Uçan otomobiller ve uçaklar hayatımıza girdiğinden beri hayal edilen bir konsept olamalarına rağmen, günümüzde hâlâ istenilen seviyeye ulaşabilmiş değiller. Peki başarılı prototiplerin aslında bundan tam 70 yıl önce üretilebildiğini biliyor muydunuz? Bekircan Akpınar’ın Webtekno’daki haberi.
1886 yılında Carl Benz’in geliştirdiği Mercedes-Benz Patent Motorwagen ile başlayan ve 1902’den sonra Ford’un Model T isimli aracıyla devam eden otomobillerin hikâyesi, 1903 yılında Wright Kardeşler’in ilk uçağı yapmasıyla oldukça farklı bir noktaya yöneldi. O dönem otomobillere ve uçaklara ilgi duyan kişilerin aklında tek bir soru vardı: Bu iki aracın birleşmesiyle bir uçan araba yapmak mümkün mü?
Kısa zaman içinde birçok deneysel prototip geliştirilse de gerçekten uçmayı başaran bir otomobilin üretilmesi oldukça zordu. Günümüzde bile hâlâ yaygın kullanıma sahip bir uçan otomobil üretilebilmiş değil. Gelin tarihin en önemli uçan araba denemelerine ve bundan tam 70 yıl önce ilk uçuşunu gerçekleştiren Aerocar isimli araca birlikte göz atalım.
İlk uçan araba girişiminin sahibi, oldukça tanıdık bir isimdi: Henry Ford
Model T ile dünya çapında önemli bir başarı yakalayan Ford firmasının kurucusu Henry Ford, en az Model T kadar dikkat çekecek bir araç üretmeyi planlıyordu. Bu planını gerçekleştirmek adına 1926 yılında “Ford Flivver” isimli uçağı üreten Ford, böylece uçan otomobiller için ilk adımı atmış oldu.
Dönemin başarılı pilotu Harry J. Brooks tarafından kullanılan uçakla birçok başarılı uçuş gerçekleştirilse de yaşanan bir kaza sonucu Ford Flivver’ın düşmesi ve pilotun ölmesiyle projeye son verildi. Ford Flivver tam olarak uçan bir otomobil olmasa da bu uçak, uçan otomobiller için yapılan ilk başarılı çalışma olarak gösteriliyor.
Ford Flivver projesi başarıya ulaşmamış olsa da Henry Ford, gelecekte uçan arabaların üretileceğine olan inanıncını şu sözlerle ifade etmişti: “Bunu bir kenara yazın, uçak ve araba kombinasyonu bir araç gelecek. Söylediklerime gülebilirsiniz fakat gelecek.”
Ford’dan sonra ikinci büyük uçan araba denemesini ise Sovyetler Birliği gerçekleştirdi.
1942 yılında Antonov A-40 ismiyle uçan bir tank üretmek isteyen Sovyetler Birliği, bu araçla savaş bölgelerine havadan inmeyi planlıyordu. Oleg Antonov tarafından tasarlanan planör ve tankın birleşimi olan araç, 2 mürettebat taşıma kapasitesine sahipti.
Kanat açıklığı neredeyse 18 metre olan Antonov A-40’ın 1942 yılında bir prototipi üretilmiş ve prototip üzerinde bazı testler gerçekleştirilmişti. Testlerde başarılı olamadığı için aynı yıl sonlandırılan proje, uçan arabalar hakkında yapılan tarihteki en önemli ikinci çalışma olarak gösteriliyor.
Ve tarihin ilk başarılı uçan otomobili: Aerocar
Tasarımcı Moulton (Molt) Taylor, ABD’nin Delaware şehrine yaptığı bir gezi sırasında Robert E. Fulton Jr.’ın Airphibian isimli uçan otomobil prototipini görmüş ve bu projeye hayran kalmıştı. Fulton’ın tasarımındaki eksiklikleri tespit edip, bu eksikler üzerine düşünmeye başlayan Taylor; gerçekten uçabilen bir otomobil yapmak için kolları sıvadı.
Uçak ve araba arası geçişin oldukça kolay olması gerektiğini düşünen Taylor, Aerocar adını verdiği uçan arabada katlanabilir kanatlar kullanmaya karar verdi. Ayrıca araca takılıp çıkarılabilen bir de pervane ekleyecekti.
3 vitesli manuel şanzımana sahip olacak araçta, yol kullanımında kanat ve kuyruğu çekebilmek için karavan yapısına benzer bir çekiş sistemi kullanılacaktı.
3 yıl süren tasarım ve test aşamalarından sonra 1949 yılında ilk uçuşunu gerçekleştiren Aerocar, tarihin gerçek anlamda ilk uçan otomobili olmayı başardı. Yol modunda saatte 100 km hıza ulaşabilen Aerocar, uçuş modunda ise saatte 180 km hız yapabiliyordu. Daha sonra Molt Taylor tarafından satışa çıkarılan Aerocar’ın başlangıç fiyatı ise 25 bin dolardı.
Elbette tarihin ilk uçan arabasına dönemin medya kuruluşları da büyük ilgi göstermişti. Birçok gazete ve dergiye konu olan Aerocar, televizyon programlarında da boy göstermişti. Aşağıdaki videodan Aerocar için o dönem bir televizyon kanalının hazırlamış olduğu tanıtım filmini izleyebilirsiniz.
1956 yılında Amerikan Sivil Havacılık İdaresi’nden (FAA) sertifika almayı başaran Aerocar’ın şu an trafikte ve havada kullanılması için yasal bir engel bulunmuyor. Ayrıca şu an dünya üzerinde çalışır durumda olan N101D, N102D ve N103D isimli 3 farklı Aerocar versiyonunun daha bulunduğunu da belirtelim.
Molt Taylor, tarihin ilk başarılı uçan otomobilini üretmiş ve ilerleyen üreçte bu aracın yenilenmiş versiyonları üzerinde çalışmış olsa da Aerocar’ı seri üretime alamadığı için proje başarısızlıkla sonlandı. Aerocar’dan sonra gelen uçan otomobil projeleri, belli bir düzeyde başarı yakalasa da günümüzde bile bu araçlar prototip aşamasından ileri gidemiyor.