Sadece güneş enerjisiyle uçmak mümkün mü?

Wright Kardeşler’in ilk uçuşundan bu yana havacılıkta çok önemli gelişmeler yaşandı. Artık binlerce kilometre mesafelere oldukça konforlu uçaklarla, hızla ulaşılabiliyor. Şimdi sırada enerjisini güneşten alan hava araçları var. En bilineni ise Solar Impulse. Peki başka hangi projeler var? Güneş enerjili uçaklar hayatımıza ne zaman girecek?

Dünyayı turlayan Solar Impulse

Havacılıkta son dönemin en önemli konularından biri de yakıt tasarrufu. Bu konuda mevcut uçaklarda çalışmalar yapıladursun, sıfır fosil yakıtla yol alabilen hava araçları son dönemde çok konuşuluyor. Enerjisini güneşten alan hava aracı projeleri denince ilk akla hiç kuşkusuz Solar Impulse geliyor. Bertrand Piccard ve André Borschberg tarafından geliştirilen Solar Impulse, 8 Temmuz 2010’da gerçekleştirdiği 26 saatlik uçuşla, gece ve gündüz yakıtsız, sadece güneş enerjisiyle uçan ilk uçak olarak tarihe geçti.

Solar Impulse, yeni uçakla Mart 2015’te dünya turuna başladı. Yaklaşık 16 ay sonra 17 etaptan oluşan tur, başladığı Abu Dabi’de tamamlandı. 72 metrelik kanat uzunluğuyla Boeing 747 jumbo jete bile fark atan uçakta 17 bin adet güneş hücresi bulunuyor. Güneş panelinden aldığı enerjiyi, lityum polimer pillerde depoluyor ve 4 adet motora aktarıyor. Bu sayede teorik olarak sonsuz süre havada kalabilen uçağın ağırlığı sadece 2 bin 300 kg, yani bir binek otomobil kadar.  Uçağın maksimum uçuş tavan yüksekliği 27 bin feet yani 8.230 metre. Uçak en düşük saatte 27 km, en yüksek ise saatte 140 km hızla yol alıyor.

Boeing’den Odysseus’a destek

Ancak Solar Impulse bu alanda yalnız değil. İki en büyük uçak imalatçısı Boeing ve Airbus da bu konuda çalışan şirketlerden. Boeing’in yan kuruluşu olan Aurora Flight Science, güneş enerjisiyle çalışan uzun ömürlü, yüksek irtifa insansız hava aracı Odysseus’u geliştirdi. Hava aracının önümüzdeki yılın ilk çeyreğinde uçurulması planlanıyor.

Aurora Flight Science, Odysseus’u başlangıçta, Dünya’nın iklimini ve hava durumunu inceleyecek bilimsel araçlar için bir platform olarak düşünüyor. Boeing’in hedefi ise uzun ömürlü insansız uçakları istihbarat, gözetleme ve keşif amaçlı da kullanmak. Bu özellikleriyle güneş enerjili hava araçları askeri kuvvetlerin de dikkatini çekiyor.

Aurora Flight Sciences, Odysseus’un yapısının büyük ölçüde karbon fiberden yapıldığını ve uçağın toplam ağırlığının bir akıllı otomobilden daha az olduğunu vurguluyor. 250W güç kapasitesi bulunan Odysseus, 25 kg yük ve 74 m kanat açıklığına sahip. Odysseus, birkaç aylık uçuşa dayanabilecek şekilde tasarlanmış.

Airbus’ın rekortmen uçağı Zephyr

Uçak imalatında ABD’li şirketin en büyük rakibi Airbus da güneşle çalışan hava aracı projesi geliştiriyor. Projenin adı Zephyr S. Pilotsuz olarak yol alabilen Zephyr S, 11 Temmuz’da Amerika’daki Arizona eyaletinden başladığı uçuşunu 25 gün, 23 saat ve 57 dakika sonra Londra’da tamamladı ve en uzun süre havada kalma rekorunu ele geçirdi.

70 bin feet yani yaklaşık 22 bin metre irtifada uçabilen hava aracı, güneş ışınlarını, iki pervaneyi harekete geçiren motorlara güç sağlamak için kullanıyor. Güneşten aldığı gücü pillerine depolayan Zephyr S, gece de kesintisiz yol alabiliyor. Airbus, güneş enerjili hava aracının, keşif misyonları, deniz gözetimi, sınır devriyesi, iletişim ve felaket yönetimi gibi geniş bir uygulama yelpazesi sunma potansiyeline sahip olduğunu belirtti.

SolarStratos uzay sınırına çıkacak

Pilot Raphael Domjan tarafından geliştirilen SolarStratos da güneş enerjili uçak projelerinden. Uzay sınırına yolcu taşımayı amaçlayan SolarStratos, güneş enerjisi ile çalışan iki kişilik ilk uçak olacak. 75 bin feet yani yaklaşık 23 kilometre yükseğe çıkacak olan hava aracının 5 saatlik ilk görev planı da açıklandı. 2 saat sürecek tırmanışın ardından 15 dakika yıldızlarla kalacak olan SolarStratos, inişini ise 3 saatte tamamlayacak.

8.5 metre uzunluğundaki SolarStratos, 32 kW’lık bir elektrik motoru ile 20 kW gücündeki lityum-iyon pil aracılığıyla yol alıyor. Güneş enerji panelleri uçağın kanatlarının üzerinde yaklaşık 22 metrekarelik bir alanı kaplıyor.

Solar Flight’tan 3 proje

Güneş enerjili uçak projeleri üzerinde çalışan bir başka şirket ise Solar Flight. Amerikan merkezli şirket, Sunseeker 1, Sunseeker 2 ve son olarak Sunseeker Dua adını verdiği 3 proje geliştirdi. Şirketin ürettiği Sunseeker 2 adlı uçak 2009 yılına Alpleri geçerek önemli bir başarıya imza attı.

İki kişilik Sunseeker Duo ise, ilk uçuşunu 2014’te yaptı. 22 metrelik kanat açıklığına sahip uçağın boş ağırlığı 290 kg. Uçakta 1.510 adet güneş hücresi bulunuyor. Solar Flight adlı şirket, 6 kişilik güneş enerjili uçak konsepti üzerinde çalışmalarını sürdürüyor.