TAV Havalimanları iştiraki TAV Teknoloji, yolcuların seyahatini kolaylaştırmak ve havalimanı operasyonlarını kusursuz hale getirmek için inovasyon merkezinde dünyaya ihraç edilecek teknolojik ürünler geliştiriyor. Şirket, 43 yazılım ürünüyle alanında global aktörlerden biri. TAV’ın yeni taşındığı Vadi İstanbul’daki ana üssünde yer alan TAV Teknoloji’nin merkezinde geliştirilen ürünleri deneyimlemek için açılan inovasyon merkezi de dünyada ilklerden birisi olarak dikkat çekiyor.
Yolcuların havalimanına girişten uçağa binene kadar olan süreç için teknoloji geliştiren inovasyon merkezinde TAV Teknoloji tarafından geliştirilen ürünler test edilerek, yazılımların entegresi sağlanıyor.
TAV Teknoloji Genel Müdürü Kerem Öztürk yapılan çalışmaları ve yeni inovasyon merkezini Haber Aero’ya anlattı. Öztürk, yolcu memnuniyetinin, güvenliğinin, konforunun ve havalimanları operasyonlarının akıllı teknolojiler sayesinde daha verimli hale geldiğine dikkat çekti. Kerem Öztürk’ün açıklamaları şöyle:
Dünyada benzeri yok
“Burada yolcunun evden çıkıp uçağa binene kadarki süreci deneyimleyebileceği bir simülasyon oluşturduk. Amacımız ürettiğimiz tüm ürünleri, verdiğimiz servisleri teknolojiyi geliştirdiğimiz alanda hem test etmek hem de diğer yazılımlarla entegrasyonunu kontrol edilmesini sağlamak. Burası esasen laboratuvar olarak değerlendirilebilir. Bu merkezde kendi mühendislerimizle geliştirdiğimiz yazılımlarımızı ‘Smart Airport’ yani Akıllı Havalimanı konseptinde kullanmış olduğumuz sistemlerle ve cihazlarla entegre ediyoruz. A’dan Z’ye yolcunun tüm deneyimini kontrol ediyoruz. Dünyada da benzeri galiba yok.”
İki hedefimiz var
“Burada TAV Teknoloji olarak iki tane konsantre olduğumuz hedefimiz var. Bir tanesi yolcu memnuniyeti ve yolcunun güvenliği, diğeri ise havalimanları operasyonlarının mükemmeliyeti. Bunlar aslında birbiriyle çok etkileşen ve etkilenen iki kavram. Eğer havalimanı doğru bir şekilde yönetiliyorsa ve operasyon sağlıklı bir şekilde işliyorsa yolcular da mutlu bir deneyim yaşama şansı buluyorlar.”
Akıllı havalimanı konseptine geçiş
“Esasında havalimanının içerisine girdikten sonra belirli bir süreç işliyor. Check-in süreci, güvenlik kontrolleri, pasaport kontrolü var. Daha sonra uçağa binişte farklı kontroller yer alıyor. Ama bunların hepsini bugüne kadar daha çok manuel sistemlerle ve manuel kontrollerle yaparken artık bugün akıllı havalimanı konseptinde self-servis dediğimiz yolcunun bu süreci kendi başına yönetebildiği havalimanı konseptinden bahsediyoruz. Biz de TAV Teknoloji olarak havalimanlarının operasyonu için geliştirdiğimiz ürünlerimizi, teknolojileri bu elektronik sistemlerle burada entegre ederek bunun çok daha iyi ve verimli bir şekilde optimize çalışmasını sağlayabilecek bir laboratuvar oluşturduk.
