Gazi Mustafa Kemal Atatürk, ölümünün 81’inci yılında tüm yurtta özlem ve minnetle anılıyor. Havacılık, Atatürk’ün hiç kuşkusuz en önem verdiği alanlardan biri oldu.
Türkiye’deki havacılık çalışmaları Osmanlı döneminde başlar, ancak Cumhuriyet’in ilanı ile birlikte adeta süpersonik hıza ulaşır.
Cumhuriyet’in ilanından sadece 16 ay sonra, 16 Şubat 1925’te Atatürk’ün emriyle Türk Tayyare Cemiyeti (şimdiki adıyla Türk Hava Kurumu) kurulur.
1935’te alınan kongre kararı ile adı Türk Hava Kurumu olan cemiyetin kuruluş amaçları da bizzat Ulu Önder Atatürk tarafından belirlenir:
- Türkiye’de havacılık sanayisini kurmak,
- Havacılığın askeri, ekonomik, sosyal ve siyasal önemini anlatmak,
- Askeri, sivil, sportif ve turistik havacılığın gelişmesini sağlamak,
- Havacılık faaliyetleri için gerekli araç ve gereçleri hazırlamak,
- Personel yetiştirmek ve uçan bir Türk Gençliği yaratmak.
THK; 1926 yılında ilk olarak Tayyare Makinist Mektebi’ni, ardından Kayseri’de TOMTAŞ Uçak ve Motor Fabrikası’nı hizmete açar. Böylelikle A-19 ve A-20 uçaklarının üretimi ile bakım ve onarımları Türkiye’de yapılmaya başlanır. Fabrika 1929 yılında Milli Savunma Bakanlığına devredilir. TOMTAŞ ve Türk Hava Kurumu birçok uçak üretir.
Atatürk, Türk Hava Yolları’nın (ilk adıyla Devlet Hava Yolları) kuruluşunu da bizzat yakından takip eder, her aşamasını izler.
20 Mayıs 1933’te Milli Savunma Bakanlığı’na bağlı “Devlet Hava Yolları İşletmesi” olarak hizmete başlayan Türk Hava Yolları’nın ilk genel müdürü ilk Türk havacılarından Fesa Evrensev olur.
Manevi kızı Sabiha Gökçen’i de Türk havacılığına kazandıran Atatürk, 1935’te Türkkuşu’nun kuruluşunu destekler. Türkkuşu’nun çalışmaları ve Sovyetler Birliği’nden getirtilen iki planörün yaptığı deneme uçuşlarını da
bizzat takip eder.
Hürkuş ve Demirağ
Türk havacılığının gelişmesi için birçok girişimde buluna Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün büyük desteği ile Vecihi Hürkuş ve Nuri Demirağ da Türkiye’de uçak imalatı yapar.
Atatürk, havacılık ile ilgili görüşlerini şöyle açıklar: “İstikbal göklerdedir. Göklerini koruyamayan uluslar, yarınlarından asla emin olamazlar.”
Işığınla aydınlanmaya devam edeceğiz…
Özlem ve minnetle…