ABD, F-35 için ek ücret talep etti; İsviçre karşı çıktı

İsviçre, 2021’de sabit fiyatla anlaştığı F-35 uçakları için ABD’nin talep ettiği ek maliyete itiraz etti. Görüşmeler sürüyor.

İsviçre hükümeti, ABD’nin satın alınacak yeni savaş uçaklarının fiyatını artırma girişiminin ardından Washington ile görüşmeler yürütüldüğünü açıkladı.

İsviçre, 2021 yılında hava kuvvetleri için Lockheed Martin üretimi F-35A Lightning II savaş uçaklarını seçmiş ve 36 adet uçak için yaklaşık 6 milyar İsviçre frangı (7,4 milyar dolar) sabit fiyatla anlaşmaya varmıştı. Ancak bu karar, tarafsızlığıyla bilinen ülkede kamuoyunda tartışmalara neden olmuştu.

ABD’deki projeyi denetleyen Ortak Program Ofisi, geçen yıl söz konusu fiyatın artabileceğini bildirmişti. Şubat ayında ise ABD Savunma Güvenliği İşbirliği Ajansı (DSCA), sabit fiyatın bir yanlış anlama olduğunu İsviçre’ye iletti.

İsviçre hükümetinin açıklamasına göre, artan ham madde ve enerji maliyetleri ile ABD’deki yüksek enflasyon nedeniyle F-35A savaş uçaklarının fiyatı 650 milyon ile 1,3 milyar dolar arasında artış gösterebilir.

İsviçre Savunma Tedarik Ajansı Armasuisse Başkanı Urs Loher, “Bir sözleşme, sözleşmedir. F-35A savaş uçağı tedarikinde, sabit fiyata rağmen farklı bir tabloyla karşı karşıyayız,” dedi.

İptal seçeneği de değerlendiriliyor

Taraflar arasında imzalanan anlaşma hukuki bir çözüm yolunu engellediği için, sorunun diplomatik yollardan çözülmesi gerekiyor. İsviçre Savunma Bakanı Martin Pfister, ABD makamlarıyla görüşmelerin sürdüğünü belirterek, “ABD makamlarıyla bir çözüm bulacağımıza inanıyoruz. Onların da güvenilir bir sözleşme ortağı olarak görülmeye devam etme çıkarı var,” ifadelerini kullandı.

Ancak Pfister, son çare olarak İsviçre’nin anlaşmayı iptal etme seçeneğini de değerlendirebileceğini söyledi.

F-35A’nın tercih edilmesi kararı, İsviçre’de muhalefetle karşılaşmıştı. Karşıtlar, yaşlanan F/A-18 filosunun yerine “gereksiz bir Ferrari modeli” alındığını savunmuş, İsviçre’nin topraklarını savunmak için bu düzeyde gelişmiş savaş uçaklarına ihtiyacı olmadığını ileri sürmüştü. Süpersonik bir jetin ülkenin hava sahasını 10 dakikada geçebildiği de eleştiriler arasında yer aldı.

F-35A, Boeing’in F/A-18 Super Hornet’i, Fransa’nın Dassault üretimi Rafale’i ve İtalya’nın Leonardo, İngiltere’nin BAE Systems ve Almanya ile İspanya’yı temsilen Airbus ortaklığında geliştirilen Eurofighter tekliflerini geride bırakmıştı.

İsviçre, yaşanan gelişmelere rağmen F-35A siparişine bağlı olduğunu ve anlaşmanın iptal edilmesinin ciddi sonuçları olacağını belirtti. Savunma Bakanı Pfister, “Mevcut F/A-18 filosunun 2032’de hizmet dışı kalmasıyla birlikte, İsviçre hava sahası ve halkının güvenliği artık garanti edilemez,” açıklamasında bulundu.