Başaran Holding’e ait Challenger 605 uçak kazasının ön raporunun detayları ortaya çıktı. Mart ayında henüz sebebi tam olarak bilinmeyen nedenlerden düşen TC-TRB tescilli Bombardier Challenger 605 tipi iş jetinin kaza kırım ön raporunun hazırlayan İran Sivil Havacılık Kurumu’nun Türkiye’deki muhatapları olan Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü ile paylaştılar. Raporda uçakta üç hız göstergesinden birinin arızalandığını, ancak olaya müdahale eden kaptan pilotun bu durumu yanlış değerlendirerek uçağa müdahale etmesinin kazaya sebep olduğuna dikkat çekiliyor.
İş jetinin havalandıktan bir süre sonra mesul kaptan tarafındaki hız göstergesi arızalanması neticesinde ikinci pilotun da olaya hâkim olamadığına dikkat çekiliyor. Kaptan pilot Beril Gebeş ve ikinci pilot Melike Kuvvet’in anormal ve acil durum konusunda eğitimli olmalarına rağmen krizi yönetemedikleri, dolayısıyla kazadaki bulgulara göre de eğitimlerinin etkili olmadığı ifade edilerek, sorumluluk pilotlara veriliyor. Kazanın da pilotaj olabileceğini dikkat çekiliyor.
Ayrıca ekibin Birleşik Arap Emirliklerinden kalkışta ve yolculuk esnasında herhangi bir anormalliği rapor etmediği, kaza anına kadar da herhangi olumsuz bir durumun yaşanmadığı belirtiliyor. Raporda bir başka dikkat çeken husus ise daha önce uçağın parçalanarak düştüğüne dair bilgileri boşa çıkaran ve uçağın bütün şekilde dağa çarparak parçalandığına dair tespit.
Kaptan pilot Beril Gebeş’in kaybolan bedeninin, uçağın havada parçalandığı için arama kurtarma çalışmalarının zor yapıldığı, dağdaki coğrafi şartlarında durumu zorlaştırdığı belirtilmişti. Bu sebep kaptan pilotun bedeninin geniş bir alanda arama yapılarak aranması gerektiği ifade edilerek, bulunmasının zaman alacağını İranlı yetkililer gündeme getirmişti. Uçağın bütün olarak düşmesi bu yaklaşımları boş çıkarıyor ve İranlı ilgili makamlarım arama kurtarma çalışmalarını gerektiği gibi yapmadıkları gerçeğini de ortaya koyuyor.
Uçak Nasıl Stall oldu?
İran havacılık otoritesinin raporuna göre, havada uçağın üç hız göstergesinden birinde meydana gelen arızanın mürettebatı harekete geçirdiği, kaptan pilotun gaz kollarını çekerek, uçağın hızını düşürmeye çalıştığı belirtiliyor. Bu hamlenin de uçağında havada tutunmasını sağlayan süratin altına düşmesine sebep olduğu ve uçağın ‘stall’ duruma girdiği vurgulanıyor. Uçağın ‘stall’ durumdan kurtarılabilecek yeterli irtifaya sahip olmasına rağmen pilotun bunu başaramadığı ve uçağına düşüşe geçtiğine işaret ediliyor.