Burada biyometrik teknolojileri test ediyoruz. Burada kamera sistemleriyle diğer havalimanlarının operasyonel yazılımlarını ve entegrasyonlarını test ediyoruz. Amacımız gerçekten sorunsuz bir deneyim yaşatmak. Günümüzde havalimanları artık bir yaşam merkezi olarak yerini almış durumda hem restoranlar bulabiliyorsunuz hem alışveriş yapabileceğiniz mağazalar bulabiliyorsunuz ve dinlenme alanları bulabiliyorsunuz. O yüzden kimse bu yaşam merkezlerinde sıra beklemek ve güvenlik prosedürleriyle ilgilenmek istemiyor. Doğal olarak güzel bir deneyim yaşamak istiyorlar. Çünkü bu seyahat tecrübesinin bir parçası. Bu teknolojilerle de yolcuların operasyonel süreçlerini de minimize edip havalimanlarında çok daha fazla keyifli zaman geçirmesini bekliyoruz.”
Tüm teknolojileri geliştiriyoruz
“TAV Teknoloji esasında ilk yola çıktığı zaman bir IT departmanı gibi kurgulanmış. Ama zaman içerisinde havalimanı içerisinde edindiği tecrübelerle bir havalimanı operasyonunun nasıl yürütülmesi gerektiği konusundaki uzmanlığını genişlettikçe, ‘Bu teknolojiyi neden kendimiz geliştirmiyoruz?’ diye kendisine bir soru sormuş. 2005 yılında şirketleştikten sonra kendi havalimanı yazılımlarını geliştirmeye ve kendi teknolojisini üretmeye başlamış. Bugün bunu gururla söylemek isterim bir havalimanında ihtiyaç duyulan teknolojiyi TAV Teknoloji olarak biz hem geliştiriyoruz hem kurabiliyoruz hem de bunun yönetimini yapabiliyoruz.”
Gelirin yüzde 90’ını yurtdışından
“Bu tecrübeye sahip olduktan sonra bunu sadece TAV Havalimanları çerçevesinde değerlendirmenin dışında, ‘Acaba bu teknolojimizi farklı ülkelerde farklı havalimanlarında kullanabilir miyiz?’ diye bir atılımımız da oldu. Bu atılım 2013 yılından itibaren gerçekleşti ve bugün TAV Teknoloji üç kıtada 11 ülkede yaklaşık otuzdan fazla havalimanına danışmanlık hizmeti, yazılım ve operasyonel hizmetler geliştirmiş durumda. Biz bugün TAV Teknoloji’de gelirlerimizin yüzde 90’ını yurt dışından sağlayabiliyoruz. Ve tabii biz burada durmak istemiyoruz, amacımız daha ileriye gidebilmek ve merkezimizi dünya üzerinde gösterebilmek.”
Zaman kazandıran teknolojiler
“TAV olarak biz bu teknolojileri havalimanlarımızda kullanmaya başladık. Ama aynı zamanda TAV Teknoloji sistem entegratörü kimliğiyle bu teknolojileri TAV’ın dışındaki havalimanlarında da kuruyor. Neler yapıyoruz mesela? Bir havalimanına geldiğiniz zaman güvenlik noktasından geçerken sizin biyometrik verileriniz kayıt edilmeye başlanıyor. Bu verilerle beraber sizin otomatik kapılardan çok daha hızlı geçmeniz sağlanıyor. Eğer bagajınızı vermek istiyorsanız bir kuyrukta beklemeden bagaj teslim noktalarına otomatik olarak bagajınızı kendiniz yükleyip, daha sonra bagaj etiketinizi kendiniz yapıştırıp, kendiniz teslim edebiliyorsunuz. Esasında insanların beklentisi de biraz bu noktada. Sıralarda bekleyip vakit kaybetmek yerine kendi işini teknolojiyi kullanarak hızlı bir şekilde gerçekleştirmek istiyor. Ya uçağa bir an önce binmek istiyorlar, zamanı iyi değerlendirmek için ya da havalimanındaki farklı noktalarda güzel vakit geçirilebiliyorlar.”
