Uçakla seyahat, diğer ulaşım araçlarına oranla çok daha güvenli. Peki düşük ihtimalle gerçekleşse de uçak kazaları en çok hangi evrelerde meydana geliyor? İşte bu sorunun yanıtı…
Uçak yolculukları, korkusu olanlar hariç insanların en çok tercih ettiği, en konforlu ve en güvenli seyahat yöntemi olarak görülüyor. Diğer ulaşım yollarına göre uçakla seyahatin hem daha kısa sürmesi hem de kaza oranlarının düşük olması insanların bu yolu seçmesindeki temel etmen.
En güvenli seyahat yöntemi olsa da uçakların kaza yapma durumu söz konusu. Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği (IATA) verilerine göre 2019’da 2 Aralık’a kadar gerçekleşen 20 uçak kazası yaşandı. Bunların 6’sında 227 kişi hayatını kaybetti.
Peki uçak kazaları en fazla uçuşun hangi evrelerinde daha fazla yaşanıyor? Bu kazaların bazı evrelerde arttığı, yakın zamanda yapılan bir araştırma sonucunda ortaya kondu.
En çok kaza kalkış ve inişte
ABD’li havacılık şirketi Boeing’in araştırmasına göre uçakların kalkış ve iniş evreleri, uçak seyahati sırasındaki diğer evrelerden istatistik olarak daha tehlikeli. Çünkü bu iki evrede pilotların ortaya çıkan bir sorunu düzeltmek için sahip oldukları zaman çok daha az. Ancak çok düşük ihtimalle bir kaza olduğu takdirde yolcuların hayatta kalma olasılığı yüzde 95.
Araştırmaya göre ölümcül kazaların yüzde 49’u son alçalma ve iniş evrelerinde meydana gelirken, yüzde 14’ü kalkış ve ilk yükseliş evrelerinde gerçekleşiyor. Kazaların en çok meydana geldiği evreler olmasının yanında bu evreler, aynı zamanda tüm yolculuktaki ortalama 8 evrenin en kısa sürenleri.
Ölümcül kazaların yarıya yakının meydana geldiği son alçalma ve iniş evreleri yolculuğun sadece yüzde 4’ünü kapsıyor. Kazaların yüzde 14’ünün meydana geldiği kalkış ve yükseliş ise yolculuğun sadece yüzde 2’sini oluşturuyor. Peki bu kadar kısa süren bu evreleri bu kadar kritik kılan şey ne?
Uçaklar havada süzülebilir mi?
Uçak 36 bin fit yani 10 bin metre yükseklikte süzülürken pilot, rahat bir şekilde rota düzeltmesi yapma şansına sahip. Bütün motorlar çalışmayı durdursa bile uçak doğrudan yere çakılmaz, pilotun kontrolü ile havada süzülmeye devam eder. Bu durumda düşen rakım dolayısı ile pilotun uçağı indirecek bir yer bulmak için yaklaşık 8 dakikası olur.
Kalkışta ise böyle bir zaman söz konusu değil. Kalkış sırasında motorlarda sorun çıkması durumunda pilotun kalkışı tamamlamak ya da uçağı tekrar piste yerleştirmek arasında seçim yapması için neredeyse hiç zamanı yoktur.
Alçalma ve iniş evrelerinde de süre faktörü neredeyse aynıdır. Ancak piste inmek için yavaşlamış bir uçak için rüzgâr, kalkış ve yükseliş evrelerinden çok daha büyük bir role sahiptir. Uçak bu evrede rüzgâr tarafından kolayca etkilenebilir ve ters giden bir durumda pilotun iniş için doğru rotayı sağlaması için çok kısıtlı bir süre vardır.