TUSAŞ Genel Müdürü Temel Kotil, inşaatı tamamlanmak üzere olan mühendislik kompleksi ve MMU ile ilgili bilgi verdi.
Milliyet Gazetesi’nden Abdullah Karakuş’a konuşan TUSAŞ Genel Müdürü Temel Kotil, inşaatı tamamlanmak üzere olan ve kütüphaneden spor salonlarına yeşil alandan kafelere kadar mühendislerin günlük her ihtiyacını karşılayacak şekilde tasarlanan komplekste 3000 mühendisin gece gündüz görev yapacağını söyledi.
2023’te hangardan çıkacak olan milli muharip uçak ile ilgili TUSAŞ’ta inşa edilen özel mühendislik kompleksinin 9 bloktan oluşan 63 bin metrekare kapalı alanı bulunuyor.
Kotil, komplekste güvenliğin en üst seviyede tutulduğunu vurgularken “Kripto odalarından VİP toplantı odalarına, seminer salonlarından simülasyon merkezine birçok özel alan var. Çalışanların zinde kalması için her detayın düşünüldüğü kompleks birçok spor faaliyetine imkân sunacak alanları da bünyesinde barındırıyor” dedi.
Titanyum teknolojisi
5. nesil olacak savaş uçağımızda titanyum teknolojisi kullanılacağını ifade eden Kotil, “Yüksek dayanım gerektiren yerler titanyum alaşımından 3 boyutlu baskı teknolojisi kullanılarak üretilecek. Kullanılacak olan teknoloji kapsamında parça büyüklüğüne bağlı olarak bir lazer ya da elektron demeti sayesinde katman katman toz ya da tel titanyum alaşımları eritilerek kritik uçak bileşenlerinin üretimi gerçekleştirilecek. Bu sayede neredeyse artık talaş üretilmeden daha ucuz ve daha verimli bir yöntemle kritik mühendislik çözümleri geliştirilecek, hem de ülkemiz sadece özgün savaş uçağı geliştirme kabiliyeti kazanmayacak aynı zamanda yıkıcı bir teknoloji olan eklemeli imalat teknolojilerinde de dünyanın önde gelen ülkeleri arasında yer alması sağlanacak” diye konuştu.
Çanakkale Zaferinde hangardan çıkacak
F16’nın yerine geçecek olan milli savaş uçağının yeteneklerinin daha da artırılacağını belirten Kotil, “Sayın Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan söyledi biz de posterini her tarafa astık. Çanakkale zaferinin yıldönümü olan 18 Mart 2023’te milli muharip uçağımız hangardan motoru çalışır şekilde çıkacak. Yer testlerine hazır bir şekilde. Hangardan çıkınca hemen uçamıyor. Çünkü 5. nesil savaş uçağı bu. Aşağı yukarı 2 yıl yer testleri yapılacak. Sonra havaya kaldıracağız. Yine bitmeyecek, iyileştirmeler. Silahlı kuvvetlerimize 2029’da F35 ayarında uçağı teslim edeceğiz” diyor.
“F35’ten daha iyisini yapabilir miyiz?” diye soruyorum Kotil’e. Kotil, “işin zorluğuna vakıf olup kolları sıvamış durumdayız. Ülkemize yakışır bir şekilde bu uçağı hangardan çıkaracağız.
Türkiye bir şey yapmaya karar verirse amacı da yapmaksa kitlenirse yapar, başarır. Çalışırsak olur. Evet daha iyisi olabilir” yanıtı verdi.
TUSAŞ’ta şu anda 10 bin çalışan olduğunu dile getiren Kotil, “5. nesil savaş uçağı yapmak için bazı unsurların bir araya gelmesi gerekiyor. Mühendislik binasını bitirdik. Bu binanı yanına uçağın yapılacağı hangarı yapacağız. Yani savaş uçağı yapılması için gerekli fiziki alt yapıları hemen hemen bitirdik. 3 bin mühendisimiz hazır. Hedefimiz bunu 10 bin mühendise çıkarmak.
Bilgisayar ve yazılımları da temin ettik. Lockheed Martin hangi imkanlar oluşturuyorsa biz de o imkanları oluşturuyoruz. Birinci görevimiz bu. Çok para gerekiyor. Biz ilk olarak F16’nın motoru ile ilk uçuşu yapacağız, sonra yerli motor gelecek. Orada titanyum kullanmanız lazım” diyor.
“Daha iyisini yaparız”
Milli savaş uçağını sadece TUSAŞ’ın yapmayacağını Türkiye’nin yapacağını dile getiren Kotil, “ortaklarımız var, biz ana sorumluyuz. Aselsan, Roketsan, Havelsan, Tübitak vb herkes bir tarafından tutacak. 3 bin kişi ekip olacak ve gece gündüz çalışacak” dedi.
Bugün güçlü bir Türkiye olduğunu ve uçak yapmayı çoktan aştığını belirten Kotil, “ben uçak mühendisiyim. 1983 yılında mezun olurken kara kara ne iş bulacağız diye düşünürdük. Şimdi uçak mühendislerini mezun olmadan işe alıyoruz. Modern mühendislik ve yazılımları öğretiyoruz. En son teknolojileri kullanıyoruz. Şimdi üniversite öğrencileri keşif uçağı yapıyor biz destekliyoruz. Çin, Rusya ve ABD yapabiliyor. Japonlar yapma modunda. Biz de en tepedeyiz” diyor.
“Biz bunu kafaya koyduk yapacağız” diyen Kotil, “eskiden biz öğrenciyken bize yaptırmazlar deniyordu. Onlar yaptırmıyorlar sen yapamıyorsun. Ama şimdi yaparız diyoruz. Daha iyisini yaparız. Çünkü biz kalpten yapacağız” vurgusu yaptı.
TUSAŞ’ın 2023 hedefleri
TUSAŞ’ın 2019 yılını dolar bazında yüzde 43’lük bir büyüme ve 2.2 milyar dolar ciro ile kapattığını belirten Kotil, 2028’de TUSAŞ’ın 10 milyar dolar ciro yapması ve 20 bin personelinin olmasını hedeflediğini kaydetti.
Kotil, 2023’te Türkiye’ye 100. yıl hediyeleri olarak şunları vereceklerini söyledi:
– Hürjet uçacak
– Gökbey teslim edilecek
– Milli savaş uçağı hangardan çıkacak
– Atak 2 uçuşunu yapmış olacak.