Mobil uygulamamız ilgi görüyor
“Mobil uygulamayla daha yolcular havalimanına gelmeden önce uçuşlarıyla alakalı birçok bilgiye ulaşma şansları var. Yolcular uçuşla ilgili gecikmeden, otoparkta arabasını park edebileceği yere kadar birçok bilgiye mobil uygulama üzerinden ulaşabilir. Havalimanına geldikten sonra havalimanının içerisinde deneyimleyebileceği yeme-içme, dinlenme alanları gibi konularla alakalı bilgilendirme mobil uygula üzerinden sağlanıyor. Yolcu eğer havalimanı içerisinde bir noktadan bir noktaya gitmek istiyorsa, burada navigasyon benzeri servisler de yer alıyor. Yolcularımız bu sistemleri çok kolay kullanabiliyorlar.”
Yapay zekâ yönetimde devrede
“Gelecek 5 yıl içerisinde manuel yürütülen süreçlerin hepsi daha çok robotik sistemlere geçiyor olacak. Bu güvenlik anlamında görüntüleme sistemleri çok daha akıllı olacak. Kamera sistemlerinin izleniyor olması çok daha farklı olacak. Çünkü artık bilgisayarlar yapay zekâyı kullanarak görüntüyü analiz edip size bazı çıktılar verebiliyorlar. Eğer herhangi bir yerde bavul sahipsiz bırakıldıysa artık bunu sadece birisinin izleyerek takip etmesi çok zor bir durum. Düşünsenize havalimanında binlerce kamera var, binlerce kamerayı birisinin izliyor olması mümkün değil. Artık bu işleri robot dediğimiz yazılımlar yapıyor olacak.”
Robotik sisteme geçilecek
“Eskiden havalimanlarında kullanılan sistemlerde bazı kural setlerine göre kaynak atamaları yapılıyordu. İşte şu uçak şu kapıya yanaşsın, bagajlar şu banda konulsun gibi… Artık bilgisayar sistemleri havalimanındaki operatörlere bazı tekliflerle geliyor olacak. Diyecekler ki, ‘Bakın bu uçağı bu kapıya değil bu kapıya yanaştırırsak operasyonel anlamda bu avantajları sağlayacaksınız. Yolcularımız bu kadar daha az mesafe yürüyecek.’ Yapay zekâ kendi kendine analiz edip öğrenerek artık teklif ediyor olacak. Yani siz bunları yönetmek zorunda kalmayacaksınız. Havalimanı operasyonlarında bizim yeni geliştirdiğimiz yazılımlar, havalimanlarındaki operatörlere artık teklif sunuyorlar. Bunu böyle değil artık böyle yapmalısınız diye. Ve beş yıl içerisinde çok fazla kendi kendini yöneten havalimanları görüyor olacağız.”
Havalimanları için 43 ürün geliştirdiler
“Halihazırda 43 yazılım ürünümüz havalimanı operasyonunda kullanılmaya hazır. Her geçen yıl biraz daha yelpazeyi genişletiyoruz. Bundan bir yıl öncesine kadar havalimanlarındaki yer işletmesine şirketlerine bir ürünümüz yoktu. Ama artık oraya da dokunmaya başladık. Havayollarıyla çok fazla irtibat halindeyiz. Check-in sistemimiz bundan 2-3 yıl öncesine kadar yoktu. Artık kendi havalimanlarımızda kendi check-in sistemlerimizi kullanmaya başladık ki bu çok önemli bir şey. Sektörde bu ürüne sahip sayılı global aktör var. Biz şu an TAV Teknolojiyi bu sayılı aktörlerden birisi olarak sayabiliyoruz.”
350 genç personel çalışıyor
“TAV Teknoloji’nin bünyesinde 350 arkadaşımız var. Hepsi çok genç, çok dinamik gerçekten ülkemize çok daha katma değerli hizmetler ve ürünler kazandırmak için çok yoğun çalışıyorlar. Bu inovasyon merkezi de öyle bir merkez. Ülkemizin global anlamda daha güçlü olabilmesi adına teknolojik ürünlerle ön plana çıkmaya çalışıyoruz. Bizde çok keyifliyiz mutluyuz, çok heyecanlıyız bu anlamda.”