeyi, test etmemeyi ve konuşlandırmamayı taahhüt etmişti. Anlaşma çerçevesinde 1991 ortalarına kadar 2692 füze imha edilmişti.