ABD’de Başkan Donald Trump yönetiminin Senato komisyonunda kabul edilen Türkiye’ye yaptırım tasarısında itiraz ettiği noktaları gösteren bir bilgi notu ABD basınında yer aldı. Dışişleri Bakanlığı’ndan Kongre’ye gönderilen bilgi notunda yönetimin yaptırım tasarısına itirazı ayrıntılı şekilde gerekçelendirildi.
Türkiye’ye Rusya’dan S-400 satın alması ve Suriye harekâtı sebebiyle bir dizi yaptırım uygulanmasını öngören tasarı 11 Aralık’ta Senato Dış İlişkiler Komisyonu’nda kabul edilmiş, tasarının tartışıldığı oturumda Cumhuriyetçi Senatör Rand Paul yaptırımların Türkiye’yi Rusya’ya daha da yaklaştıracağı endişesiyle düzenlemeye karşı çıkmıştı.
Trump yönetiminin Türkiye ile S-400 alımı dahil olmak üzere pek çok sorunlu konu başlığında görüşmeler devam ederken Ankara’ya sert yaptırım uygulanmasına sıcak bakmadığı biliniyordu.
Daily Beast adlı haber sitesi konuyu, “Trump Yönetimi Türkiye’yi Rusya Anlaşması Sebebiyle Cezalandıran Tasarıya Karşı Mücadele Ediyor” başlığıyla haberleştirdi. Haberde, “Amerika’nın Ulusal Güvenliğini Teşvik ve IŞİD’in Yeniden Canlanmasının Önlenmesi” adını taşıyan yaptırım tasarısının Senato Dış İlişkiler Komisyonu’nda ele alınması öncesinde Dışişleri Bakanlığı’nın senatörlere gönderdiği 7 sayfalık bilgi notu da yer aldı.
Bilgi notunda; Trump yönetiminin, Türkiye’ye S-400 füze savunma sisteminden vazgeçmedikçe F-35 ve F-16 savaş uçaklarının ve parçalarının sevkıyatını yasaklayan, bazı silahların sevkıyatına sınırlama getiren, CAATSA’nın (Amerika’nın Hasımlarına Yaptırımlar Yoluyla Karşı Koyma Yasası) uygulanmasını öngören tasarının hangi maddelerine, ne tür gerekçelerle karşı çıkıldığı anlatılıyor.
“Türkiye silah tedariğinde Rusya’ya bağımlı hale gelebilir”
Trump yönetiminin itirazlarından biri, tasarının Türkiye’ye silah satışına kısıtlama getirilmesini öngören maddesine ilişkin. Dışişleri Bakanlığı’nın bilgi notunda, tasarı kapsamında imkân verilen yaptırım muafiyetinin, Türkiye’ye silah satışının kısıtlanması, Türk hükümetinin uluslararası kuruluşlardan yararlanabileceği kredi imkânına itiraz edilmesi, CAATSA yaptırımlarının uygulanması, F-35 savaş uçaklarının transferinin yasaklanması, F-16 uçaklarının veya parçalarının sevkıyatının yasaklanması maddelerini de kapsaması gerektiği savunuluyor.
Notta, Trump yönetiminin, bu maddenin NATO’yu zayıflatacağı, Türkiye’nin silah tedariğinde Rusya ya da diğer hasım ülkelere bağlı kalmasına yol açacağı ve bu iki sonucun da ABD’nin ulusal güvenlik çıkarına zarar vereceği görüşünde olduğu belirtildi. Tasarıda yer alan bu maddenin savunma sektöründe istihdamı olumsuz etkileyebileceği ifade edildi.
11 Aralık’ta Senato Dış İlişkiler Komisyonu tarafından kabul edilen yaptırım tasarısını komisyonun başkanı olan Cumhuriyetçi Senatör Jim Risch ve Demokrat Senatör Bob Menendez sunmuştu.
Senato Dış İlişkiler Komisyonu Başkanı Jim Risch VOA Türkçe’ye verdiği röportajda, S-400 konusunda artık zamanın daraldığını belirtmiş, yaptırımları Türkiye’nin Rusya’nın yörüngesine daha da yaklaştıracağı endişeleri için de Türkiye’nin Rusya’dan uzaklaştırılması fırsatının artık kaçırıldığına vurgu yapmıştı.